اگرچه خداوند متعال برای همه انسان ها در لحظات مختلف زندگی تکالیفی را در نظر گرفته است اما هستند حالات و شرایطی که در آنها تکلیف از انسان برداشته می شود.
عقیق:بنابر آموزه های دینی خداوند دستورات و خط و مشی هایی را برای هدایت، سعادت و کمال آدمی در نظر گرفته که از آنها به تکلیف الهی تعبیر می شود و از ابتدای خلقت بشر تا قیام قیامت وجود دارد.
امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: «بدانيد كه خداوند آنچه را بر پيشينيان شما نپسنديده، بر شما نيز هرگز نخواهد پسنديد و آنچه را بر آنان پسنديده هرگز براى شما ناپسند نخواهد دانست. بلكه شما [همگى] در پى نشانه اى آشكار حركت مى كنيد و آنچه مى گوييد، بازتاب سخنانى است كه پيشينيان شما گفته اند.»
البته به تصریح آیات و روایات خداوند بیش از توان بندگان بر آنها تکلیفی ننهاده است آنچنان که در آیه 286 سوره مبارکه بقره می فرماید: «خداوند، هيچ كس را جز به اندازه توانايى اش تكليف نمى كند. آنچه [از خوبى] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى] به دست آورده به زيان اوست».
پيامبر خدا (ص) نیز در این باره فرموده اند: «از امّت من [مسؤوليت و تكليف در برابر] خطا و فراموشى و آنچه بدان مجبور شده اند، برداشته شده است.»
همچنین، از رسول گرامی اسلام (ص) است که: «خداوند، هيچ گاه بنده اى را به سبب كارى كه از روى خطا يا اجبار انجام دهد، عذاب نمى كند.»
علاوه بر این، ایشان می فرمایند: «[مسؤوليت] نُه چيز، از امّت من برداشته شده است: خطا، فراموشى، آنچه بدان مجبور شوند، آنچه ندانند، آنچه از توانشان بيرون باشد، آنچه بدان ناچار شوند، حسادت، فال بد زدن و تفكّر وسوسه آميز در آفرينش، تا زمانى كه به زبان آورده نشود.»
و نیز فرمودند: «[تكليف و مسؤوليت نسبت به] نُه خصلت، از امّت من برداشته شده است: خطا، فراموشى، آنچه نمى دانند، آنچه توانش را ندارند، آنچه بدان ناچارند، آنچه به زور بدان وادار مى شوند، فال بد زدن، وسوسه تفكّر در آفرينش و حسادت تا زمانى كه به زبان يا دست، آشكار نشود.»
امام صادق (ع) نیز در این باره می فرمایند: «بندگان، جز به كمتر از توانشان فرمان داده نشده اند. پس، هر چيزى كه مردم به انجام آن مأمور شده اند، توانايى آن را دارند و آنچه كه در توانشان نيست، از عهده آنان برداشته شده است.»
پی نوشت ها:
کنزالعمّال
بحارالانوار
میزان الحکمه
منبع:قدس
211008
امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: «بدانيد كه خداوند آنچه را بر پيشينيان شما نپسنديده، بر شما نيز هرگز نخواهد پسنديد و آنچه را بر آنان پسنديده هرگز براى شما ناپسند نخواهد دانست. بلكه شما [همگى] در پى نشانه اى آشكار حركت مى كنيد و آنچه مى گوييد، بازتاب سخنانى است كه پيشينيان شما گفته اند.»
البته به تصریح آیات و روایات خداوند بیش از توان بندگان بر آنها تکلیفی ننهاده است آنچنان که در آیه 286 سوره مبارکه بقره می فرماید: «خداوند، هيچ كس را جز به اندازه توانايى اش تكليف نمى كند. آنچه [از خوبى] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى] به دست آورده به زيان اوست».
پيامبر خدا (ص) نیز در این باره فرموده اند: «از امّت من [مسؤوليت و تكليف در برابر] خطا و فراموشى و آنچه بدان مجبور شده اند، برداشته شده است.»
همچنین، از رسول گرامی اسلام (ص) است که: «خداوند، هيچ گاه بنده اى را به سبب كارى كه از روى خطا يا اجبار انجام دهد، عذاب نمى كند.»
علاوه بر این، ایشان می فرمایند: «[مسؤوليت] نُه چيز، از امّت من برداشته شده است: خطا، فراموشى، آنچه بدان مجبور شوند، آنچه ندانند، آنچه از توانشان بيرون باشد، آنچه بدان ناچار شوند، حسادت، فال بد زدن و تفكّر وسوسه آميز در آفرينش، تا زمانى كه به زبان آورده نشود.»
و نیز فرمودند: «[تكليف و مسؤوليت نسبت به] نُه خصلت، از امّت من برداشته شده است: خطا، فراموشى، آنچه نمى دانند، آنچه توانش را ندارند، آنچه بدان ناچارند، آنچه به زور بدان وادار مى شوند، فال بد زدن، وسوسه تفكّر در آفرينش و حسادت تا زمانى كه به زبان يا دست، آشكار نشود.»
امام صادق (ع) نیز در این باره می فرمایند: «بندگان، جز به كمتر از توانشان فرمان داده نشده اند. پس، هر چيزى كه مردم به انجام آن مأمور شده اند، توانايى آن را دارند و آنچه كه در توانشان نيست، از عهده آنان برداشته شده است.»
پی نوشت ها:
کنزالعمّال
بحارالانوار
میزان الحکمه
منبع:قدس
211008
