۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۶ : ۰۴
مرحوم دولابی: احکام خیلی نیاز به گفتن ندارند
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: احکام خیلی نیاز به گفتن ندارند. وضو و نماز را که همه بلد هستید. از حیث مالی هم دور و برتان فقرا و همسایگان هستند و اگر چیزی داشته باشید از شما بیرون می‌کشند. زن و بچّه و اولاد هستند.
عقیق:مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: احکام خیلی نیاز به گفتن ندارند.
وضو و نماز را که همه بلد هستید. از حیث مالی هم دور و برتان فقرا و
همسایگان هستند و اگر چیزی داشته باشید از شما بیرون می‌کشند. زن و بچّه و
اولاد هستند. این هم از خمس و زکات و سهم امام. اگر کسی از شما باشد که
بیشتر از معیشت داشته باشد باید وظیفه خود را رفتار کند.
امّا اخلاقیات، یک قدری لازم است. آخرت، آن است. بهشت و قیامت که انبیا(ع) گفته‌اند، مال اهل اخلاق است. اخلاق و صفات خوب از همین جا یک بویی از بهشت می‌آورد. صفات و اخلاق خوب نقدی معامله می‌کنند. افعال اگر صفت در کنارش نباشد نقدی نیست. جزای افعال را در قیامت می‌دهند. یعنی هر وقت که صفاتت درست شد جزای عملت پیدا می‌شود. پس صفات خیلی اهمیّت دارند. از همین الان راه را باز می‌کنند به صورتی که وقتی بدنش افعال خیر بجا می‌آورد عطر و بوی آن فعل به او می‌رسد. خدا شامّه را بیهوده به ما نداده است. شامّه یکی از درهای بهشت است. ذائقه بیهوده نیست خدا می‌خواهد که بگویی به به! چه خوشمزه است. خدا نخواسته است که حیوان بسازد. حیوانات غذاهای خود را اینقدر خوشمزه نمی‌بینند. بنی‌آدم وقتی یک غذای خوشمزه و با محبت می خورده ده روز آن را مزمزه می‌کند. لامسه هم همین طور. اینها همه در صورت شما هست: باصره، سامعه، شامّه، ذائقه و لامسه.
این پنج حس به علاوه شهوت وغضب اگر عقل، آنها را ردیف کند تا بوی خدا را بشنوند. روی هم هشت درِ بهشت هستند. اگر عقل در کار نباشد هفت در جهنّم‌اند.
وقتی که عقل ایمان به خدا و پیامبر(ص) و امامان(ع) آورد و این حواس را مرتب کرد اینها همه درِ بهشت می‌شوند. با این حواس، داخل بهشت می‌رود. تا می‌خورد می‌گوید به به! در بهشت است. تا می‌بیند می گوید الله اکبر، در بهشت است. چشمش دید، در را پیدا کرد.
این هفت تا در جهنّم بودند. اگر عقل آنها را درست کند در بهشت هستند و بیشتر دوستان اهل بیت(ع) چون نور محمد و آل محمد(ص) همراه آنهاست هشت در بهشت به رویشان باز است. از هر کدام وارد شوی فرقی نمی‌کند با گوش می‌شنوی، غذایش را می‌خوری، آبش را می‌خوری، شب و روز وقت و بی‌وقت، خلوت باشد یا جلوت کارت روی غلتک است. وقتی پدر و مادرها، مخصوصاً مادران، می‌خواستند دعا کنند می گفتند هشت درِ بهشت به رویت باز باشد! اینها در فطرت بشر بود.
وقتی که هشت در بهشت به روی کسی باز باشد، هر کاری که او می‌کند با بهشت و عطر و بوی آن کار دارد. وقتی به او می‌گویند ثواب به تو می‌دهیم می‌گوید ثواب را می‌خواهم چه کنم. همین کاری که می‌کنم ثواب است. نماز که می‌خواند اگر به او بگویند خدا نمازت را قبول کند، می‌گوید قبول کرده است که دارم نماز می‌خوانم. به او می‌گویند ان شاء الله خدا عاقبتت را به خیر کند. می‌گوید آیا عاقبت به خیری از این بهتر که دارم نماز می‌خوانم؟ زیرا همه چیزش نقد است و درهای بهشت باز است. تا می‌گوید الله اکبر هر هشت تا استفاده می‌کنند. هم چشم حق‌بین است و لذت می‌برد، هم گوش، حق شنواست. هم ذائقه می‌چشد، هم شامّه بو می‌کند، هم لامسه لمس می‌کند، در نماز لمس می‌کند که نمازش بهجت دارد. والا چرا بعضی حتی از غیر معصومین – در نمازشان غش می‌کردند؟ پس ذکر خدا هشت درِ بهشت است. تا با هر کدام ذکر او می‌شود هر هشت در باز می‌شود.
