احمد بابایی: شاعر باید زمان‌شناس باشد

عقیق:احمد بابایی، شاعر آیینی درباره شعر آیینی و مذهبی گفت: یکی از خصوصیات شعر آیینی، باز کردن فضای «معرفت افزایی» است. شعر فرزند معرفت و عاطفه است. عقلانیت در شعر، استخوان‌بندی متصل به منبع وحی و روایت و تاریخ و حکمت است و عاطفه‌گرایی در شعر، محصولِ وصل خیال و موسیقی و زیبایی شناسی. اوج این عقلانیت و عاطفه را در کمال شعر حافظ علیه الرحمه می‌بینیم که هرچه دارد همه از دولت قرآن دارد.

به گفته این شاعر، شعر به پشتوانه قرآن و روایات، نمایشگاه معارف و عواطف است و از این نظر «وظیفه گرا» است.

شاعر مجموعه «زلالود» ادامه داد: شیعه، قرن هاست که در هیاهوی ظلم و اشک، راه آمده و راه خود را یافته است. در این راه رازآلوده‌ترین و ماناترین و مسئولانه‌ترین هنر در سیر تاریخ شیعه «شعر» بوده است. 

وی شاعران را تلامیذ‌الرّحمان خواند و افزود: این شاعران بودند که سفره محبت و معرفت را در قلب موالیان آل الله علیهم السلام می‌گستراندند. شاعران شیعه، سال‌های سال، شهر به شهر و سینه به سینه، محاسن اهل بیت علیه السلام را منتقل می‌کردند. 

بابایی اظهار کرد: برای پی بردن به جریان‌شناسی و شعر و شاعری و مدح‌سرایی و مرثیه‌سرایی برای حضرات معصومین باید با رفتارشناسی اهل بیت علیه السلام آغاز کنیم. می بینیم که آن ها در همه ادوارِ این جریان، هم خودشان به انواع ابواب مدح فضائل مشغول بودند و هم به طرق مختلف، شعرا و مادحین را تشویق به ادامه این روش می‌کردند. 

وی افزود: در دوره غیبت، این مسئولیت الهی به دوش علمای آگاه و فقهای فرهیخته است و امروز هدایت و تشویق هنرمندان به عهده تعهد علما است. در این مسیر راه شناخت درست خط مستقیم، «زمان‌شناسی» است و کجروان، کنار زده خواهند شد.

این شاعر آیینی با بیان اینکه شعر آیینی، شعر مدح فضائل و صاحبان فضال است و قطعاً این شعر، نمی‌تواند در قبال رذائل و صاحبان رذائل بی‌تفاوت باشد، افزود: شاعری که دغدغه نهی از رذائل ندارد و غیرمسئولانه به صاحبان رذائل می‌پردازد جاهل متنسک است. اما باید دانست که اختلاف‌افکنی، کمکی به مدح فضائل نمی‌کند. بد نیست مدّعیان، به روایات کتمان سرّ اهل بیت مراجعه داشته باشند و بدانند که اختلاف‌افکنی در این راه درست نیست.

وی گفت: ذاتاً گریه بر مظلوم و گریاندن مردم و تحریک عواطف به نفع مظلوم عملی سیاسی است. مرثیه اهل بیت علیهم السلام هم از این نظر ذاتاً سیاسی است. ظلم ستیزی، ثمره مرثیه و گریه است و بی‌تفاوتی در برابر ظلم و ظالم، شراکت در ظلم است.

بابایی خاطرنشان کرد: قطعا ظالم‌های تاریخ مدیون حماقتِ خشک‌مقدس‌هایِ بی طرفی هستند که ظلم را می‌بینند و حتی به کلام، اعتراض نمی‌کنند. اما از طرفی در جامعه سیاست‌زده، گاهی فهم وظیفه مشکل می‌شود. باید بدانیم که سیاست‌بازی و سیاست‌زدگی میوه تلخِ «جهل» است؛ زیرا حضرات فرموده‌اند که جاهل را نخواهی دید جز در دو حال؛ یا افراط یا تفریط. از این نظر شاعر باید در مسیر خویش، آگاه و زمان‌شناس باشد.

منبع:فارس