چرا حج تمتع ۱۰ میلیونی شد؟ +ریز هزینهها
حج تمتع ناگهان گران شد، تقریبا دو برابر سال گذشته. حالا خبر می رسد از سهمیه 59 هزار و 279 نفری ایران برای حج تمتع امسال، اندکی بیش از 40 هزار نفر ثبت نام کرده اند و معلوم نیست بقیه این سهمیه، چه شود.
عقیق: طی گزارشی دلیل 20 هزار سهمیه رو زمین مانده هم معلوم نیست. عده ای می گویند زمان ثبت نام کم بود و برخی هم دلایل اقتصادی را عنوان کرده اند. عده ای هم گفته اند شاید به خاطر این بوده که به نظر بیشتر فقها و مراجع تقلید همانطور که حج تمتع برای فرد مستطیع واجب است، در صورتی که کسی قرض کند و در ذی الحجه به حج تمتع برود، حج او "حجه الاسلام" نیست.شاید هم عده اس منتظر کاهش هزینه ها هستند چرا که حدود 10 روز پیش معاون حج سازمان حج و زیارت از رایزنی سازمان حج با بانک مرکزی جهت استفاده از ارز مرجع خبر داد و گفت: در صورت موافقت بانک مرکزی قیمتهای حج تمتع، مثل سال گذشته خواهد شد. غلامرضا رضایی گفت سال گذشته قیمتهای حج بین 4 میلیون 500 هزار تومان تا 6 میلیون تومان بود که امسال به دلیل استفاده از ارز مبادلهای 2600 تومانی، قیمتهای حج بین 9 میلیون تا 12 میلیون تومان اعلام شده است.
به همین دلیل با دولت نامه نگاری کردیم و دولت نیز نامه ما را به بانک مرکزی ارجاع داده است که در صورت موافقت بانک مرکزی نسبت به تخصیص ارز مرجع به سازمان حج، هزینههای حج تمتع به قیمتهای سال گذشته باز خواهد گشت.
البته رضایی گفته بود در حال حاضر براساس اطلاعیهای که اعلام شده زائران موظفند تا پایان هفته در کاروانها نام نویسی و هزینههای اعلام شده را بپردازند، زیرا طبق تعهداتی که ما به طرف عربستانی دادهایم باید این هزینهها را بپردازیم و اگر ظرفیت تکمیل نشود، ما الویتهای بعدی را اعلام میکنیمرئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه مهلت کافی نیز برای ثبت نام کاروانها در نظر گرفته شده، می گوید: "تا دو هفته آینده انشاءالله تمامی ظرفیتهای مربوط به حج تمتع 92 تکمیل میشود، در فراخوان نوبت اول، ظرفیت 61 هزار نفر را اعلام کردیم که 40 هزار و 524 نفر از ظرفیت مرحله اول تکمیل شد. برای مرحله دوم جهت دارندگان قبوض ودیعه گذاری تا مورخ بیستم آذرماه سال 84 فراخوان دادهایم تا ظرفیت بعدی پیش بینی شده نیز تکمیل شود."
به گفته حجت الاسلام سید احمد موسوی رییس سازمان حج هم دلیل اصلی افزایش قیمت حج تمتع در سال جاری، تبدیل ناگهانی قیمت دلار مرجع از 1226 تومان به ارز مبادله ای 2600 تومان بوده است.
او همچنین آماری درباره قیمتهای عربستان برای زوار ایرانی، اعلام کرده که در جدول زیر، آمده است.
جدول یک: لیست هزینه های اعلام شده هر زائر از سوی سازمان حج و زیارت
هزینه/خدمت | اقامت | خوراک و میان وعده | ورودیه عربستان و خیمه زدن در منا و عرفات | تردد زمینی برون شهری | بهداشت و درمان | حمل و نقل هوایی | خدمات فرهنگی و اجتماعی | هزینه دریافتی سازمان حج و زیارت | جمع |
روزانه | حدود 70 دلار در هر شب | روزانه 12 و نیم دلار | 27 دلار و 176 سنت | 228 دلار | 54 دلار | 770 دلار | اعلام نشده | اعلام نشده | 126 دلار و 50 سنت |
مجموع 15 روز مکه و 15 روز مدینه | 2100 دلار | 375 دلار | 27 دلار و 176 سنت | 228 دلار | 54 دلار | 770 دلار | اعلام نشده | اعلام نشده | 3556 دلار |
هزینه امسال روزانه به تومان(1) | 182 هزار | 32 هزار و 500 | حدود 2500 | حدود 20 هزار | 4700 تومان | 67 هزار تومان | - | - | حدود 330 هزار |
هزینه امسال ماهانه به تومان(1) | 5 میلیون و460هزار | 975 هزار | حدود 71 هزار | حدود 593هزار | حدود 140هزار | حدود 2میلیون | - | - | حدود 9 میلیون و 246هزار |
هزینه ماهانه به تومان(2) | 2 میلیون و 575 هزار | 460 هزار | 33 هزار | 280 هزار | 66 هزار | 944 هزار | | | 4میلیون و 360 هزار |
افزایش نرخ پارسال تا امسال(تومان) | 2 میلیون و 885 هزار | 515 هزار | 38 هزار | 313 هزار | 74 هزار | یک میلیون و 560هزار | | | 4 میلیون و 886 هزار |
1) هزینه حج تمتع امسال با نرخ دلار مبادله ای 2600 تومان محاسبه شده است.(2) هزینه حج تمتع پارسال با نرخ دلار مرجع 1226 تومان محاسبه شده است.
