۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۷ : ۱۹
عقیق: اعتقاد عجیبی به دقت و توجه به غنیبودن شعر و سبک اساتید قدیمی مداحی دارد. به جوانان امروزی توصیه میکند که پای درس اساتید قدیمی بنشینند و از این فرصت به نحو شایستهای بهره ببرند. چون خودش مدیون و مرهون فرصتی است که در جبهههای حق علیه باطل برای او پدید آمد. آموزگارانی که به شهادت رسیدند. نریمان پناهی به گفته خودش ستایشگری را در جبهه آموخته و از الگوهایی همچون حاج منصور ارضی، حاج ماشاالله عابدی تبعیت کرده و سوز نوای آهنگران در زمان جنگ را نیز میپسندد. این مداح برجسته کشور در یکی از روز های برگزاری نمایشگاه رسانه های دیجیتال انقلاب در غرفه عقیق حاضر شد و به همه دست اندرکاران این مجوعه خسته نباشید و خدا قوت گفت.
مشروح این مصاحبه را در ذیل بخوانید.
*به عنوان مقدمه بحث بفرمایید نظرتان در مورد روند و رویکرد کاری عقیق چیست؟
ببینید! الان بهترین کار تبلیغ دین است؛ همان کاری که سایت عقیق در رأس این رسانهها پرچمداری میکند. همه عوام و خواص با مجموعه فضای مجازی سر و کار دارند. باید بچه حزباللهیها امروز در این جبهه کار توسعهای دنبال کنند و فعالانه در این میدان باشند. چون صحبت "عقیق" تبلیغ دین و تقویت اسلام است و در عینحال حمایت اهلبیت عصمت و طهارت(ع) را نیز با خود به همراه دارد. همانطور که دشمنان از صدر اسلام برای انحراف اعتقادات مردم تبلیغ میکردند ما هم باید حضرت سیدالشهداء(ع) و آثار و دستاوردهای ارزشمند عاشورا را تبیلغ کنیم؛ عقیق باید برای تبلیغ فرهنگ حسینی از هیچ کوششی دریغ نکند. چراکه برجستهشدن دینخدا در گام اول باید هدف ما باشد. به این واسطه شهدا و منشها و اعتقاد و اخلاق آنها نیز به رخ کشیده میشود. این خواهش را دارم که در این مسیر کوتاهی نکنید، زیرا سهلانگاری و بیتوجهی نسبت به اعتلای اسلام به قیمت پایمالشدن هدف شهدا و آرمانهای بلند حضرت امام(ره) تمام میشود؛ آنهایی که روزی از جان خودشان گذشتند تا این راه به تعالی برسد. پس نباید کم بگذاریم. البته این توصیه را دارم که از تبلیغ پیشکسوتان و پیرغلامان غافل نشویم که بعضاً شاهد پررنگشدن تازهکارها هستیم.
*هیئتها در هر برههای از تاریخ یک رسالت و وظیفهای را با قدرت دنبال کردهاند مثل نقش پررنگی که در دوران دفاع مقدس داشتند. به نظر شما امروز مهمترین وظیفه هیئتها چیست؟
ما باید همیشه جامعه هدفمان را با رویکردهاو نگرش بزرگترهایمان تنظیم کنیم. یعنی به عبارتی آنها خط و مشی را نشان میدهند و ما باید رهرو باشیم. از طرفی امروز جوانان و اقشار مردمی از هیئتها استقبال میکنند؛ وقتی جمعیت زیاد میشود به همان اندازه بار منفی و برخی سوء استفادهها هم افزایش پیدا میکند. همه که طرفدار ولیفقیه، شهداء و آرمانهای انقلاب اسلامی نیستند. باید به این هجمههای مخالف و رویکردهای موافق توأمان توجه کنیم. همواره باید در این مشکلات و هیاهوها به بزرگترهایمان رجوع کنیم؛ بزرگتر ما هم مقام معظم رهبری است و باید گوش فرا دهیم رهبری چه فرمانی میدهد. چون ایشان میدانند افقها چه هستند و چه رویکردهایی این انقلاب را به سرمنزل مقصود میرساند. در واقع این خط مشی مدنظر معظمله انحراف و گمراهی به همراه ندارد؛ در صورتی که به این منویات پایبند نباشیم گمراه خواهیم شد. یک نکته دیگر اینکه برخی میخواهند از ولایت هم جلوتر بروند ، این پیشروی خطرناک است. متأسفانه بعضاً در زمان حضرت امام(ره) هم شاهد این افراطگریها بودیم؛ آن موقع هم ما جلو نرفتیم و هرچه ایشان امر میکردند در راستای آن حرکت کردهایم و امروز هم مقام معظم رهبری هرچه فرمان دهند در تبعیتپذیری پیشگام هستیم نه اینکه خودمان به علم ناچیزمان رجوع کنیم. برخی خودش را فقیه و عالمتر از حضرت آقا میدانند.
