در ادامه گفت‌و گوی مان با محمد کمیل را باهم می خوانیم:

به نظر شما هیئتهای عزاداری می تواند از تهاجم فرهنگی و عقیدتی دشمن جلوگیری کند؟

با توجه به فرمایشات رهبر انقلاب  که فرمودند کانونهای فرهنگی مردم نهاد، جاهایی که توسط عده‌ای نیروهای حزب اللهی و متعهد به انقلاب به وجود آمدند و در این سنگر کار می‌کنند این سنگر سنگر انقلاب است .الحمدالله  الان زمانی است که  بیش از پیش باید هیئتها خودشان را در این عرصه نشان دهند مخصوصا به در این فضای مجازی و حقیقی که متاسفانه انجمنهای حجتیه و بهاییت کارافزون‌تری می کنند. در حال حاضر فضای هیئت فضایی است که می توان نتیجه گرفت.

چه راهکار هایی برای اثر بخشی هیئتها دارید؟

اصل عزای امام حسین (ع) این است که درباره اش فکر شود به بیداری و معرفت برسیم ، در این دو ساعتی که مستمع وقتش را در اختیار شما گذاشته بهترین استفاده را ببرد واعظ جلسه باید به مسائل پیش پا افتاده  اکتفا نکند، واعظی  که بتواند تاریخ گذشته و آینده را کاملا منطبق کند و مصداقهای روزش را به مردم نشان دهد و تفکر داشته باشد تا جوانان بتوانند یک قدم به جلو داشته باشند و همچنبن در بحث مداحی مداحان راهکارشان باید همان توصیه‌های رهبر انقلاب باشد. سعی بر این باشد که از اول بسم الله فقط و فقط نگوید سینه زدن و عزاداری و اگر شعری خوانده می شود پیام داشته باشد.

به نظر شما فقط محب اهل بیت بودن کافیست یا باید عامل فرهنگ عاشورا هم بود؟

می فرماید که کسی ادعا می کند محبت ما را دارد و اطاعت ندارد دروغ می گوید یعنی به ناچار کسی که عاشق است باید رنگ و بوی معشوق را داشته باشد. اگر فرهنگ و معرفت سید الشهدا (ع) را پیدا نکرده باشید و در پی جلب رضایت محبوب نباشید، عامل فرهنگ عاشورایی او هم نیستید. محبت این را می طلبد که شما رفتار و منش محبوب را بشناسید وقتی شناختید باید اطاعت داشته باشید و مطابق منش محبوب رفتار کنید  بنابراین محب اهل بیت بودن لازمه‌اش عامل فرهنگ عاشورایی بودن است .

هیئتها چگونه می توانند فرهنگ عاشورایی را تبیین کنند؟

این هیئتها کانون محبت اهل بیت است چه منبرش چه مداحش و چه خادمانش و بعد مستمعینش محب اهل بیت هستند و یک وجه اشتراک بین شیعیان این است که همه عاشق امام حسین (ع) هستند و زیر یک سقف دور هم جمع می شوند حالا اگر کسی در یک مقوله‌ای ضعف داشته باشد به عنوان مثال از بحث معرفتی امام حسین از دو تا سه تا مقوله که در نظرش است دو تا را می‌داند یکی نمی‌داند اینها می تواند مکمل هم باشند و کم و کاستی هم را پوشش دهند.این مهم است که جلسه هیئت به گونه‌ای شود که از آن با عنوان کانون محبت و معرفت اهل بیت و حضرت سید الشهدا نام برد و در این کانون معرفت اهل بیت را بیان کرد و نشان داد.

در اوج شور هم باید پیام عاشورا را منتقل کرد

چطور باید مطالب را انتخاب کرد که مستمعین بیشترین بهره را ببرند؟

یکی از مهمترین مسائل منبری‌ها و مداحان این است که باید مستمع را بشناسند باید روانشناسی را بلد باشند گاهی یک جلسه می روندکه عمومی هست و از همه قشر در ان حضور دارند اینجا خواندن متفاوت است با هیئتی که ده هزار تا جوان مستعد نشسته اند . این نگاه روانشناسانه برای واعظ یا مداحی که می خواهد موفق باشد مهم است و بسته به آن جماعتی که می بیند و تشخیصی که می دهد خوراکش را داشته باشد و خوراک بدهد. یکی از مزیتهای  سید احمد دارستانی که خدا حفظشان کند این است که در هر قشری باشد حرف دارد. این خیلی مهم است که یک واعظ بتواند مستمع را بشناسد  و باز هم بر می‌گردیم به فرمایشات رهبر انقلاب که هدف برپایی این جلسات این است که بتوانید پیام عاشورایی را منتقل کنید. فرضاً مستمعت جوان است باید در اوج شور پیام را به او  منتقل کنید  و اگر مستمعت سالخورده است در اوج گریه .

اینکه استقبال در جوانان کمرنگ شده مقصر کیست؟ مداح یا واعظ؟

این که مشکل مداح است را  قبول ندارم البته در بعضی از مواقع که مداح مسئول جلسه باشد وظیفه اش این است که واعظی که بتواند ارتباط بهتری بگیرد را دعوت کند. الان الحمدالله منبری بیشتری داریم و احساس به این است که رو به پیشرفت است به خاطر اینکه واعظ آن نقطه ارتباط با جوان مستمع را پیدا کرده است تا در همان ارتباط حرفش را بیان کند این خیلی مهم است.
یک عده هم خوراکشان را دوست دارند به این نحو بگیرند و وظیفه مداح سخت تر می شود  و مداح باید در روضه هایش پیام منبر را هم برساند. البته حالا دیگر نمی شود  با زور چوب و چماق طرف را پای منبر نشاند .جذابیت منبر مسئله مهمی است.

