مباحث جدیداستادقرائتی درزمینه نمازوتربیت

مباحث دیگری از جمله نماز و مسائل اجتماعی، نماز و مسائل نظامی، نماز و تربیت سیاسی از دیگر عناوین و سرفصل هایی است که مطالب جدید استاد قرائتی را شکل می دهد.

بخش پایانی این مبحث نیز اشاره ای به تعریف نماز و پرداختن به ماهیت آن شده است که بسیار برای خوانندگان می تواند مفید باشد.

مشروح این مباحث در ادامه از نظر می گذرد؛

نماز و تربیت اعتقادی

۱- توجه به بی نهایت انسان را بی نهایت می کند. ۲- توجه به نعمت ها انسان را از غفلت بیرون و قدر دان می کند. ۳- توجه به بزرگی خدا انسان را از تملق طاغوتیان دور می کند. ۴- توجه به مبدا و معاد در نماز به انسان تعهد و مسئولیت می دهد. ۵- توجه به اخلاص انسان را از انواع شرک های خفی و جلی خارج می کند. ۶- تمام کلمات نماز اتصال انسان را به مبدا تقویت می کند. ۷- کسی که با اعتقاد گفت الله اکبر احدی را ابرقدرت نمی داند. ۸- کسی که گفت ایاک نعبد بنده شرق و غرب و هوا و هوس خود و دیگران نمی شود. ۹- کسی که از خدا هدایت به راه مستقیم را خواست سراغ مشاوره های انحرافی نمی رود. ۱۰- کسی که رو به قبله ایستاد رو به خانه دیگران قرار نمی گیرد. ۱۱- تعلیم نیاز به تکرار ندارد ولی تربیت نیاز به تکرار دارد و کسی که از نظر اعتقادی مبدا و معاد را قبول دارد لازم است برای تقویت این اعتقاد یاد او را در قالب نماز و غیر نماز به خود تلقین کند. (اقم الصلوه لذکری) ۱۲- تکرار نماز مثل تکرار نفس است که با اینکه تکراراست ولی حیات ما به ان وابسته است. ۱۳- نماز در خط فرشتگان قرار گرفتن است. یسبحون الیل و النهار ۱۴- نماز در خط انبیا قرار گرفتن است. کل من عبادنا ۱۵- نماز حتی مقام اولیای خدا را برجسته می کند السلام علیک حین تصلی. ۱۶- بیشترین سلام به حضرت مهدی در حالات نماز اوست.

نماز و تربیت اقتصادی و تنظیم بازار

۱- قرآن ستایش می کند از کسانی که اقتصاد آنان را از نماز باز نمی دارد. رجال لا تلهیهم / ۲- دستور موقت تعطیلی بازار می دهد و ذروا البیع / ۳- بعد از نماز جمعه دستور بازکردن بازار را می دهد فاذا قضیت الصلوه / ۴- از کسانی که به خاطر اقتصاد و معیشت نماز و رهبری را رها می کنند انتقاد کرده است و ترکوک قائما / ۵- لقمه حلال و پرداخت زکات شرط قبولی نماز است. / ۶- شرط مباح بودن مکان، لباس، آب وضو، فضا / ۷- پرداخت دین حتی گاهی با شکستن نماز / ۸- مقایسه انفاقات و نذورات اهل نماز و غیر نماز / ۹- وجوب خمس / ۱۰- انگشتر دادن حضرت علی علیه السلام در حال رکوع.

نماز و تربیت خانوادگی

۱- و امر اهلک بالصلوه /۲. و کان یامر اهله بالصلوه/ ۳. یا بنی اقم الصلوه / ۴. رب اجعلنی مقیم الصلوه و من ذریتی/ ۵. بردن فرزندان به مسجد خذوا زینتکم عند کل مسجد / ۶. روایتی که آموزش تدریجی نماز را سفارش می کند. / ۷. نوروا منازکم بالصلوه و قرائت القرآن / ۸. در سجده نماز می گوییم ارزقنی و ارزق عیالی.