با وجود این جدول ریز هزینه هایی که توسط موسوی رئیس سازمان حج و زیارت اعلام شده، هنوز مشخص نیست چرا هزینه یک زائر ایرانی در حج تمتع بین 3866 تا 4700دلار اعلام شده است. البته موسوی، درباره این نرخها گفته این ها با احتساب حداکثر 45 روز و ما با تامین بهترین وعدههای غذایی و پذیرایی، بهداشت و درمان و غیره محاسبه شده است.
موسوی البته درباره دستورالعملی که سازمان حج و زیارت برای کارگزاران حج عمره صادر کرده و از آنها خواسته در "نظام مالیات بر ارزش افزوده" ثبت نام کنند و بعد از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده 5 درصدی، گواهینامه معتبر به این سازمان تسلیم کنند، توضیحی نداده و معلوم نیست این دستورالعمل برای حج تمتع نیز معتبر است یا خیر.
البته او قول داده هر شخصی که بخواهد ریز هزینه ها را دریافت کند، می تواند با مراجعه به سازمان حج و زیارت، اسناد مربوطه را ببیند، ولی تاکنون به جز اطلاع رسانی قطره چکانی از سوی مسئولان این سازمان، هنوز کسی از جمله نمایندگان مجلس نتوانسته اند دلیل جهش ناگهانی نرخ حج تمتع و ریز هزینه ها را مشاهده کنند.
در این بین، برخی از افراد، با اشاره به تکمیل نشدن سهمیه کاروانهای حج تمتع، دلایل مختلفی را عنوان کرده اند:
اظهار نظر افراد درباره کاهش ثبت نام در کاروانهای حج تمتعنام | عنوان/سمت | دلیل کاهش | خلاصه اظهارات |
ناصر حویزاوی | مدیرکل حج و زیارت خوزستان | کم بودن مهلت ثبتنام | تکمیل نشدن کاروان های حج تمتع ارتباطی به افزایش قیمت ندارد، بلکه به دلیل کم بودن مهلت ثبت نام است. همچنین باتوجه به اینکه ظرفیت کاروانهای با درجه بالاتر (گرانتر) سریعتر از سایر کاروانها تکمیل شد، این نشان میدهد که افزایش قیمت کاروانها، دلیل تکمیل نشدن ظرفیت سایر کاروانها نبوده است. |
سیدعلی طاهری | سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس | افزایش ناگهانی قیمتها | وقتی قیمت حج ناگهان بالا رفت با سازمان حج و زیارت تماس گرفتیم تا مسوولان آن در جلسهی کمیسیون فرهنگی حاضر شوند و توضیح دهند؛ اما آنها نیامدند. |
غلامرضا رضایی | معاون سازمان حج و زیارت | انتظار کاهش هزینه ها | امسال با توجه به افزایش هزینههای حج تمتع با وجود گذشت حدود دو هفته از زمان ثبتنام تنها نیمی از ظرفیت کاروانها تکمیل شده و بسیاری از ودیعهگذاران منتظر کاهش هزینهها هستند. (اینجا) |
حج با پول قرض، درست است یا نه؟
در روزهای اخیر، برخی از فتاوی مشهور در باب تشرف به حج تمتع با پول دیگران (قرض) نیز منتشر شده است. برخی از این فتاوی که توسط فقها و مراجع تقلید (اعم از زنده و درگذشته) مطرح شده، در جدول زیر آمده است.
نظر و فتوای مراجع تقلید درباره وام و قرض برای رفتن به حج تمتعنام مرجع تقلید | موضع | متن فتوا |
امام خمینی (ره) | مخالف | اگر کسی با قرض به حج مشرف بشود، ولو اینکه بتواند با سهولت آن را ادا کند، حج او حجه الاسلام محسوب نخواهد شد. |
حضرت آیت الله خامنه ای، آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، آیت الله العظمی زنجانی، مرحوم آیت الله العظمی خویی و مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی | موافق | قرض واجب نیست اما اگر کسی قرض کرد و به سهولت و آسانی و بدون مشقت بتواند این قرض خود را ادا کند، حج او حجه الاسلام است. |
آیت الله العظمی مکارم شیرازی | موافق مشروط | کسی که قرض بگیرد حجش حجه الاسلام محسوب نمیشود مگر آن که معادل وام اموال داشته باشد که از محل آن بتواند بدهی خود را به آسانی بپردازد که در این صورت مستطیع و کفایت از حجه الاسلام میکند. |
آیت الله العظمی سیستانی | مخالف مشروط | با قرض کسی مستطیع نمیشود مگر اینکه این قرض و وام دارای أجل بعید باشد؛ یعنی وقت پرداخت این قرض آن قدر دور است که عقلا به آن توجه نکنند که در این صورت حج بر چنین شخصی واجب خواهد بود. |
منبع: حج
211008