عقیق: جما‌دی الثانی مصادف است با نزول آیه تطهیر که در شان و مقام پیامبر و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و پاک کردن اهل بیت از هرگونه بدی و ناپاکی است.

پیامبر اکرم(ص) روزی در مدینه به منزل حضرت فاطمه(س)تشریف برده، فرمودند: دخترم عبای مرا بر بدنم بینداز تا قدری استراحت کنم بعد از مدتی حضرت علی(ع)، امام حسن و حسین(ع) و فاطمه(س) کنار آن حضرت جمع شدند جبرئیل از طرف خدا آیه تطهیر را بر آن حضرت آورد.

خداوند در این آیه می‌فرماید: ای پیامبر! خداوند اراده کرده است تا پلیدی و ناپاکی و آلودگی ظاهری و باطنی(گناه) را از شما بردارد و شما را پاک و منزه قرار داده است. از این آیه استفاده می‌شود که آنان معصوم‌اند و در تمام عمر از هر گونه آلودگی و خطا پاک هستند.

به این مناسبت به مختصری از جایگاه این آیه و چگونگی نزول آن می‌پردازیم:

آیه تطهیر و ترجمه آن

( إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکمُ‏ْ تَطْهِیرًا)

خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملا شما را پاک سازد.

شان نزول آیه تطهیر

درباره نزول آیه تطهیر در شأن اهل بیت، سخنان و احادیث بسیاری آمده است. یک سخن آن است که امام صادق از پدرش امام باقر از جابر بن عبدالله انصاری روایت می‏‌کند. جابر گوید من در اتاق ام سلمه(همسر پیامبر) نزد رسول اللّه‏ بودم که خداوند این آیه را نازل فرمود: «إِنَّما یُریدُ اللّه‏ُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً؛ همانا خداوند می‏‌خواهد از شما اهل بیت پلیدی را بزداید و شما را پاکیزه و مطهّر گرداند.»

در این هنگام رسول اللّه‏، حسن و حسین و فاطمه را فراخواند جلوی خود نشاند، علی را فرا خواند و پشت سر خود نشاند و گفت:" خداوند! اینان اهل بیت من‌اند پلیدی را از آنان دور دار و آنان را پاکیزه گردان."

ام سلمه که شاهد صحنه بود پرسید: ای رسول خدا! آیا من هم با آنانم؟ پیامبر پاسخ داد: تو به راه خیر هستی. جابر گوید من گفتم: ای پیامبر خدا! خداوند این خاندان پاکیزه و ذریّه مبارک را حرمت و اکرام کرد که پلیدی را از آنان دور ساخت. فرمود: ای جابر! زیرا آنان خاندان من و از گوشت و خون من هستند، برادرم علی بزرگ اوصیا، دو پسرم (حسن و حسین) بهترین نوادگانِ (پیامبران)، و دخترم فاطمه بزرگ بانوان است، و مهدی از ماست. جابر گوید پرسیدم: ای رسول خدا! مهدی کیست؟ امامان بعد از من از نسل حسین هستند. نُهمین آنان قائم است که سراسر زمین را از عدالت پر کند، و بر تأویل قرآن قتال کند چنان که من بر تنزیل آن قتال کردم.

این روایت با تفاوت‌های اندکی همچون این مورد که پیامبر این چهار نفر را در کنار خود در زیر کساء (عبای خود) جای داد و آنگاه آیه را تلاوت نمود در منابع شیعه و سنی زیادی همچون کتاب سلیم؛ ابن باویه، کمال...، الخصال؛ طوسی، الامالی(از منابع شیعه) و طبری، تفسیر؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی صحیحین؛ طبرانی، المعجم؛ ابوبشر دولابی، الذریة الطاهرة(از منابع اهل سنت) آمده است.

آیه تطهیر از دیدگاه اهل سنت

خداوند بزرگ و سبحان در قرآن مجید، اهل بیت پیامبر(ص ) را مطهر خوانده است در روایات اهل سنت مراد از اهل بیت که در این آیه ذکر شده است چه کسانی هستند؟ واقدی در کتاب اسباب التزیل می‌نویسد که آیه تطهیر درباره پنج نفر نازل شد. این پنج نفر عبارتند از: پیامبر اسلام (ص)، علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع)

ابن عساکر، در کتاب تاریخ دمشق در ترجمه امیرالمومنین علی(ع) از ابی سعید خدری می‌نویسد: پیامبر(ص) بعد از نزول آیه وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا به مدت هشت ماه در هنگام نماز صبح می‌آمد در جلوی درب خانه علی(ع) و حضرت زهرا(س) و می‌گفت: الصلاة رحمکم الله إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکمُ‏ْ تَطْهِیرًا

پی نوشت ها:

1_(قرآن/احزاب/آیه 33)

2_(قرآن/ترجمه مکارم/احزاب/آیه 33)

3_(تفسر نمونه، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی)

4_(تفسیر المیزان، علامه سید محمد حسین طباطبائی)

5_(کفایة الأثر، ص 65-66)

6_(محمد انصاری، تطهیر، دایرة المعارف بزرگ اسلامی)

7_(شواهد التنزیل لقواعد التفضیل 1 ، ص 497 خ 526 )

منبع: ایسنا

211008