رمضان مدرسه تکامل روح

بسم الله الرحمن الرحيـــم، الحمــــدالله رب العالمين والصلاة والسلام على سيدنا و نابینا محمد و آله الطاهرین،

از ویژگی های ممتاز روزه داری آن است که موسم سالیانه این فریضه الهی ماه رمضان می باشد، ماهی که از ناحیه برکات و ثمرات وفوائد، بزرگتر از آن است که بتوان توصیف نمود و عظمتش را بیان کرد.

 در بزرگی این ماه همین بس که کاملترین رسالات ومبارک ترین ورساترین ادیان در این ماه پربرکت ودرشریف ترین شب آن که لیلة القدر است نازل گردیده است و بدین سان حق تعالی این شب را از هزار ماه برتر قرار داده چرا که این بشر توانسته است، عظیم ترین رسالت را در قالب کتاب جاودانه وحی در ظرف خود جای دهد. زمان، جایگاه فرود این واقعه عظیم و یگانه آسمانی است که در طول تاریخ از گذشته و آینده نظیر آن نخواهد آمد.

*لیلة القدر نگین رمضان

از ابتدای آفرینش آسمانها و زمین و به عبارت دیگر تمام گستره عالم و خلقت آسمانها و زمین و ارسال تمام انبیاء مقدمه ای است برای این پدیده شگفت انگیز است که در لیلة القدر واقع شده است از این رو شایسته است آدمی در ماهی این چنین، عهد خود را با پروردگار خویشی تجدید نماید و گواه این تجدید پیمان را همان کتاب عظیم نازل گشته در همین ماه قرار دهد.

 نیز شایسته است به تلاوت این کتاب شریف در این موسم اهتمام بیشتری ورزد تا با تدبر و تأمل در معانی آیات آن، بیعت خود را با خدای خویش از استحکام بیشتری برخوردار سازد. این منظور فراهم نمیشود جز به این که انسان راه های قرآنی را سرمشق خود قرار داده و ارشادات آن را جامه عمل بپوشاند و در راه آن باجان و مال خویش جهاد نماید تا آن که به مدد این کتاب، همیشه زنده و علمدار حق و قسط، به منزل مقصود برسد.

 از آن جا که لیلة القدر بسان یک نگین در تاریخ وحی به درخشندگی درآمد و حلقه اتصال آسمان ها و زمین گشت خدای متعال آن را مرکز ثقل ماه رمضان قرار داده است.

*مدرسه رشد و نمو روح انسانی

 ماه رمضان، مدرسه ای است برای رشد و نمو روح انسانی و ربانی ساختن اراده وشعورو ادراکات او و لیلة القدر، آزمون نهایی و قله این راه صعب العبور می باشد. پس هر کسی برای او توفیق در این آزمون مقدر شده، در حقیقت لیلة القدر را در چنین شبی برای خویش ساخته است.

 اسلام در ماه رمضان برای پیروزی و سربلندی انسانی در این امتحان بزرگ هر آنچه را که مؤثر در تطهیرو تربیت او و تشویق بر نیکی و احسان و خیار و صلاح می باشد تدارک دیده و راه های پیشرفت روحی را در زمینه فردی و عرصه اجتماعی پیشی پای او قرار داده و این همه به خاطر آن است که آدمی در امتحان عظیم لیلة القدر سربلند بیرون آید و به مقاصد بلندورفیع نائل گردد.

*فلسفه عید فطر

در پرتو این تفسیر، جای تعجب نخواهد بود که شارع مقدس اسلام، روز پایانی این ماه را عید قرار داده است و این نه به خاطر آن است که آدمی در چنین روزی از امساک و خودداری نسبت به خوردن و آشامیدن رهایی می یابد، بلکه چنین روزی عید پیروزی است: پیروزی نفس بر شهوات و پستی ها، و روزبه کمال رسیدن انسان در مسیر حق که چونان از نهر روان، پاکیزه شده و تطهیر یافته خارج می گردد، تا زندگی جدیدی را با قلب پاک خویش به همراه اراده جدی و عزم راسخ آغاز نماید.