نماز و تربیت فردی

۱- برای تقویت حیا و ورود به اتاق والدین محور قبل از نماز صبح و بعد از عشاء و هنگام ظهر است. نور ۵۸. ۲- کلید نماز وضوست و در وضو هم نظافت است و هم نشاط و هم کار برای خدا. ۳- نماز پاسخی به خواسته های طبیعی انسان است. انسان زیبایی را دوست دارد و در نماز سفارش به آن شده است.. ۴- نماز پروازفراتر از دیدنی ها و شنیدنی هاست. ۵- نماز عشق به کمالات است. چون نماز مجموعه کمالات است.۶- نماز مانع احساس پوچی و بی هدفی است زیرا نماز انسان را شاکر ذاکر هدایتخواه در راه مستقیم و خط انبیا و آینده روشن قرار می دهد.

۷- خدا با نماز گزار است قال الله انی معکم لئن اقمتم الصلوه. ۸- تارک نماز در دام شیطان است. شیطان گفت همه مردم را گمراه می کنم و چون اکثرشان شاکر نیستند در دام من قرار می گیرند و لا تجد اکثرهم شاکرین. ۹- نماز گذرنامه ورود به جامعه اسلامی است فان تابوا و اقاموا الصلوه ... فاخوانکم فی الدین. ۱۰- نماز انسان را از تنهایی نجات می دهد و با خدا هم کلام می کند فاذکرونی اذکرکم. ۱۱-  نماز بشارت به آینده نیک است قد افلح المومنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون. ۱۲- نماز تجارت بی ضرر است یرجون تجاره لن تبور. ۱۳- کیست که خداوند را با اوصاف و کمالاتِ بی پایانش بشناسد، اما سر تسلیم و خضوع فرو نیاورد؟.

۱۴- کیست که ضعف و ناتوانی و جهل و محدودیت خود و خطرات و حوادثِ پیش‌بینی شده و نشده را درک کند، ولی احساس نیاز به قدرت نجات دهنده‌ای نکند و سر تسلیم خم نکند؟. ۱۵- نماز خالصانه «مَنْ اخْلَصَ الْعِبادَة لِلّهِ ارْبَعینَ صَباحاً ظَهَرتْ یَنابیعُ الْحِکْمةَ مِنْ قَلْبِهِ عَلی لِسانِهِ». ۱۶- «انَّ اللَّهَ جَعَلَ الذّکْرَ جَلاءً لِلْقُلُوبِ تَسْمَعُ بِهِ بَعْدَالْوَقَرَة وَ تُبْصِرُ بِه بَعْدَ العَشوة» «قَدْ حَفَّتْ بِهِم المَلائِکَة وَ نُزّلَتْ عَلَیْهِمُ السَّکینَه وَ فُتِحَتْ لَهُم ابْوابَ السَّماءِ وَ اعِدَّتْ لَهُم مَقاعِدَ الکِرامات» «و انَّها لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَق وَ تُطلِقُها اطْلاقَ الرَّبَق» در شرایط صحت و قبولی و کمال انواع مسائل تربیتی نهفته شده است.

۱۷- نماز وسیله عاقبت بخیری است امام صادق علیه السلام فرمود ان ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ علی الصلوه و یلقنه شهاده لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله فی تلک الحاله العظیمه من لا یحضر ج ۱ ص ۱۳۷۰ ۱۸- نماز وسیله محبوبیت است ان الذین امنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا. ۱۹- در نماز به مسئله لباس و بهداشت آن و شانه و عطر و رنگ و مسواک و تغذیه سالم و حلال سفارش شده است. ۲۰- نماز وسیله غم زدایی است در حدیث می خوانیم همین که گرفتار غم شدید وضو بگیرید به محل نماز بروید و دو رکعت نماز بخوانید و دعا کنید سپس حضرت فرمود اما سمعت الله یقول و استعینوا بالصبر و الصلوه.

۲۱- نماز تلقین به خود است تا وسوسه ها در ما اثر نکند. ۲۲- نماز تبلیغ به دیگران است تا فرهنگ نماز توسعه یابد.. ۲۳- نیت خالص و حضور قلب در نماز همان تمرکز است و تمرکز در همه جا رمز موفقیت است. ۲۴- قیام نماز نماد آمادگی است.. ۲۵- تکبیره الاحرام به گفته حدیث کلید کوچک شمردن همه چیز جز خداست.. ۲۶- نماز سبب کاهش جرم است زیرا مجرمین می گویند لم نک من المصلین. ۲۷- نماز سبب محو لغزش هاست ان الحسنات یذهبن السیئات.

