رمز و راز ارتباط شهر قم با معراج پیامبر (ص)

عقیق:حجت الاسلام امیرعلی حسنلو، مدیر گروه تاریخ مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه، در گفت و گویی تصریح کرد: احاديث رسيده درباره شهر قم و اهل آن كه معتبر نيز هستند، نشان ازعظمت شهر قم دارد و آنچه تاكنون اتفاق افتاده و با مرور زمان حادث گرديده، نشانگر اين حقيقت است كه اين شهر براي اهل بيت عترت جايگاه ويژه‌اي داشته و برای آينده اسلام از آن به عنوان پايگاه دين و مركزيت علمي نام برده شده است.

وی گفت: هچنانكه امروز ما شاهد اين امر هستيم كه شهر قم محوريت يافته و روز به روز اين برجستگي به وضوح در اين شهر نمایان می شود. به نظر مي‌رسد كه تمام اين حوادث و اهميت و جايگاه اين شهر معطوف به يك نقطه است و عامل مهمي كه اين شهر را چنین مهم جلوه مي‌دهد يك امر اساسي است. چرا اين شهر در احاديث اهل بيت علیهم السلام به عنوان پناهگاه اهل بيت ذكر شده است؟ چرا در حديث معراج – که پيامبر اكرم صل الله علیه وآله به سبب معراج، بر هستي و اسرار آن وقوف كامل يافت- درباره اين شهر صحبت به ميان آمده است؟

این کارشناس تاریخ در ادامه با اشاره به اهمیت و جایگاه مسئله معراج خاطرنشان کرد:معراج از اهميت فوق‌العاده‌اي در اسلام برخوردار بوده و يكي از معجزات مهم پيامبر اعظم صل الله عليه و آله است و طی آن پيشوائي و افضليت نبي خاتم بر تمامي پيامبران به اثبات رسيده است. حال چرا اين معراج و اسرار نبوي بايد با شهر قم گره خورده باشد؟ اين اتصال «معراج با قم» مسلما درسی در بر دارد.

حجت الاسلام حسنلو افزود: بررسی تحولات بزرگ پس از پيامبر اسلام صل الله علیه وآله تا زمان کنونی كه قم به عنوان يكي از شهرهاي ايران اسلامي مطرح است، نشان می دهد كه نبايد از كنار موضوع مرتبط بودن معراج نبوي با نام این شهر، به سادگي و بدون تأمل گذشت. چرا که معراج مسئله بسيار حائز اهمیتی در اسلام است و اعتقاد به آن يكي از اركان اسلام شناخته می شود. خداوند در اين سير آسماني و تسلط بر كائنات، پيامبر خويش را از مسایل مهمی آگاه مي‌سازد كه از جمله آنها خبر از آينده و در كنار آن خبر از تأسيس و بوجود آمدن شهري در اسلام به نام «قم» است.

مدیر گروه تاریخ مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه تصریح کرد: علاوه بر اين احاديثي كه از ناحيه معصومين درباره اين شهر و خصوصاًَ بانوي بزرگ اسلام و كريمه اهل بيت صادر شده ما را به اهميت اين شهر متوجه می سازد. شهری که منشأ بركات فراوان بوده واهميت آن نیز به دلیل وجود مرقد نوراني و ملكوتي حضرت فاطمه معصومه بنت موسي بن جعفرعليهم السلام است.

وی در ادامه با بیان روایتی در همین رابطه گفت: امام صادق عليه السلام در همین رابطه مي‌فرمايد: «خداوند قم را براي ساير شهرها و اهل قم را - از حیث دینداری و ولایتمداری- براي اهل سایر شهرها از شرق و غرب حجت مي‌آورد.» همچنین حضرت عبدالعظيم حسني عليه السلام روایتی را با چند واسطه از امام صادق عليه السلام نقل مي‌كند که آن حضرت از اميرالمؤمنان عليه السلام نقل کرده است كه شهر قم را عش اهل بيت دانسته و فرمود: « قم محل زندگي و آشيانه و ماواي‌ آل محمد صل الله عليه وآله و شيعيان آنها خواهد بود.»

حجت الاسلام حسنلو خاطر نشان کرد:این نیز از فرمایشات حضرت صادق علیه السلام است که فرمود:« وقتي گرفتاري و بلا به شما رو‌ آورد به قم برويد، قم ماوي و منزل فرزندان فاطمه سلام الله عليها است و محل امن مؤمنان» به همین منوال روايات زيادي درباره شهر قم و اهل آن و مرقد مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها و مقام آن بانوي مقدس در منابع حديثي و تاريخي آمده است كه همه آنها از نظر سند صحيح و معتبر هستند و هيچ ترديدي درباره سنديت آنها در كتب رجالي وجود ندارد. از جمله روايتي از امام رضاعليه السلام درباره زيارت حضرت معصومه سلام الله علیها كه فرموده‌اند: «هر كس او را زيارت كند بهشت بر او واجب است و زيارت او معادل زيارت من است.»

