تکریم شاعر اهل بیت (ع) به منزله تکریم خوبی هاست/ شعر حاج علی انسانی، به منزله باده ای کهن در جام نو است +گزارش تصویری

گزارش تصویری - بخش اول

گزارش تصویری - بخش دوم

به گزارش عقیق، مراسم رونمایی کتاب «گلاب و گل» نوشته حاج علی انسانی شامگاه گذشته با حضور حجت الاسلام والمسلمین ابوترابی فرد، غلامعلی حداد عادل، حجت الاسلام والمسلمین سید محمدمهدی طباطبایی، حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا زائری، حاج منصور ارضی، حاج محمدرضا طاهری، حاج غلامحسین سازگار، حاج غلامرضا سماواتی، حاج محمدعلی مجاهدی، حاج حسین آهی، حاج حسین سازور، حاج مرتضی امیری اسفندقه و تعداد دیگری از شاعران و مداحان اهل بیت علیهم السلام در سالن اجتماعات بنیاد رفاه برگزار شد.

این مراسم که با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران آغاز شد، با اجرای حاج حسن سلطانی همراه بود. همچنین اولین سخنران این مراسم، محمدعلی مجاهدی، شاعر پیشکسوت و پدر شعر آئینی، بود که طی سخنانی برپایی مراسم رونمایی از کتاب های شعر را مصداق تعظیم شاعران اهل بیت علیهم السلام دانست و گفت: به گفته بزرگان دینی و علمی، قصد قربت مرحله اول اعمال دینی است اما در زمینه تعظیم شاعران نیز باید توجه داشت که تظاهر به شعائر دینی در متن شاعر مذهبی خفته است و حال اگر این موضوع تظاهر هم باشد نه تنها نکوهیده نیست بلکه بسیار خوب است.

وی از تعظیم شاعرانی که به مدح اهل بیت علیهم السلام می پردازند، به عنوان مسئولیتی بر عهده مسئولان و دست اندر کاران فرهنگی یاد کرد و اظهار داشت: این افراد وظیفه دارند چنین مسئولیتی را به نحو احسن انجام دهند و باید بدانند که این کار به منزله بی ریایی خواهد بود. چرا که شاعر به مدح ائمه اطهار علیهم السلام پرداخته است و تکریم او به منزله تکریم خوبی هاست.

این شاعر پیشکسوت قلمرو شعر آئینی را فراتر از شعر ولایی دانست و افزود: هر شعری که به نحوی تحت تاثیر آیات قرآن کریم و احادیث اهل بیت علیهم السلام باشد، به عنوان شعر آئینی خوانده می شود. درواقع هم شعر توحیدی شعر آئینی خوانده می شود و هم هر شعری که مفاهیمی مانند شهادت، اخلاق، ایثار، استقامت، حکمت ، معرفت و مفاهیم این چنینی را مطرح کند.

وی تصریح کرد: در صورتی که قلمرو وسیع شعر آئینی به درستی شناخته شود، آن وقت است که به عظمت شعر دینی در شعر فارسی پی خواهیم برد و آن را درک می کنیم.

پدر شعر آئینی با اشاره به اشعار کسایی مروزی، شاعر قرن چهارم هجری، اظهار داشت: او کسی بود که اولین شعر مکتوبی که در ذهن شعر فارسی در حوزه شعر آئینی به ثبت رسیده را سروده است. البته اشعار بسیاری در دوران صدر اسلام سروده شد اما دلیل ثبت و ضبط نشدن آن را باید در در فعالیت عمال شیعه ستیز و منطق گریز جستجو کرد که در آن دوران در جای جای ایران فعالیت داشتند.

