۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۱ : ۲۰
بزرگنمایی و غلو؛ پرتگاه‌های حوزه ادبیات دینی
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل خزاعی به طرح مسائلی برای بهبود آثار این حوزه پرداخت و از غلو و بزرگنمایی به عنوان پرتگاه‌هایی یاد کرد که در این گونه ادبی با آن مواجه هستیم و گفت: نوقلمان باید نقدپذیر باشند تا پیشرفت کنند.
عقیق:«شعر عاشورایی عصر انقلاب» و «شعر هیئت» از آثار در دست چاپ محمدرضا سنگری،
شاعر و نویسنده دینی کشورمان است که تا قبل از ماه محرم به بازار خواهد
آمد.محمدرضا سنگری به مشکلاتی که ادبیات و اشعار حوزه دین با آن دست و پنجه نرم می‌کنند پرداخت و گفت: بزرگ‌ترین مسئله‌ای که دامنگیر حوزه ادبیات دینی شده، بحث نظریه‌پردازی در این حوزه و طرح مبانی ادبیات دینی است. برای مثال کسی که قصد نوشتن از پیشوایان دینی را دارد مخصوصاً در زمینه داستان، باید به این نکته توجه کند که تا چه حد می‌تواند از عنصر خیال که اصلی‌ترین بخش ادبیات است استفاده کند؛ آیا می‌توانیم بر حادثه چیزی اضافه و یا کم کنیم، آیا می‌توان چیزی به داستان اضافه کنیم که در داستان نبوده، اما به روند داستان ما کمک می‌کند؟ این رویکرد بزرگ‌ترین پرسشی است که پیش روی یک نویسنده قرار دارد.
در قعر پرتگاه بزرگنمایی
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل خزاعی افزود: مسئله‌ای که در کنار این بحث‌ها وجود دارد این است که دو پرتگاه در حوزه ادبیات دینی داریم؛ پرتگاه غلو کردن و بزرگنمایی که همواره با این مشکل روبه‌رو بوده‌ایم. این بزرگنمایی‌ها بر دو گونه است، یکی ساحت ربوبیت بخشیدن به اهل بیت(ع) است و ایشان را تا حد خداوند متعال بالا آوردن تا جایی که کفرآمیز و شرک‌آلود می‌شود. غلو بعدی نیز در حوزه بزرگنمایی تاریخی است که در کمیت‌ها غلو می‌شود، برای مثال نویسنده کتاب اسرارالشهادة، ملافاضل دربندی، میزان کشته شدگان به دست امام حسین(ع) را تا حدود یک میلیون نفر نوشته که این هم مبالغه است.
سوالاتی که باید پاسخ داده شوند
سنگری با طرح سوالاتی از این دست که ادبیات دینی چیست و جایگاه ادبیات دینی در کجاست و آیا ادبیات دینی شامل متون مقدس هم می‌شود یا خیر، به این معنی که آیا می‌توانیم قرآن را یک متن ادبی بدانیم یا نه؟ تصریح کرد: این مسئله به یکی از موضوعات جدی جلسات ما تبدیل شده است. آیا در آینده اشعار انقلابی از شعرهای دینی به شمار می‌آیند یا خیر و آیا می‌توانیم همه اشعاری که در رابطه با ارزش‌های ملی و وطنی، آزادی و کرامت انسانی است را از اشعار دینی بدانیم؟ این پرسش‌هایی است که اگر پاسخ داده شود می‌توان به ادبیات دینی نزدیک‌تر شد؛ به این ترتیب باید گروهی سازماندهی شوند تا به این موضوعات بپردازند تا بزرگ‌ترین پشتوانه برای نویسندگان ادبیات دینی شوند.
ذوق و آموزش؛ مکمل‌های پیشرفت
وی اصلی‌ترین تکیه‌گاه برای خلق آثار هنری و فرهنگی تأثیرگذار را ذوق و قریحه دانست و افزود: اگر کسی ذوق نوشتن را نداشته باشد هر چقدر هم که با وی کار و تمرین شود، باز هم به مقصد مطلوب نخواهیم رسید. اما قریحه نیمی از کار است و آموزش و پروراندن این ذوق نیز بسیار مهم است، چه بسیار افراد با ذوقی که به دلیل عدم پرورش این ذوق، از دست رفته‌اند.
به قول معروف، شاید ده‌ها سعدی زیر خاک خوابیده باشند؛ کلاس‌های آموزشی نیز می‌توانند به چندین مسئله کمک کند. یکی از این آموزش‌ها، آشنایی با تکنیک‌هاست که این شناخت می‌تواند در باروری نوشته بسیار کمک دهنده باشد. نکته بعدی این است که این کلاس‌ها بر رویکرد نویسندگان اثر می‌گذارد و جهت، قلم و استعداد آن‌ها را مشخص می‌کند.
نقدپذیری؛ کلید پیشرفت
سنگری به نکاتی برای نگارش یک کتاب خوب اشاره کرد و گفت: اولین اقدام برای نوشتن یک اثر زیبا، شناخت مبانی شعر و داستان است که نویسندگان متوجه شوند، قافیه، وزن عناصر داستان و محتوای نوشته به چه شکل باید باشد، در کنار این مسئله، نوقلمان باید آثار موفق جهان را مطالعه کنند و آن‌ها را به چشم یک نویسنده بخوانند، نه به چشم مردم عادی؛ یعنی جدا از آن‌که ببینند نویسنده چه نوشته است، دقت کنند نویسنده کتاب، داستان را چگونه نوشته است. دقت کنند چگونه داستان آغاز، پرداخته و به پایان می‌رسد و در کنار همه این‌ها نوقلمان حتماً باید نقدپذیر باشند و اگر اثر خود را به نقد نگذارند هرگز پیشرفت نخواهند کرد.
منبع:ایکنا
گزارش خطا
