مولف کتاب «هویت الگو؛ درنگی بر هویت ایران امروز و الگوی اسلامی بومی تمدن‌سازی»، به ضعف کشورهای مسلمان در توجه به تمدن اسلامی اشاره کرد و اظهارداشت: در بین خود مسلمانان جهان شناخت درستی نسبت به تمدن اسلامی وجود ندارد.

کوشکی با اشاره به این موضوع که ممکن است برخی از اندیشمندان و یا فعالان سیاسی و فرهنگی از تمدن اسلامی سخن بگویند ولی واقعاً شناخت کافی در این مورد وجود ندارد، بیان کرد: آگاهی های لازم در خصوص شرایطی که تمدن اسلامی را هم ایجاد می کند وجود ندارد.

استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در ادامه به دشمنی ها با تمدن اسلامی اشاره کرد و در خصوص علل این دشمنی ها توضیح داد: کسانی و مکتب هایی که به دشمنی با تمدن اسلامی می پردازند به این دلیل است که مایلند تمدن آن ها انحصاری باشد و تنها تمدن موجود در جهان تمدن غربی باشد و از این رو از احیا و شکل گیری تمدن اسلامی می هراسند و با راه های شکل گیری آن مبارزه می کنند.

کوشکی با تصریح این مطلب که البته دشمنان تمدن اسلامی هم مانند خود کشورهای مسلمان شناختی از این پدیده ندارند، اظهار کرد: غربی ها مظاهر تمدن اسلامی را دیده اند و همین طور قدرت مسلمانان را در جنگ های صلیبی به یاد دارند از این رو حتی از مظاهر تمدن اسلامی هم می هراسند و مانع هر اقدامی برای حرکت به سمت آن می شوند.

وی در ادامه سخنانش با اشاره به اقدامات انجام شده برای مخدوش نشان دادن چهره اسلام و مسلمین به تشریح تفاوت های اساسی تمدن اسلامی با گرایش های خشونت آمیز موجود امروز پرداخت و تاکید کرد: تمدن به معنی پدیده ای است که به صورت ایجابی ایجاد شده پس قطعاً تمدن حاصل زندگی مسلمانان در دوره های مختلف است.

کوشکی ادامه داد: با تعریفی که ما از تمدن داریم این تمدن دستاوردهای ایجابی داشته است یعنی محصول تمدن مسلمین در دوران های مختلف و علم و فناوری و معنویت و هنر آن ها بوده است پس نگاه مسلمین تمدن ساز با نگاه منفی که امروز براساس تلاش های مستکبران ایجاد شده متفاوت است.

استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تاکید کرد: قاعدتا تصویر تمدن اسلامی با تصویر زشت و نا مطلوبی که امروز از تروریست های به ظاهر مسلمان به جا مانده تفاوت اساسی دارد.

این نویسنده و استاد دانشگاه در پاسخ به سوالی مبنی بر این که در کشورهای مسلمان همچون جمهوری اسلامی ایران چرا تاکنون تمدن اسلامی نتوانسته آن طور که در خور شان این تمدن است به منصه ظهور گذاشته شود، تصریح کرد: علت اصلی این مشکل، مطالعات ناکافی و سطحی در خصوص تمدن اسلامی از سوی اقشار فرهیخته و فرهنگی است.

وی با تاکید براین نکته که اگر قرار باشد که تمدن دینی احیا شود، قاعدتاً باید شناخته و شناسانده شود، عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران مدت زیادی است که در مسیر رسیدن به تمدن بی بدیل اسلامی گام برمی دارد و اما تا رسیدن به جایگاه اصلی راه زیادی در پیش دارد و تا در میان ایرانیان شناخت کافی ایجاد نشود به نقطه آرمانی در تمدن اسلامی نخواهیم رسید.

کوشکی لازمه رسیدن به آرمان اصلی جوامع اسلامی را بارورکردن مواد آموزشی نخبگان و فرهیختگان دانست و توضیح داد: در قدم اول نخبگان باید مطالعاتشان را دقیقتر و عمیقتر کنند و در این خصوص بحث و گفت و گو و آموزش صورت بگیرد و در همایش ها و اجلاس های مختلف داخلی و خارجی این مبحث به تبادل نظر گذاشته شود.

وی مسیر موجود بر سر راه نخبگان اسلامی در رسیدن به تئوری راه اندازی تمدن اسلامی را مسیری دشوار و سخت تلقی کرد و اظهار داشت: این قشر از جامعه می توانند پس از دست یافتن به اطلاعات کافی ابتدا به توجیه جامعه اسلامی خودمان پرداخته و پس از آن با رفت و آمد و مشورت با نخبگان جوامع اسلامی دیگر برای ترویج راه های رسیدن به تمدن اسلامی تلاش کنند.

استاد دانشگاه تهران در ادامه راجع به نظریه های موجود در کشورمان در خصوص شعائر تمدن اسلامی، ابراز کرد: در بین مطالعات انجام شده در جوامع اسلامی مختلف تفاوت هایی دیده می شود نگاه نخبگان به این پدیده رنگ و بوهایی متفاوت دارد که لازمه اصلی یافتن یک مسیر مشخص پیدا کردن نقاط مشترک نظریه های این موضوع و حل و فصل نقاط غیر مشترک است.

کوشکی با عنوان این موضوع که در این زمینه تلاش هایی صورت گرفته و هنوز راه درازی درپیش است، تصریح کرد: زمینه علمی و فرهنگی در زمینه شناخت تمدن اسلامی باید افزایش یافته تا به طور جدی تر به طراحی تصویر مشترکی از دیدگاه های نظریه پردازان و صاحب نظران اندیشه تمدن اسلامی بپردازیم و متاسفانه هنوز به نگاه مشترکی در این زمینه نرسیده ایم.

منبع:مهر