وی افزود: به همین دلیل است که تا عاشورای سال 352 خبری از اقامه عزا برای امام حسین(ع) نبود و در آن سال همزمان با منشور اخلاقی احمد بن دیلمی مطرح می شود که باید اقامه عزا برای آن حضرت  به صورت علنی انجام شود. در حقیقت می بینیم که 290 سال بعد از شهادت امام حسین (ع) این واقعه رخ می دهد پس هرچه قبل از این داشته ایم یا از بین رفته است یا سوزانده شده است و یا با خود شاعر به خاک سپرده شده است.

مجاهدی در ادامه از حاج علی انسانی به عنوان چهره ای مشهور، مطرح و ماندگار در حوزه شعر آئینی یاد کرد و گفت: آثاری که استاد انسانی در دو جلد آفرید، بسیار ارزشمند است. هرچند که به نظر می رسد مجموعه دوم متین تر است و در این دو اثر نمونه های فاخری از شعر آئینی و ولایی ارائه شده است.

وی همچنین به شعرهای خوب مجموعه «گل و گلاب» اشاره کرد و افزود: غزل بیداری ملت ها، گروه تفحص، چنان کوه و قطعه میعاد سربداران از محتوا و ساختار قوی و متینی برخوردار است و می توان از آنها به عنوان شعرهای خوب این مجموعه نام برد.

پدر شعر آئینی در پایان سخنان خود، یکی از جدیدترین اشعار خود با مطلع « چون کند ماتِ رخَش آینه ی دل ها را/ حسرت آموز کند دیده ی بسمل ها را» خواند.

حجت السلام و المسلمین کازرونی: شاعران و مدافعان اهل بیت(ع) شأن و منزلت والایی دارند

سخنران بعدی مراسم رونمایی از کتاب «گل و کلاب» حجت السلام و المسلمین کازرونی، عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه سابق استان البرز، بود که طی سخنانی از محبت اهل بیت علیهم السلام به عنوان پایه و اساس دین یاد کرد و گفت: هیچ فریضه ای قابلیت همراهی با محبت آن بزرگان را ندارد، به طوری که مدافعان اهل بیت علیهم السلام از جایگاه بسیار بالایی برخوردار هستند.

کازرونی همچنین سرودن شعر را مسیر درستی در جهت تثبیت هنر ولایت دانست و تصریح کرد: معرفت و ولایت جزء ارکان دین هستند. درواقع هرچند شاخه های دین اهمیت دارند اما پایه ها نقش مهم ترین را ایفا می کنند و به همین دلیل است که شاعری که به مدح اهل بیت علیهم السلام و معرفی آن بزرگان می پردازد جایگاه و منزلت والایی خواهد داشت.

وی افزود: در صورتی که دفاع از ولایت با معرفت، اخلاص و عشق و همراه با عبور از شهرت باشد، شخصی مانند حاج علی انسانی معرفی می شود که از منظر اخلاص و عشق به اهل بیت کم نظیر است. او ماندگار شد و راز ماندگاری او نیز همین است.

وی با اشاره به همسایگی چهار ساله خود با حاج علی انسانی، گفت: تهجد، نماز، اخلاص و عشق این پیرغلام به اهل بیت علیهم السلام کم نظیر است. چرا که می توانست از از طریق مداحی و نه شاعری، ثروت زیادی به دست آورد اما بااخلاص و عشق به آن بزرگان خدمت کرد.

در ادامه این مراسم، مرتضی امیری اسفندقه به شعرخوانی پرداخت و قصیده ای را خواند که آن را در رثای دختر مرحوم حاج علی انسانی و برای عرض تسلیت به او سروده بود:

نوبهاران بود اما باغ من باور نداشت 

هیچ جز ناباوری این باغ بارآور نداشت

باغ من با این درختان سراگا سوخته

از شکوفه دیدم و تاجی به روی سر نداشت...