۲۸- نماز ذکر خداست و ذکر خدا آرام بخش قلوب است و دل مطمئن قابل معراج رفتن اقم الصلوه لذکریمبذکر الله تطمئن / یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی. ۲۸- تضییع نماز سبب پیروی از شهوات است اضاعوا الصلوه و اتبعوا الشهوات. ۲۹- نماز سبب تشکر از ولی نعمت و ادب در برابر اوست. ۳۰- نماز انسان را در برابر حرص و بی صبری مقاوم سازی می کند اذا مسه الشر جزوعا... ا. الا المصلین. ۳۱- نماز خدمات انسان را جبران می کند. (اگر ما نماز را حفظ کردیم نماز هم ما را حفظ می کند در قرآن راجع به نماز می فرماید حافظوا و یحافظون و دائمون به کار برده است که طرفینی است.

۳۲- قرائت واحد در نماز همه گفتارهای مختلف را همسو و انسان را از لهجه های محلی به یک لهجه بین المللی سوق می دهد. ۳۳- نماز انسان را به سمت پاکی ها و دوری از آلودگی ها سوق می دهد. ۳۴- نماز انسان را از غفلت خارج می کند. ۳۵- نماز تکبر و غرور را می زداید. ۳۶- نماز انسان را وقت شناس می کند. ۳۷- نماز انسان را از گوشه گیری خارج و به عمل دسته جمعی وادار می کند. ۳۸- نماز رابطه انسان را با طبیعت طلوع غروب نیمه شب و سحر ماه ستاره و خورشید آب زمین گره می زند. ۳۹- قبله نماز انسان را از تشتت خارج می کند و انسان را به یاد خدمات رهبران معصوم قرار می دهد. مثلا کعبه: قرار گاه ادم، هجرتگاه ابراهیم، قربانگاه اسماعیلمحل تولد حضرت علی علیه السلام، شکنجه گاه بلال و در آخرالزمان قرار گاه حضرت مهدی است و در طول تاریخ ملاقات گاه مردم است.

نماز و مسائل اجتماعی

۱- ترجیح عادل بر غیر عادل. ۲- مساوات بین نماز گزاران در صف ها. ۳- یکسان بودن رابطه امام جماعت با تک تک افراد. ۴- حضور و غیاب طبیعی و مقدس در مسجد و تفقد از غائبین و عیادت مرضی و دعای خیر برای مسافرین. ۵- نماز وسیله اعتماد است در شک در رکعات هر یک از امام یا ماموم می توانند با اعتماد به هم رفع شک کنند. ۶- توجه به شهدا مهر کربلا. ۷- نماز به خاطر مسائل مختلف قابل انعطاف است گاهی سرعت گاهی تانی.

 ۸- نماز مخلصین، بلا را از جامعه دور می کند. امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ یَدْفَعُ بِمَنْ یُصَلِّی مِنْ شِیعَتِنَا عَمَّنْ لَا یُصَلِّی مِنْ شِیعَتِنَا، وَ لَوْ أَجْمَعُوا عَلَیتَرْکِ الصَّلَاةِ لَهَلَکُوا، وَ إِنَّ اللَّهَ یَدْفَعُ بِمَنْ یُزَکِّی مِنْ شِیعَتِنَا عَمَّنْ لَا یُزَکِّی مِنْ شِیعَتِنَا وَ لَوْ أَجْمَعُوا عَلَی تَرْکِ الزَّکَاةِ لَهَلَکُوا، وَ إِنَّ اللَّهَ لَیَدْفَعُ بِمَنْ‌ یَحُجُّ مِنْ شِیعَتِنَا عَمَّنْ لَا یَحُجُّ مِنْ شِیعَتِنَا وَ لَوْ أَجْمَعُوا عَلَی تَرْکِ الْحَجِّ لَهَلَکُوا، وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ «وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْض(تفسیر القمی، ج‌۱، ص: ۸۴).

۹- ‌قبول شهادت افراد مسجد و نقش حضور در مسجد برای انتخاب همسر. ۱۰- عدم ورود کسانی که سیر و پیاز خورده اند به مسجد. ۱۱- مسجد خانه خدا خانه مردم بدون هیچ نوع امتیاز برای هیچ کس می باشد. ۱۲- زیارت مومنین و آشنایی با امور افراد، محلات، بلاد. ۱۳- حضور محلی، یا شهری یا بین المللی در نمازهای روزانه و جمعه و حج. ۱۴- پیدا کردن دوست خوب. ۱۵- آزمایش افراد از طریق حضورشان در مسجد. ۱۶- نماز حافظ حقوق افراد جامعه است. ۱۷- تقویت فرهنگ عفاف و حجاب در لباس نماز گزار. ۱۸- نماز وسیله آزمایش مومنین واقعی است امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلوه. مهم این است که این نقش را نه پارک دارد نه سرای محله نه حسینیه و نه مدرسه و نه دانشگاه و نه حوزه.