این کارشناس تاریخ ادامه داد: زيارت حضرت معصومه ثوابي معادل زيارت امام هشتم دارد كه حضرت خود شخصا اين حقيقت را بيان فرموده اند. روايتي نیز از امام صادق عليه السلام نقل است که فرمودند:« از اولاد من بانويي در اين شهر (قم) بنام (فاطمه) مدفون خواهد شد كه پاداش زيارتش بهشت است.» تمامی اين روايات بيانگر شخصيت ممتاز حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیهاست كه شخصيت معنوي آن حضرت در پيشگاه خداوند و شأن و منزلتش به قدري رفيع است كه روزگاري دين الهي به خاطر مرقدش در تمام جهان گسترش یافته و محفوظ خواهد بود. احاديث اهل بيت از كنار مرقدش به تمام جهان پرتوافكني می کند و اين شهر را به عنوان پايگاه اسلام اصيل و خواستگاه مراجع تقليد و ياران واقعي امام زمان(عج) مطرح می نماید.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: این كرامتي است كه خداوند متعال به اين بانوي گرانقدر اسلام عطاء نموده است. اين شهر زيستگاه و خواستگاه علماي بزرگ و عرفاي نامداري بوده است كه هر يك در عبوديت الهي و در احياي اسلام نقش بسزايي داشته‌اند و بسياري از آنها گمنام زيسته‌ اما خدمات آنها به اسلام و در راستای حفظ اسلام، بسيار ارجمند بوده است.

حجت الاسلام حسنلو افزود:همه اين امور معطوف به وجود مرقد بانوي گرانقدری به نام فاطمه معصومه سلام الله علیها است. از زمان صدر اسلام و آغاز تاريخ اسلام، مأمن شيعه در قم بوده و محدثان عالي مقام و مشهور به بزرگواري و کرامت در اين شهر زيسته و چونان پروانه در گرد شمع مرقد با كرامت و نوراني كريمه اهل بيت اظهار نورانيت کرده اند. رواياتی که درباره شهر قم وجایگاه رفیع آن در منابع اسلامی موجود است همه مربوط به حضرت معصومه سلام الله علیها و درباره شأن و شخصيت آن حضرت وبه خاطر مرقد مطهرايشان است، چون قبل از وجود و حضور ايشان و مدفون شدن این بانوی بزرگوار در اين شهر، چندان مركزيت و محوريت و اهميتی براي اين شهر نبود؛ اگرچه محدثاني در اين شهر بودند ولي تمام روايات نشان مي‌دهد كه شخصيت كريمه اهل بيت اين شهر را مركزيت داده و عظمت بخشيده است.

مدیر گروه تاریخ مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه یادآور شد:همه اينها بازگوكننده اين حقيقت است كه اولاً شخصيت ايشان به عنوان امام‌زاده معصوم در پيشگاه خداوند بسيار قابل توجه است به طوري كه تمام بزرگان در گرد شمع وجود او با همه نورانيت و كرامت ناچيز هستند و اين خود حكايت از عظمت معنوي ائمه هدي دارد که وقتی فرزندی از فرزندان ایشان چنين نورافكني دارد اگر خود فرصت داشتند چه عظمت و نورانيتی در دنيا بپا مي‌کردند؟ علاوه بر اين شخصيت آن حضرت حكايت از اين دارد كه ولايت در گرد شمع وجود او تا ظهور حضرت مهدي علیه السلام به بركت پرورش عالمان در سايه عنايتش محفوظ و مصون خواهد بود و شهر قم شهري ولايت‌مدار است كه سربازان و ياران و مقدمه‌سازان ظهور در آن زندگي می کنند.

وی تصریح کرد: درباره سند وارده در فضيلت شهر قم و جایگاه حضرت معصومه سلام الله علیها بايد گفت تمام اين روايات در منابع معتبر از طريق اسناد معتبر نقل شده كه خدشه‌اي بر طريق و سند و منابع روايت وارد نيست. اما مهم این است که در زمان ما باید از این شهر وثروت پایان ناپذیر آن یعنی حرم ملکوتی کریمه اهل بیت و در سایه آن از وجود مراجع عظام و علمای دین قدردانی شایسته به عمل آید؛ البته منظور این نیست از نظر مادی توجه شود؛ بلکه توجه وتامین نیازهای مادی فرع بر توجهات معنوی است؛ مردم قم می بایست با اطاعت از فرامین علما وعمل به دستورات دین قدر بدانند ومسئولین جمهوری اسلامی که همه مدیون توجهات حضرت معصومه سلام الله علیها هستند وانقلاب اسلامی هدیه ای از این آستان ملکوتی است؛ باید این شهر را به صورت نمونه و زیباترین شهر جهان با توجهات خود بیارانند و این حدیث شریف را که امام فرمود: نورعلم از قم به جهان منتشر می گردد عینیت ببخشند و آثار اهل بیت و دانشمندان را به همه جهانیان از این مرکز ابلاغ کنند .