مرثیه خوان شاعرا، یارا، علی انسانیا

تسلیت را طبع من شعری از این بهتر نداشت

تو مصیبت خوان درد زینبی و فاطمه

طبع من شعری از این بهتر به پیغمبر نداشت

شاعرانه روضه خوانی، روضه خوانی شاعری

کو کدامین حافظه شعر تو را از بر نداشت

این قصیدت اوستادا شرمسارم کرده است

شعر من داغ تو را طبع سخن گستر نداشت

حداد عادل: شعر انسانی باده ای کهن در جام نو است

مراسم رونمایی از کتاب «گل و گلاب » با سخنرانی غلامعلی حداد عادل، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ادامه پیدا کرد. حداد عادل در این مراسم با بیان اینکه حاج علی انسانی با اشعار خود باده کهن را در جامی نو ریخته است، اظهار داشت: زبان شعر در مجموعه «گل و گلاب» زبانی امروزی است اما مفاهیم عمیقی در آن مطرح شده است.

وی از دست اندر کاران برگزاری مراسم رونمایی از کتاب این مداح و شاعر اهل بیت علیهم السلام تقدیر کرد و گفت: برگزاری چنین مراسمی در روزهای میانی عاشورا و اربعین فرصت مغتنمی بود تا از شاعرانی که دریای در شعر خود را در پای اهل بیت علیهم السلام ریخته اند، تقدیر و تشکر شود.

حداد عادل با تاکید بر اینکه حماسه حسینی به شاعران عزت بخشیده است، تصریح کرد: زندگی امروزی و نظام جمهوری اسلامی ایران پیوند عمیقی با انقلاب حسینی دارد و این نکته را از مقایسه جامعه امروز با جامعه 38 سال قبل می توان درک کرد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به سه جنبه عقلانی، انسانی و الهی در حماسه حسینی اشاره کرد و گفت: جنبه الهی ، همان ایمان و اخلاص و راضی بودن راه رضای خداوند است یعنی عرفان و عشقی که امام حسین (ع) مظهر آن است. وجه عقلانی نیز همان توجه به مصلحت مردم و جامعه، زدودن موانع از سر راه سعادت، مبارزه با حکومت ظلم و فساد است و همچنین جنبه انسانی ماسه حسینی مظلوم بودن و ستم دیدگی و بعد عاطفی است.

وی افزود: در شعر سنتی و کهن، بیش از آنکه به جنبه الهی و عقلانی پرداخته شده باشد، بر جنبه مظلومیت تکیه شده است. البته عیب و نقصی هم در این سروده ها دیده می شود. این دسته از اشعار هر چند که با اخلاص سروده شدند اما دارای این اشکال هستند که تمام ابعاد حماسه حسینی را بیان نمی کردند.

حداد عادل، اشکال دیگر در برخی شعرهای گذشته را تکراری بودن و پرداختن به کلیشه های شعری عنوان کرد و گفت: ادبیات منظوم فارسی در اواخر دوران قاجار به یک تکرار ملال انگیز دچار شد و این موضوع دامن گیر همه شعرها از جمله مراثی بوده است. این در حالی است که از یک قرن گذشته در زبان فارسی و ادبیات منظوم، تحولی ایجاد شد و به این ترتیب کلیشه های تکراری فرو ریخته و مضامین جدید در اشعار مطرح شد.

این شاعر اهل بیت علیهم السلام، در ادامه سخنان خود درخصوص اشعار حاج علی انسانی اظهار داشت: اشعار او درد، داغ، عواطف و احساسات یک شیعه خالص را در زبان فارسی امروزی ریخته است. زبان شعر انسانی، زبانی امروزی است و کسانی که او را می شناسند، می دانند که او با شعر کهن فارسی انس دارد.

وی تصریح کرد: ذوق، قریحه، عشق به اهل بیت علیهم السلام و ایمان در وجود حاج علی انسانی موج می زند و این خصلت ها در کنار آشنایی او با اشعار فارسی موجب سرودن اشعار فاخر شده است.

