۰۴ آذر ۱۴۰۳ ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۰۷ : ۰۳
با استناد به روایات؛
نظراسلام درموردخام‌خواری وگیاه‌خواری چیست؟
آیا احادیثی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره خام‌خواری و گیاه‌خواری وجود دارد؟
عقیق: سایت اسلام کوئست این مسأله را مورد بررسی قرار داده است:سوال:
آیا احادیثی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره خام‌خواری و گیاه‌خواری وجود دارد؟ در بعضی از سایت‌ها این حدیث «المِعدَة بیت کلِّ داءٍ، وَ الحَمِئَة رَاس کلِّ دَواءٍ»، را به نخوردن خوراکی پخته تعبیر می‌کنند؛ یعنی معنای آن این است: «معده، مرکز و خانه هر دردى است و سرآمدترین دارو، نخوردن خوراکی آتش‌دیده و پخته است» . آیا این حدیث به این موضوع اشاره دارد؟.
پاسخ:
خوردن برخی مواد به صورت خام، به خودی خود اشکال ندارد و عرف بشر از دیرباز تا کنون نیز این بوده که بسیاری از گیاهان و میوه‌جات را به صورت خام مصرف می‌کردند. با این وجود، هیچ روایتی دال بر توصیه به خام‌خواری به معنای مطلق آن و یا گیاه‌خواری صِرف، وجود ندارد، بلکه حتی روایاتی وجود دارد که خوردن غذاهای آتش‌دیده و گوشت را نیز توصیه می‌کند؛ مانند روایت زیر:
یونس بن بکر نقل می‌کند که؛ امام رضا(ع) در خطاب به من فرمود: «چرا رنگت زرد شده است؟» یونس گفت: کسالت و ضعف بر من عارض گشته است. امام(ع) فرمود: «گوشت بخور». گوشت خوردم. پس از یک هفته آن‌حضرت مرا به همان حال دید و فرمود: «مگر نگفتم گوشت بخور». گفتم در آن‌روز که شما به من امر فرمودید جز گوشت چیزى نخوردم، فرمود: «گوشت را چگونه درست کردى؟» گفتم به صورت پخته، امام(ع) فرمود: «کباب کن و بخور»، بعد از یک هفته حضرت به دنبال من فرستاد که خون در صورتم افتاده بود، امام فرمود: «خوب شدى».[1]
اما درباره روایتی که در پرسش به آن اشاره شده، و برخی از آن توصیه به خام‌خواری، را به دست آورده‌اند، باید گفت:
این روایت در منابع حدیثی از پیامبر اسلام(ص) این‌گونه نقل شده است: «أَنَّ الْمَعدَةَ بَیْتُ الدَّاءِ وَ الْحِمْیَةَ هِیَ الدَّوَاءُ»؛[2] ترجمه درست آن چنین است: «معده خانه درد است و پرهیز، درمان هر درد است»؛ زیرا «حمیه» در لغت از ریشه «حمی» به معنای پرهیز است.[3] چنانچه برخی از محققان نیز این‌گونه ترجمه کرده‌اند.[4] بنابراین، از این روایت اشاره و توصیه‌ای به خام‌خواری به دست نمی‌آید.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 6، ص 324، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 164، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق.
[2]. شیخ صدوق، الخصال، ج 2، ص 512، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش. در برخی نسخه‌ها نیز کلمه «کلّ» به هر دو فقره حدیث اضافه شده است: «الْمَعِدَةُ بَیتُ کُلِّ دَاءٍ وَ الْحِمْیةُ رَأْسُ کُلِّ دَوَاء»؛ مستغفرى، جعفر بن محمد، طبّ النبی(ص)، ص 19، نجف، مکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1385ق. همچنین این روایت با اندکی تفاوت از امام علی(ع) نیز نقل شده است: «الْمَعِدَةُ بَیتُ الْأَدْوَاءِ وَ الْحِمْیةُ رَأْسُ الدَّوَاء»؛ قطب الدین راوندى، سعید بن هبة الله، الدعوات (سلوة الحزین)، ص 77، قم، مدرسه امام مهدى (عج)، چاپ اول، 1407ق.
[3]. ر. ک: فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج 3، ص 312 – 313، قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق؛ طریحى، فخر الدین بن محمد، مجمع البحرین، ج 1، ص 109، تهران، مرتضوی، چاپ سوم، 1375ش.
[4]. ر. ک: بستانى، فواد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی، ص 345، تهران، اسلامی، چاپ دوم، 1375ش؛ محمدى ری‌شهرى، محمد، دانشنامه احادیث پزشکى، ج 1، ص 413، قم، دار الحدیث، چاپ ششم، 1385ش.
منبع:جام گزارش خطا