نماز و مسائل نظامی

آیه ۱۰۲ سوره نساء

نماز و تربیت سیاسی

۱- قطع رابطه با کسانی که دین و اذان را مسخره می کنند. دینکم هزوااذا نادیتم الی الصلوه اتخذوها هزوا. ۲-  پذیرفتن رهبری معصوم شرط قبولی نماز. ۳- توجه به انتخابات در انتخاب نماز جماعت. ۴- توجه به آزادی در قصد فرادی کردن در نماز جماعت. ۵-  حضور در صحنه. ۶- آگاهی از مسائل روز یخبرهم بما ورد فی الافاق. ۷- امر به معروف و دعوت به حق. ۸-  فریاد در اذان .۹- تقویت روحیه و شارژ رهبر برای تحمل مشکلات إِنَّ ناشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قیلاً آری نمازشب، عامل ثبات‌قدم و تقویت عقیده مؤمن می‌شود. ۱۰- اطاعت از رهبر منتخب. ۱۱- نظم

نماز چیست؟

۱- نماز ایدئولوژی عملی است. ۲- اذان شیپور توحید است.  ۳- اولین فرمان خدا ۴- اولین کار پیامبر(ص) بعد از هجرت ۵-  به گفته امام خمینی قدس سره نماز هجرت از خانه دل هجرت از خودبینی و خودخواهی است و من یخرج من بیته مهاجرا الی الله و رسوله... ه. ۶- نماز و رهبری اقیموا الصلوه و اتوا الزکوهو اطیعوا الرسول. ۷- نماز بندگی است و بندگی مقدمه معراج است. اسری بعبده. ۸- نماز زمینه نزول فرشتگاننزلنا علی عبدنا. ۹- عبادت گمنام ترین فرد زمینی را مشهور ترین فرد آسمانی می کند. ۱۰- نماز نگاهی به تمام هستی است. رب العالمین. ۱۱-عبادت، ارزشی است که انسان با اراده واختیار خود بدست می‌آورد بر خلافِ ارزشهایِ خانوادگی یا استعدادهایِ درونی که اختیاری و اکتسابی نیستند.

۱۲- عبادت، تجدید عهد با خداوند و تازه نگهداشتنِ حیات معنوی‌ انسان است. ۱۳- عبادت، مانع گناه و برطرف‌کننده آثار آنست. ذکر و یاد خداست که جلوی گناه را می‌گیرد نه علم به گناه بودن. ۱۴- عبادت، پرکردنِ ظرفِ روح است با یاد خدا، که اگر با غیر او پُر شود ظلم به گوهر انسانیّت است. ۱۵- عبادت، به زمینِ خاکی چنان ارزشی می‌دهد که ورود به آن زمین بدون طهارت ممکن نباشد، همچون مسجد و کعبه و قدس. ۱۶- عبادت و بندگی خدا، خود یک ارزش است، گرچه دعاها و خواسته‌های ما مستجاب نشود.

۱۷- عبادت، هم در شادی مطرح است هم در غم. آنجا که به پیامبرش کوثر می‌دهد، سفارش به نماز می‌کند: «انَّا اعْطَیْناکَ الْکَوْثَر فَصَّلِ لِرَبِّک» ۱۸- ما به تو خیر کثیر عطا کردیم، پس برای پروردگارت نماز بجای آر. و در برخورد با مشکلات و حوادث نیز سفارش به نماز می‌کند: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلوة» از صبر و نماز کمک بگیرید و استمداد کنید. ۱۹- در خطّ انبیا و شهدا و صالحان بودن یک ارزش است و ما در نماز از خدا می‌خواهیم در «صراط الذین انعمت علیهم» قرار بگیریم. ۲۰- انزجار و برائتِ خود را از ستم‌پیشه‌گان و گمراهان با جمله‌ «غیر المغضوب علیهم ولاالضّالین» اعلام می‌داریم. ۲۱- نماز عامل تحرک و توجه است، تحرک از بستر، تحرک به سوی مسجد و تحرک بدن