حداد عادل به تاثیر اشعار بیدل دهلوی، حافظ و سعدی و همچنین وجود سبک های هندی در اشعار حاج علی انسانی اشاره کرد و گفت: انسانی در بسیاری از اشعار خود از مضامین و کلمات رایجی که در نوحه استفاده می شود بهره برده و آنها را به نحوی تراش داده و استفاده کرده است که شعری اثرگذار و دلنشین به وجود آید. درواقع خصوصیت شعر انسانی تنوعی است که در انواع شعر، اوزان و قوافی دارد با این تفاوت که تشبیهات وزبانش امروزی است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تاکید بر سرایش شعر خوب، خوب شعر خواندن و قابل درک بودن آن اظهار داشت: حسن علی انسانی این است که هم خوب شعر می سراید، هم شعر را به خوبی می خواند و به این ترتیب در محافلی به شعرخوانی می پردازد که اهل معرفت مانند مقام معظم رهبری حضور دارند.

حداد عادل در پایان سخنان خود چند غزل از کتاب «گل و گلاب» را خواند که با استقبال حاضرین در جلسه مواجه شد.

حجت الاسلام طباطبایی: روضه باز، فقر و تنگدستی می آورد

این مراسم با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی طباطبایی ادامه پیدا کرد. بانی مراسم رونمایی از کتاب «گل و گلاب» طی سخنان کوتاهی با تقدیر از شاعران و ذاکران اهل بیت علیهم السلام اظهار داشت: من شاعر نیستم اما همیشه دوستدار شاعران بوده ام. از جمله این که حدود 41 سال است که به حاج علی انسانی علاقه مندم و مرثیه های او به خصوص مرثیه ای که در رثای حضرت فاطمه زهرا (س) سروده است من را به شدت جذب کرده است.

وی در ادامه با تاکید بر جایگاه اهل بیت علیهم السلام اظهار داشت: آیه شریفه «و نفخت فیه من روحی» انتساب روح ما با خدای متعال را نشان می دهد و هر کسی اخلاص بیشتری داشته و مدافع اهل بیت علیهم السلام باشد، قطعا موفق تر از سایرین خواند بود.

این خطیب و سخنران دینی بر لزوم حفظ حرمت و حریم اهل بیت علیهم السلام تاکید کرد و گفت: افرادی که حرمت و حریم این بزرگان را رعایت نمی کنند هم در دنیا و هم در آخرت ضربه خواهند خورد و بنابراین روضه خوان باید بتواند در روضه خوانی خود این حرمت ها را حفظ کند.

طباطبایی که خاطره ای از دو روضه خوان اشاره کرد و گفت: یکی از روضه خوان ها در سال ها قبل روضه باز می خواند و در اواخر عمر خود به شدت گرفتار شد و آنقدر از چشم اقوام و حتی فرزندان خود افتاد که در بستر بیماری بود اما کسی از او یاد نمی کرد. دیگری روضه خوانی بود که روضه های بسته می خواند و حرمت ها را حفظ می کرد، او با عمر زیاد و با عزتمندی در این دنیا  زندگی کرد.

حاج علی انسانی هم در پایان مراسم رونمایی از کتاب «گل و گلاب» طی سخنانی اظهار داشت: استاد سازگار هم تاکید کردند که به تو ربطی ندارد، باد به پرچم حضرت سیدالشهدا (ع) می خورد.

وی اظهار امیدواری کرد: باب نقد به زودی باز شود و اهل فن و شاعران پیشکسوت در جلسات نقد اشعار شرکت کنند. البته این گونه نباشد که هر کسی از هر تریبونی بتازد. بلکه شعر جوان ها در جلسات فنی مورد بررسی قرار گرفته و تقویت شود.

حسن ختام مراسم رونمایی از کتاب «گل و گلاب» مداحی توسط حاج محمدرضا طاهری و حاج علی انسانی بود که با استقبال بسیار حاضرین مواجه شد. در پایان نیز آیین رونمایی از این کتاب توسط حجت الاسلام و المسلمین ابوترابی فرد و حجت الاسلام و المسلمین طباطبایی برگزار شد.