گزارش از رونمایی روزشمار جامع تاریخ عاشورا
سرپرست گروه مولفان اولین روزشمار جامع تاریخ عاشورا گفت: این روزشمار ابتدا قرار بود با همکاری مرحوم شهیدی و آئینه وند تألیف شود که با درگذشت شهیدی، طرح اولیه این کار از سوی آئینه وند ارائه و پس از آن هم زیرنظر وی این مجموعه تألیف شد.
عقیق: مراسم رونمایی از نخستین روز شمار جامع تاریخ عاشورا (جلد اول و دوم) که با تلاش انتشارات ندای کادح برگزار شد، حسینعلی قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پرویندخت اوحدی حائری، استاد دانشگاه خوارزمی، حجت الاسلام محمدرضا غفوریان، استاد دانشگاه امیرکبیر، مهدی مومنی، سرپرست گروه مولفان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی حضور یافتند.در ادامه این مراسم مهدی مومنی سرپرست گروه مولفان این روزشمار تاریخ عاشورا طی سخنانی عنوان کرد: ما در سیر تاریخ نگاری بین مسلمانان زمانی که مداقه می کنیم با گونه های مختلف تاریخ مواجه می شویم، گونه هایی نظیر تک نگاری و تاریخ دودمان ها، تواریخ عمومی و وقایع الایام و ... نحوه نقل وقایع نیز به صورت های مختلف است، گاهی سند نقل می شود، گاهی سینه به سینه نقل و گاهی نقل مکتوباتی است که در اختیار مورخ بوده و برخی هم مشاهدات مورخ است.وی در ادامه یادآور شد: در وقایع الایام ما ازاین شیوه های نقل تاریخی شیوه ترکیبی را مشاهده می کنیم، وقایع الایام تاریخ اسلام سیر منطقعی ندارد و حوادث خاص بدون توجه به فرد و تاریخ مشخص از اول نقل شده تا به خود مورخ می رسد، بنابراین این تاریخ اغلب مورد رجوع خواننده نیست و بیشتر دانشنامه ها بودند که برای نگارش گونه های دیگر تاریخی می شوند.مومنی با اشاره به اینکه اخیرا در تاریخ اسلام جنبش موسوعه نویسی یا جامع نویسی راه افتاده و مورخ با محوریت یک شخص یا زمان خاص مقتل یا موسوعه خاصی را می نویسد، توضیح داد: بنابراین تا اینجا ما متوجه شدیم که روزشماری که همه مباحث آن تکمیل باشد، وجود ندارد این را با اساتید مختلف و علمای دین صحبت کردیم حتی مرحوم آئینه وند و شهیدی در این باره به توافق رسیدند که چنین کاری را انجام دهند اما متأسفانه عمر دکتر شهیدی به این کار قد نداد و مرحوم آئینه وند طرح این روزشمار را ارائه داد.وی همچنین گفت: ما از سال 86 گروهی هفت نفره تشکیل دادیم و تدوین اولیه و تألیف نهایی صورت گرفت و همه این کارها را با مشورت مرحوم آئینه وند صورت گرفت و کتاب به چهار بخش اصلی: مدخل ـ روزشمار ـ اطلس و تاریخ عاشورا و اعلام اشخاص عاشورا تقسیم شد. تاکنون دو مجلد آن منتشر شده و جلد سوم نیز وقایع شب و روز عاشورا و چهارم عصر عاشورا تا خروج کاروان امام در کوفه به زودی منتشر خواهد شد.مومنی با اشاره به اینکه از 176 منبع از اهل سنت و شیعه استفاده شده است، توضیح داد: در عین حال روال نقل وقایع هم باعث شده که خواننده خسته نشود و داستان وار مباحث مطرح شود، حتی برای مشخص کردن ایام هفته و ماه و سال از یک پروفسور هلندی کمک گرفتیم که یک روزشمار بسیار حساس و دقیق دارد و مشخص شد که فصل حرکت امام حسین (ع) به سمت کربلا، پاییز و در مهر ماه بوده است.