اینکه نعمت های الهی برای ما باقی مانده و در گذر زمان زائل نشود و انسان بتواند در همه مواقع از آنها بهره ببرد راه های مختلفی دارد که ... از مهمترین آنها است و نعمت را برای همیشه بیمه می کند.
عقیق: اگرچه خدای متعال باب بهره مندی از نعمت ها را برای انسان گشوده و به او اجازه استفاده از آنها را داده است، اما در کنار آن او را از اسراف و زیاده روی در مصرف نعمت ها برحذر داشته و برای اسراف کاران عواقب سوئی را در نظر گرفته است.
چنان که در آیه 67 سوره مبارکه فرقان می فرماید: «وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ يَقْتُرُوا، وَ كانَ بَيْنَ ذلِكَ قَواماً* كسانى كه چون خرج كنند نه اسراف كنند و نه خسّت ورزند؛ و ميان اين دو، حالتى ميانه و معتدل باشد.»
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «هر كس در غير مورد لازم (بجا و درست)، خرج كند اسراف كرده است، و هر كس از خرج كردن در جاى لازم (بجا و درست)، تن زند خسّت ورزيده است.»
ایشان همچنین فرموده اند: «نه خيرى در اسراف است، و نه اسرافى در خير.»
و از امام كاظم (ع) است که فرمودند: «هر كس ميانهرو و قانع باشد، نعمت در دست او باقى مىماند. و هر كس به تبذير و اسراف بپردازد، نعمت از او زايل مىگردد.»
و از امام صادق (ع) است که فرمودند: «كمترين اسراف بر زمين ريختن زيادى آب ظرف است، و لباس نو را در جاى لباس كار پوشيدن، و به دور انداختن هسته خرما.»
ایشان همچنین فرموده اند: «اسراف عبارت از آن است كه لباس نو (و آبرومندانه) را در جايى كه بايد لباس فرسوده (و لباس كار) پوشيد بپوشى.»
حضرت صادق (ع) علاوه بر این می فرمایند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد. و اسراف چيزى است كه خداى بزرگ آن را دشمن مىدارد، حتى به دور انداختن هسته، كه آن نيز براى كارى شايسته است، و حتى بر زمين ريختن زيادى نوشابه.»
ششمین پیشوای شیعیان (ع) در نکوهش و نهی از اسراف می فرمایند: «از خدا بترس، و نه زيادهروى كن و نه تنگ نظرى، و ميان اين دو، حالتى «قوامى» (معتدل و كفافى) داشته باش. (و بدان كه) تبذير (خرج هاى بيهوده و بر خلاف) نيز نوعى اسراف است، خداوند فرموده است: «لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً- به هيچ روى و هيچ گاه تبذير مكن»؛ و خدا بر ميانه روى كسى را عذاب نمىكند.»
همچنین، اسحاق بن عمّار مىگويد: به امام موسى كاظم (ع) عرض کردم: مردى ده پيراهن دارد، آيا اين اسراف است؟ فرمودند: «نه، چون سبب بيشتر ماندن (و دوام كردن) جامههاى او مىشود؛ اسراف آن است كه لباس پاكيزهات را در جاى كثيف بپوشى.»
و نیز از حضرت صادق (ع) است که فرمودند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد» و «خدا كسى را بر ميانهروى عذاب نمىكند».
بنابراین، آنچه بيرون از حد ميانهروى (و زندگى اقتصادى) باشد، چيزى است كه خدا آن را دشمن مىدارد و بر آن عذاب مىكند؛ و به همين جهت تعاليم اسلامى آن را مجاز نمىداند.
پی نوشت ها:
مجمع البيان، جلد 7، ص 179.
سفينة البحار، جلد 1، ص 616.
مكارم الاخلاق، صص 112 و 117.
كافى، ج 4، ص52.
وسائل، ج 15، ص 257.
تفسير عيّاشى، ج 2، ص 288.
تحف العقول، ص 297.
احیاه، ج 4، ص 316.
منبع:قدس
211008
چنان که در آیه 67 سوره مبارکه فرقان می فرماید: «وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ يَقْتُرُوا، وَ كانَ بَيْنَ ذلِكَ قَواماً* كسانى كه چون خرج كنند نه اسراف كنند و نه خسّت ورزند؛ و ميان اين دو، حالتى ميانه و معتدل باشد.»
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «هر كس در غير مورد لازم (بجا و درست)، خرج كند اسراف كرده است، و هر كس از خرج كردن در جاى لازم (بجا و درست)، تن زند خسّت ورزيده است.»
ایشان همچنین فرموده اند: «نه خيرى در اسراف است، و نه اسرافى در خير.»
و از امام كاظم (ع) است که فرمودند: «هر كس ميانهرو و قانع باشد، نعمت در دست او باقى مىماند. و هر كس به تبذير و اسراف بپردازد، نعمت از او زايل مىگردد.»
و از امام صادق (ع) است که فرمودند: «كمترين اسراف بر زمين ريختن زيادى آب ظرف است، و لباس نو را در جاى لباس كار پوشيدن، و به دور انداختن هسته خرما.»
ایشان همچنین فرموده اند: «اسراف عبارت از آن است كه لباس نو (و آبرومندانه) را در جايى كه بايد لباس فرسوده (و لباس كار) پوشيد بپوشى.»
حضرت صادق (ع) علاوه بر این می فرمایند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد. و اسراف چيزى است كه خداى بزرگ آن را دشمن مىدارد، حتى به دور انداختن هسته، كه آن نيز براى كارى شايسته است، و حتى بر زمين ريختن زيادى نوشابه.»
ششمین پیشوای شیعیان (ع) در نکوهش و نهی از اسراف می فرمایند: «از خدا بترس، و نه زيادهروى كن و نه تنگ نظرى، و ميان اين دو، حالتى «قوامى» (معتدل و كفافى) داشته باش. (و بدان كه) تبذير (خرج هاى بيهوده و بر خلاف) نيز نوعى اسراف است، خداوند فرموده است: «لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً- به هيچ روى و هيچ گاه تبذير مكن»؛ و خدا بر ميانه روى كسى را عذاب نمىكند.»
همچنین، اسحاق بن عمّار مىگويد: به امام موسى كاظم (ع) عرض کردم: مردى ده پيراهن دارد، آيا اين اسراف است؟ فرمودند: «نه، چون سبب بيشتر ماندن (و دوام كردن) جامههاى او مىشود؛ اسراف آن است كه لباس پاكيزهات را در جاى كثيف بپوشى.»
و نیز از حضرت صادق (ع) است که فرمودند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد» و «خدا كسى را بر ميانهروى عذاب نمىكند».
بنابراین، آنچه بيرون از حد ميانهروى (و زندگى اقتصادى) باشد، چيزى است كه خدا آن را دشمن مىدارد و بر آن عذاب مىكند؛ و به همين جهت تعاليم اسلامى آن را مجاز نمىداند.
پی نوشت ها:
مجمع البيان، جلد 7، ص 179.
سفينة البحار، جلد 1، ص 616.
مكارم الاخلاق، صص 112 و 117.
كافى، ج 4، ص52.
وسائل، ج 15، ص 257.
تفسير عيّاشى، ج 2، ص 288.
تحف العقول، ص 297.
احیاه، ج 4، ص 316.
منبع:قدس
211008
