کتاب اخلاص از نگاه نبوی(ص) منتشر شد

این مجموعه ارزشمند عناوین و موضوعات متنوعی را در عرصه‌های مختلف اجتماعی، ادبی، سیاسی، اخلاقی، فرهنگی، معرفتی، عرفانی، حقوقی و... از نظرگاه نبی مکرم اسلام(ص) مورد بررسی قرار داده و دریچه‌ای نو، حیات‌بخش و جهت‌دهنده را بر روی دیدگان جوانان با طراوت وطن اسلامی‌مان گشوده است. در این مجموعه کوشش شده سنت آخرین فرستاده خدا (قول، فعل و تقریر پیامبر)، با استفاده از منابع متقن منعکس گردد تا تلالو اندیشه آن ابرمرد تاریخ، روح و جان خواننده را به درستی صیقل دهد.

«اخلاص» عنوان جلد ششم این مجموعه بوده که به قلم حجت الاسلام حمید رضا شاکرین نگاشته شده است. از این رو در خصوص این کتاب گفت و گوی کوتاهی با وی ترتیب دادیم که در ادامه از منظر شما فرهیخته گرانقدر می‌گذرد.

وی در مورد اهمیت این کتاب گفت: اخلاص یکی از مهمترین آموزه‌های دینی است که همواره مورد توجه انبیا و شرایع الهی و مورد تاکید عالمان اخلاق بوده و در دانش‌های اسلامی ‌مانند فقه، اخلاق و عرفان بررسی شده است. عالمان دینی در بررسی مسائل اخلاقی به طور معمول به سنت و سیره نبوی(ص) در کنار دیگر منابع دینی مراجعه نموده و از آن بهره برده­اند. در این کتاب برآنیم تا مساله اخلاص را با درنگی بیشتر از منظر سیره نبوی(ص) بازکاویم و زوایا، ارکان و لوازم آن را پی‌جوییم؛ در عین حال از سخنان جانشینان پیامبر(ص) که بهترین بیان کنندگان تعالیم آن حضرت ­اند نیز سود برده ­ایم. تعالیم اسلامی و سیره گفتاری و رفتاری پیامبر(ص) ابعاد وسیعی از این مساله فراروی بشر می­ نهد و نشان می ­دهد که اخلاص در دین، بنیادی ­ترین محور دینداری و گوهر بندگی است.

شاکرین در مورد سیر کتاب توضیح داد: این کتاب ابتدا از معناشناسی اخلاص شروع می­کند؛ سپس جایگاه، اهمیت، حقیقت و مولفه­ های آن را می­ کاود. در ادامه اخلاص و درجات و مراتب آن را به بحث می ­نشینیم. از پرسش‌های پیش رو، چرایی وابستگی قبول عمل به اخلاص است که در این زمینه درنگی شده و پس از آن به بیان چگونگی تحقق، لوازم و موانع اخلاص پرداخته ­ایم. آنچه بیش از همه فضای این کتاب را پر کرده است دستاوردها و بروندادهای اخلاص است. در پی این بحث به پاره­ای از خصال مخلصان و منزلت آنان اشاره­ای شده و در آخر گوشه ­هایی از سیره رفتاری پیامبر(ص) که نشانگر اخلاص همه جانبه آن حضرت بوده و در نگاه برخی از اندیشمندان غربی بازنمای صدق و اخلاص ایشان در دعوی نبوت است، یادی خواهد شد.

وی در مورد محورهای کتاب توضیح داد:  این کتاب دارای ۳ فصل اصلی است؛ کلیات، دستاوردهای اخلاص وخصال و نشانه‌های مخلصان عناوین این فصول هستند. در فصل اول محورهای اصلی بحث عبارت‌اند از: معناشناسی اخلاص، جایگاه و اهمیت اخلاص، حقیقت و مولفه‌های اخلاص، گستره و مراتب اخلاص، چرایی اخلاص، چگونگی کسب اخلاص، لوازم اخلاص وموانع اخلاص؛ اما در فصل دوم که درباره دستاوردهای اخلاص است درباره محورهای ایمنی از شیطان، عصمت از کژی‌ها، شرط قبول عمل، پذیرش ولایت الهی،تقویت عقل و خرد، موفقیت در امور، دخول بهشت، آرامش روان، فراگیری عبادت، یقین‌زایی و معاف از حسابرسی صحبت شده است و در  فصل سوم یعنی خصال و نشانه‌های مخلصان، درباره مقام و منزلت مخلصانواخلاص در سیره رفتاری پیامبر(ص) مباحثی مطرح شده است.

شاکرین افزود: پیامبر(ص) فرمودند: عالمان و عاملان جملگی در هلاکند جز مخلصان و مخلصان برلب پرتگاهند. این سخن هشداری بزرگ برای همه انسانها است و نشان می‌دهد که اخلاص مامون بزرگ الهی است تا زمانی که باقی باشد. البته این هشدار ناظر به مخلِصان، یعنی اوساط راه و اخلاص ورزان در عمل است که همچنان خطر از دست دادن اخلاص آنان را تهدید می­کند؛ اما مخلَصان که با تمام وجود الهی شده و خالص از برای خدا شده­اند، در حرم و حریم امن الهی قرار داشته و از هر گزندی مصون­اند.

وی در مورد پیام این کتاب گفت: اخلاص قدمتی به درازای دین الهی در همه تاریخ دارد و همواره در کانون توجه آموزگاران دینی و الهی بشر بوده است. در شریعت اسلامی و سیرت نبوی نیز اخلاص جایگاه ممتاز و ویژه‌ای یافته است. آیات چندی از قرآن و شماری از احادیث به اخلاص دعوت نموده و از اهمیت آن سخن گفته‌اند. اخلاص در نگاه نبوی(ص) لازم انفکاک ناپذیر دین‌داری است. در حدیث از پیامبر(ص) است که قلب مسلمان بر سه چیز خیانت نورزد: ۱- اخلاص عمل برای خدا، ۲-خیرخواهی برای پیشوایان و ۳-پیوستگی با جماعت مسلمانان.

وی تصریح کرد: در حدیث مشابهی از پیامبر(ص) اخلاص در دعوت به سوی خدا یکی از عناصر جدایی ناپذیر ایمان نامیده شده است. بر اساس پاره ­ای از احادیث نبوی(ص) اخلاص یکی از هدایای بزرگ الهی است که جبرئیل امین برای پیامبر(ص) به ارمغان آورده است. این هدایا دارای مراتب و درجاتی هستند و اخلاص در میان آنها از امور دیگری چون صبر، رضا و زهد برتری دارد.در اهمیت و جایگاه منیع اخلاص همین بس که یکی از اسرار و ودایع الهی نامیده شده است. از حضرت خاتم المرسلین(ص) رسیده که خدای متعال فرموده است: اخلاص سری از اسرار من است و آن را در قلب کسانی از بندگانم که دوستشان می­دارم به ودیعت نهاده­ام.