در این روز بعد از آن که مسلمین ماه روزه داری را همراه با اطاعت وامتثال فرمان حق به پایان رسانیده اند و تمام تلاش خویش را در این راه مبذول داشته اند، خدای متعالی در قالب اینان سروری را قرار می دهد و بزرگداشتی را که ملکوتیان در سماوات و مؤمنین صالح در زمین شاهد آنند برپا می دارد و همه و همه گردهم می آیند «قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ» (یونس ۵۸)

*پاداش پایان کار

ای پیامبر بگو، به رحمت و فضل بی کران الهی شادمان باشید، این بهتر از آنی است که دنیا خواهان، گردشی دور هم آمده اند. چنین روزی فرخنده و مالامال از سعادت در زمین روز عید و در آسمان روز پاداش خوانده اند. پروردگار عالمیان به فرشتگان چنین خطاب می نماید: ما جزاء الاجیر إذا عمل عمله، فيقولون الهنا و سیدنا جزاؤه أن يوفي أجره فيقول تعالی: اشهدکم انی جعلت ثوابهم لصيامهم و قیامهام رضائی و مغفرتی. ثم یقول سبحانه و قد نظر إلى جميع المصلين للعید نظره رحمة و حنان: سلونی یا عبادی فوعزتی لا تسالونی الیوم فی جمعکم هذا لاخرتکم الا اعطیتکام ولا لدنیاکم إلا نظرت لکم و قد ارضیتموتی فرضیت عنکم انصرفوا مغفوراَ لکم. (بحارالانوارج 96 حتی ۳۳۸ کنزالعمالی، ج۸، ص ۵۸) چیست پاداش اجیری که کار خویش را به پایان رسانده است؟ فرشتگان عرضه می دارند معبود و مولای ماجزای چنین اجیری آن است که مزد او را پرداخت نمایند. خدای متعالی می فرماید: شما فرشتگان شاهد باشید من ثواب روزه داری و شب زنده داری و عبادت های مسلمانان را در این ماه مبارک، رضایت و خشنودی خویش و آمرزش گناهان ایشان قرارداده ام و این است مزد ایشان.

سپس خداوند در حالی که نظر رحمت و دلسوزی به نمازگزاران روز عید فطر دارد می فرماید: ای بندگان من از من هر آنچه که می خواهید مسالت دارید. قسم به عزت و جلالم هر آن چه برای آخرت خویش از من بخواهید، عطایتان نمایم و هرچه از برای دنیایتان طلب کنید، منظور می دارم. شما مراراضی ساختید، پس من هم شمار خشنود می سازم. پس، از جماعت خویش در حالی که آمرزیده شده اید پراکنده شوید.

*روز عید و نان خشک امام علی(ع)

 آری، چه باید گفت؛ در مقابل این رحمت عظیم و این شریعت بی عیب و نقص؟ چه باید گفت در مقابل این پرتو نورانیت دین پاک الهی که در عین آسان گیری مالامال از هدایت و رحمت و مژده برای مؤمنین راستگو می باشد؟ در جای دیگر نیز چنین آمده است: دخل رجل علی امیرالمومنین (ع) یوم عیدالفطرفوجده یتناول خبزا فیه خشونة فقال: یا امیرالمؤمنین یوم عید و خبز خشن؟ فقال (ع) اليوم عيد من قبل بالامس صيامه و قیامه، عید من غفر ذنبه، و شکر سعیه و قبل عمله، الیوم لنا عید و غدا لناعید و کل یوم لا تعصی الله فیه فهو لنا عید.

 مردی در روز عید وارد شد و نان خشکیده در دست حضرت امیرالمومنین نظر او را جلب کرد

 شگفت زده پرسید: روز عیدونان خشک؟ حضرت در پاسخ فرمودند. امروز روز عید کسی است که روزه  و عبادتش قبول درگاه حق واقع شده باشد. وعید کسی است که گناهانش آمرزیده باشد و از تلاش او از ناحیه پروردگار قدردانی شده باشد و عمل او مقبول افتاده باشد.

امروز و فردا و هر روز دیگر برای ماعید است و هر روزی که در آن خدا را سرپیچی ننماییم، برای ماعید است.

منبع:حوزه