امام حسین یعنی اینکه رگ گردنت برود زیر بار ظلم نروی

پاسخ شما به صحبت افرادی که می گویند مداح باید مداحی کند و وارد مسائل سیاسی نشود چیست؟

درست است که مداح باید مداحی کند اما مداحی جدای از بحث سیاست نیست بگوید مداحی می کنم و از امام حسین می خوانم از کدام اقدام امام حسین می‌خوانی؟ از چشم و بینی و دهان امام حسین می‌خوانی؟ از این که کجا عصبانی شد کجا خوشحال شد نمی‌خوانی؟ همه این ها سیاست است این یعنی رفتار اهل بیت همان منش سیاسی اسلامی است . اصلا امام حسین یعنی سیاست اسلامی امام حسین یعنی اینکه رگ گردنت برود زیر بار ظلم نروی گریه ما سیاسی است اشک ما باید کاخ ظلم را ویران کند.
زمانی که می دانی حرفت درست است روشنگری کنید وظیفه‌ات این است بقیه اش با امام حسین ان شاالله که درکی که تو داشته‌ای درست بوده باشد به نظر بنده در بعضی از مواقع لازم است که مسائل سیاسی روز را مطرح کنیم .

چرا دیگر از نوحه‌های قدیمی در هیئتها استفاده نمی شود؟

یک موضوع واضحی است که  در دنیای فعلی به دلیل مشغولیت های فراوان حوصله کم شده است . قبلا صبح روضه بود تا ناهار، چندتا منبری می‌رفت مداح می خواند مستمع هم می آمد و می‌نشست اما در حال حاضر نماز را در مسجد و دعای تعقیبات نماز را در راه می خواند و می رود. حرف ما این است که وقتمان فشرده شده است . من اگر بخواهم روضه بخوانم بعد یک پیش دم بدم ، بعد دم بدم  و بعد نوحه بخوانم بعد و... بخوانم حوصله کم می شود ابدا دیگر کاربردی نیست مگر اینکه به خاطر همان جلوه زیبایی اش باشد.

شاید تا سه سال پیش هیئتی سراغ داشتم با این که جوان و همه یک دست بودند و به سبک جدید عزاداری می کردند اما هنوز شمه‌هایی از نوحه خوانی قدیمی در هیئت آنها رعایت می شد؛ خود من می پسندیدم این که آدم بتواند این راحفظ کند هنر است. این فاصله باید بین نسل جدید و قدیم کمتر بشود تا بتوانیم وجه تشابهی ارائه دهیم.

نباید برای جذب دست به هرکاری زد

 اینکه برای جذب به هر رنگ و لعابی دست بزنیم درست است؟

احساسم به این است که درصد خلوص معنویت پایین آمده و داریم به خاطر جذب دست به هر کاری می‌زنیم. با عزیزی که خودش را مهیا می کرد برای کار تعزیه‌ای در ایام محرم صحبت می‌کردیم گفتم این رنگ و لعاب باید باشد که جذب کنیم کمی تامل کرد و گفت حاج آقا اشکال از من است که توانایی معنویم به این حد نرسیده است که بتوانم بحث معنوی جلسه را به جایی برسانم که مردم جذب شوند مجبورم رنگ و لعاب بدهم.

روضه خانگی منبع برکارت و نور است

با توجه به اینکه علما هفته‌ای یک مرتبه روضه خانگی داشتند اهمیت برپایی این جلسات در چیست؟

تاثیر روضه خانگی اول روی شخص است بعد خانواده است بعدش هم اجتماع . روضه خانگی منبع برکات و منبع نور است  و بموجب دور شدن تمامی انرژی های منفی می شود که در این دنیای جدید به آن پرداخته می شود. با روضه خانگی می توانیم خانه یمان را از انرژی مثبت پر کنیم تاثیرش وقتی روی خانواده باشد به تبع به اجتماع هم می رسد خانواده جزو اعضای تشکیل دهنده‌ی اجتماع است. اما متاسفانه روضه خانگی کمتر شده و جای خالی‌اش بیشتر احساس می شود.

چرا ؟ علت آن چیست؟

مشغولیتها زیاد شده است و خانه‌هایمان متاسفانه  به سمت  معماری غربی و خانه ها آپارتمانی رفته و بیشتر دنبال روضه تجملاتی هستیم. اما می شود با همین ساده برقرار کردن روضه دوباره رنگ و بو قدیم به آن داد و زنده اش کرد. البته منزل خودمان هم آپارتمان است هم همسایه دیوار به دیوار داریم هم مجتمعی است که حداقل ده تا خانواده زندگی می کنند اما با محدود کردنش سهل تر شده ؛ نه بلندگویی است نه ساعت زیادی می خواهد به درازا بکشد در نتیجه بهره را می برم . روضه محدود به حسینیه و مساجد نمی شود، روضه به خاطر این که جزئی از روح ماست باید همیشه همراه ما باشد چرا که ما جز اهل بیت کسی را نداریم اگر لحظه ای از این طینت فاصله بگیریم کارمان خراب می شود.

در این روضه‌ها و جلسات هفتگی چه معنویات نهفته شده است؟

روضه هفتگی برخلاف تصور خیلی‌ها که روزمره گی به بار می آورد، بنده در آن یک علقه ای پیدا کرده ام روضه هفتگی یعنی یک قرار منظم که این قرار منظم با اهل بیت است این خیلی نکته قشنگی است ، مخصوصا  زمانی که ما آل یاسین می خواندیم روی این بحث تکیه داشته ایم که ما یک قرار منظمی با اهل بیت داریم.