وی در پایان اظهار داشت: نکته پایانی هم این است که ما در این کتاب تنها قصه تاریخ را نقل کردیم و هیچ تحلیل و صحت و سقمی بر مباحث نگذاشتیم . علاوه بر این مرحوم آئینه وند توصیه ای بر ترجمه انگلیسی و عربی داشتند که ترجمه انگلیسی در زمان حیات دکتر آغاز شد و الان بخشی از روزشمار در روز عرفه آماده و دو بخش دیگر هم در حال کار است و ترجمه عربی هم در دستور کار قرار گرفته است.همچنین در این مراسم حجت الاسلام غفوریان با نقد برخی از مباحث این اثر گفت: ابتدا به این نکته اشاره کنم که ما در داخل کشور چند نرم افزار مطالعات نجومی وابسته به دفتر آیت الله سیستانی داریم که به سه زبان هم در آمده است بنابراین نیازی هم به روزشمارهای هلندی نبوده و بنده اگر خبر داشتم این ها را در اختیار شما قرار می دادم.وی همچنین افزود: بنده با مشاهده کلیپ صحبت های مرحوم آئینه وند خاطراتم با ایشان و جلسات درسمان زنده شد تمام هم کلاسی ها و هم دوره ای ها با ایشان از اخلاق، تدین، اوصاف و علم ایشان بسیار تعریف می کنند و در خاطراتشان فضای مطالعه و علم با ایشان باقی مانده است.غفوریان با اشاره به برخی مشکلات اعرابی و ویرایشی این اثر گفت: خوب بودکه کاری که این اندازه زحمت کشیده شده با تصحیح کامل تری منتشر می شد. علاوه بر این درباره جدولی که در کتاب برای منابع آمده است خوب بود که مولف علاوه بر بحث شیعه و سنی معیارهای تعیین این شیعه و سنی را هم مشخص می کرد چرا که نباید ظاهری قضاوت کرد و مولفانی را به به سنی یا شیعه بودن ظاهری نسبت داد معیارهای این شیعه و سنی باید مشخص شود.وی با بیان اینکه برخی از منابع معاصر این اثر که ذکر شده برایم جای تعجب دارد، گفت: با همه اینها باید بگویم که این طور تالیف ها فایده خوبی برای جامعه دارد این سنخ تألیف ها خودشان می توانند مرجع محققان و نویسندگان باشند.غفوریان در پایان اظهار داشت: واجب است که به این نکته اشاره کنم وضعیتی که در این سال های اخیر در جامعه ما صدای همه را در آورده که چرا این اندازه در جامعه خرافات نسبت به معصومین زیاد شده است باید با دقت در منابع و وسواس بیشتر مباحث را برسی کرد تا این مسائل کمتر شود بنابراین تألیف این اثر با جامعیت می تواند در مسیر جلوگیری از خرافات گام بزرگی باشد.در ادامه پرویندخت اوحدی با اشاره به فرصت مغتنمی که در کلاس ها تحت آموزش مرحوم آئینه وند داشته، گفت: شیوه ایشان با اطمینان به نفسی که به دانشجویانش می دادند دیگران را از دانش وسیعشان برخوردار می کردند وی در نگارش کتاب نیز این روحیه اطمینان خاطر را به دوستان می داد و از همان ابتدا نظیر یک ناظر دلسوز دوستان را تشویق و رونمایی می کرد.وی با بیان اینکه این روزشمار بدون حمایت مالی مرکز و نهادی منتشر شد، توضیح داد: این روزشمار به نکات و جزئیات خوبی اشاره دارد نکته خوب اثر این است که باید مجموعه به سرانجام برساند تا خروج کاروان اسرا از کوفه ادامه یابد ثانیا بعد نگارش به تحلیل اثر و وقایع بپردازند و اثر دیگری را در تشخیص سره از ناسره ادامه بدهند.وی در پایان اظهار داشت: در تاریخ اسلام ما روزشمار نگاری با محوریت اهل بیت (ع) کم داریم امیدواریم با تجربه دوستان بعد اتمام کار در زمینه تاریخ سایر ائمه نظیر امام رضا (ع) هم کار کنیم.
منبع:فارس
211008