امّا اخلاقیات، یک قدری لازم است. آخرت، آن است. بهشت و قیامت که انبیا(ع) گفته‌اند، مال اهل اخلاق است. اخلاق و صفات خوب از همین جا یک بویی از بهشت می‌آورد. صفات و اخلاق خوب نقدی معامله می‌کنند. افعال اگر صفت در کنارش نباشد نقدی نیست. جزای افعال را در قیامت می‌دهند. یعنی هر وقت که صفاتت درست شد جزای عملت پیدا می‌شود. پس صفات خیلی اهمیّت دارند. از همین الان راه را باز می‌کنند به صورتی که وقتی بدنش افعال خیر بجا می‌آورد عطر و بوی آن فعل به او می‌رسد. خدا شامّه را بیهوده به ما نداده است. شامّه یکی از درهای بهشت است. ذائقه بیهوده نیست خدا می‌خواهد که بگویی به به! چه خوشمزه است. خدا نخواسته است که حیوان بسازد. حیوانات غذاهای خود را اینقدر خوشمزه نمی‌بینند. بنی‌آدم وقتی یک غذای خوشمزه و با محبت می خورده ده روز آن را مزمزه می‌کند. لامسه هم همین طور. اینها همه در صورت شما هست: باصره، سامعه، شامّه، ذائقه و لامسه.
این پنج حس به علاوه شهوت وغضب اگر عقل، آنها را ردیف کند تا بوی خدا را بشنوند. روی هم هشت درِ بهشت هستند. اگر عقل در کار نباشد هفت در جهنّم‌اند.
وقتی که عقل ایمان به خدا و پیامبر(ص) و امامان(ع) آورد و این حواس را مرتب کرد اینها همه درِ بهشت می‌شوند. با این حواس، داخل بهشت می‌رود. تا می‌خورد می‌گوید به به! در بهشت است. تا می‌بیند می گوید الله اکبر، در بهشت است. چشمش دید، در را پیدا کرد.
این هفت تا در جهنّم بودند. اگر عقل آنها را درست کند در بهشت هستند و بیشتر دوستان اهل بیت(ع) چون نور محمد و آل محمد(ص) همراه آنهاست هشت در بهشت به رویشان باز است. از هر کدام وارد شوی فرقی نمی‌کند با گوش می‌شنوی، غذایش را می‌خوری، آبش را می‌خوری، شب و روز وقت و بی‌وقت، خلوت باشد یا جلوت کارت روی غلتک است. وقتی پدر و مادرها، مخصوصاً مادران، می‌خواستند دعا کنند می گفتند هشت درِ بهشت به رویت باز باشد! اینها در فطرت بشر بود.
وقتی که هشت در بهشت به روی کسی باز باشد، هر کاری که او می‌کند با بهشت و عطر و بوی آن کار دارد. وقتی به او می‌گویند ثواب به تو می‌دهیم می‌گوید ثواب را می‌خواهم چه کنم. همین کاری که می‌کنم ثواب است. نماز که می‌خواند اگر به او بگویند خدا نمازت را قبول کند، می‌گوید قبول کرده است که دارم نماز می‌خوانم. به او می‌گویند ان شاء الله خدا عاقبتت را به خیر کند. می‌گوید آیا عاقبت به خیری از این بهتر که دارم نماز می‌خوانم؟ زیرا همه چیزش نقد است و درهای بهشت باز است. تا می‌گوید الله اکبر هر هشت تا استفاده می‌کنند. هم چشم حق‌بین است و لذت می‌برد، هم گوش، حق شنواست. هم ذائقه می‌چشد، هم شامّه بو می‌کند، هم لامسه لمس می‌کند، در نماز لمس می‌کند که نمازش بهجت دارد. والا چرا بعضی حتی از غیر معصومین – در نمازشان غش می‌کردند؟ پس ذکر خدا هشت درِ بهشت است. تا با هر کدام ذکر او می‌شود هر هشت در باز می‌شود.
پی نوشت:
کتاب طوبی محبت؛ جلد3 – ص 33
مجلس حاج محمد اسماعیل دولابی
گزارش خطا