*در محرم امسال شاهد یک کار بسیار فنی و آموزشی برای مداحان جدیدمان بودیم؛ شما در هر شب چندین سبک و شعر استفاده میکردید. یک اتفاق خوبی هم که افتاد و حال و هوای حسینیه احمدیه را دگرگون کرد نگاه به سوریه و مدافعان حرم بود. این توجه به مخاطب و اهمیت به روز بودن و حفظ اصالت از کجا میآید؟
ما قدیمی هستیم و آموزگارانی داشتیم که به ما یاد دادند اول اصالتمان را حفظ کنیم و دوم به اشعار قوی و پرمحتوا و غنی اهمیت بدهیم. سعی کردم رنگ عوض نکنم و همان نریمانی باشم که در گردان مقداد و میثم برای رزمندگان میخواند. به همین خاطر طبیعتاً با مداحان امروز فرق داریم؛ چه از حیث لباس، چه از نظر استفاده از سبکها و همچنین اشعار. این که میگوییم جوانان مداح و خواننده ما به روز حرکت میکنند هم تأثیر منفی دارد و هم مثبت؛ منفی آن به عدم توجه به شاخصه غنیبودن هم سبک و هم شعر برمیگردد. الان دیگر خوانندههای ما به شاخصههای سنتی موسیقی توجه ندارند. ما مداح قدیمی هستیم و به اغناء مجلس و تأثیرپذیری مناسب از سوی مخاطب توجه داریم. امروز متأسفانه مداحان جوان ما کمتر به این شاخصه دقت توجه دارند و گاهی هرچه دستشان میرسد میخوانند، چون معلم آنها هم امروزی است. اما همطرازهای ما شهید شدهاند. باید مداحان جوان ما به رویکردهای ستایشگران قدیمی تأسی کنند. البته در دستگاه حضرت سیدالشهداء(ع) هر دوی این سبکها پذیرفته است اما این کجا و آن کجا!
*البته در انتخاب شعر هم قدیمیها سختگیرتر از امروزیها هستند
بله همینطوراست . بنده هنوز هم جودی خراسانی میخوانم و هم نیّر تبریزی؛ من هر شعری را نمیخوانم و از هر شاعری هم شعر نمیگیرم. حتی بعضاً در بعد شعرهای به روز هم، شعرهای پرمحتوای امروزی را برمیگزینم. ما آن روزهایی میخواندیم که پامنبریها و عزاداران هیئتهای جبهه از فردای خود خبر نداشتند، همچون میان دارانی که در هیئت دوران دفاع مقدس به شهادت میرسیدند. قدیمیها اول با روضه و مدیحهشان گریه میکردند بعداً انتظار داشتند مستمع حال حزن پیدا کند. این تأثیرگذاری را در میان هیئتهای مداحان جوان امروزی شاهد نیستیم. خیلی خوب اشک نمیگیرند. من سالهاست این بیت شعر (تا تو شدی کشته و ما بی سروسامان شدیم...) را میخوانم و تازگی آن مرا به گریه میاندازد. حقیقتاً مداحی که در خلوتش گریه نکند روضهخوان نیست. برخی میگویند چرا حاج منصور و برخی از این دست مداحان پیشکسوت ما تکراری میخوانند، آنها این فهم حزن و اشک را ندارند که اگر این نوحه جذاب بوده و سالها برای آن گریه کردهاند همیشه تازگی خودش را دارد. چرا واقعاً نباید این نوحه را نگه داشت و با آن تازگی و حلاوتی که در مستمع ایجاد میکند، خواند. چون واقعاً بعضی از نوحهها هنوز اشک دارد و حال مستمع را دگرگون میکند.
*شما در عرصه مدافعان حرم هم فعالیتهای خوبی داشتهاید؛ درباره این فعالیتها بگویید
من خودم رزمنده دفاع مقدس بودهام. روزهایی که در گردان حضرت علیاصغر(ع) برای رزمندگانی مداحی میکردم که بسیاری از آنها به فیض شهادت نائل آمدند و برخی هم جانباز شدند. هنوز هم افتخار میکنم الگوی من حاج منصور ارضی بوده و در دوران جنگ هم نوای آهنگران را میپسندیدم. این مداحی را مدیون و مرهون آن دوره رزمندگی دفاع مقدس هستم. ستایشگری را در منطقه آموختم. امروز هم با جان و دل به مراسمهای مدافعان حرم پا میگذارم و با افتخار میخوانم. چون ما جنگ دیدهایم و عشق به شهداء و آرمانهای مقدس انقلاب اسلامی با پوست و گوشت ما عجین شده و در هر زمان و مکانی نام این عزیزان را بر زبان میآورم؛ چون واقعاً به گردن ما حق دارند.
*سخن پایانی؛ مشکل مکان ثابت برای هیئت مکتب الحسین مرتفع شد یا کماکان با این چالش روبرو هستید؟
الان در مسجد لولاگر به یک ثبات نسبتاً مطلوبی رسیدهایم ولی وقتی مستمعین پرشور حضور پیدا میکنند با محدودیت جا مواجه هستیم. از این موضوع ناراحت میشویم که مستمعین بعضاً در بیرون از هیئت استقرار پیدا میکنند. انشاالله به لطف اهلبیت این دست مشکلات هم مرتفع خواهد شد.