* آیت الله العظمی خامنه ای: غير از وطن اصلى (جايى كه در آن بدنيا آمده و رشد و نمو نموده) داشتن دو وطن اتخاذى اشكال ندارد ولى اگر خواست سه وطن اتخاذ كند كه در هر يك در طول سال مثلا چهار ماه زندگى كند منوط به صدق ‏عرفى وطن است وگرنه وطن سوم اشكال دارد.

* آیت الله العظمی مکارم شیرازی: ممکن است کسي در دو محل زندگي کند، مثلا شش ماه در شهري و شش ماه ديگر در شهر ديگر، هردو وطن او محسوب مي شود و حتي ممکن است انسان داراي سه وطن باشد مشروط به اينکه در هر کدام چهار ماه از سال (هرچند بصورت پراکنده) بماند.

 *  آیت الله العظمی وحید خراسانی: اگر قصد دارد در محلّى كه وطن اصليش نيست مدّتى بماند و بعد به جاى ديگر برود ، آن جا وطن او حساب نمى شود.

 ❗️ جايى را كه انسان محلّ زندگى خود قرار داده و مثل كسى كه آن جا وطن اوست در آن جا زندگى مى كند ، كه اگر مسافرتى براى او پيش آيد دوباره به همان جا بر مى گردد -- اگر چه قصد نداشته باشد كه هميشه در آن جا بماند -- وطن او نيست ، ولى احكام وطن بر آن جارى مى شود.

❗️ كسى كه در دو محلّ زندگى مى كند ـ مثلا شش ماه در شهرى و شش ماه در شهر ديگر مى ماند ـ هر دو محلّ وطن اوست ، و همچنين اگر بيشتر از دو محلّ براى زندگى دائمی خود اختيار كرده باشد ، به طورى كه عرفاً گفته شود آن جا محلّ و مسكن دائمى اوست.

❗️و همچنین اگر در سه جا هرکدام 4ماه متصل بخواهد تا آخر عمر در هر سال بماند هر سه جا وطن اوست.

 * آیت الله العظمی العظمی شبیری زنجانی:‌ بله ، اگر در هر یک از شهرها به گونه ای اقامت داشته باشد که در نظر متعارف مردم محل زندگی و سکونت او شمرده شود، حکم وطن را دارد.

* آیت الله العظمی فاضل لنکرانی‌:  انسان می تواند دو وطن داشته باشد و داشتن سه وطن به احتیاط واجب جایز نیست  

پی نوشت:

استفتاء‌ از سایت مراجع عظام

منبع:حوزه