وجود نازنین امام صادق علیه اسلام می فرمایند: کونوا دُعاةً لِلناسِ بِغَیْرِ ألْسِنَتِکُمْ لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَالاجْتِهادَ وَالصّلاةَ وَالخَیْرَ فَانَّ ذلک داعِیَةٌ / شما با رفتارتان دعوت کننده دیگران باشید تا آنان از شما پرهیزکاری و تلاش و نماز و نیکی بینند که این بیشتر دیگران را دعوت می کند. امام صادق علیه السلام در این روایت به حقیقت بزرگی اشاره می کنند  و آن قدرت نفوذ در دل ها به واسطه رفتار است."

گفتگوی مان را با حجت الاسلام و المسلمین محمد نقدی کارشناس حج می خوانید.

چند وقتی است که در شبکه های مجازی و شبکه های اجتماعی در تلفن های همراه روی دو موضوع مانور زیادی داده می شود که طبیعتا طرفدارانی هم پیدا کرده است. به ویژه این سخنان و اظهارنظرها بعد از حادثه فرودگاه جده که منجر به  تعلیق سفر عمره شد،  بیشتر مطرح می  شود. اول این که گفته می شود ما با سفر حج جیب وهابیت را پر می کنیم و عملا به آن ها قدرت مانور می دهیم در حالی که سیاست های عربستان در سال های اخیر علیه جمهوری اسلامی ایران کاملا خصمانه بوده است و نمونه اخیرش را در نقش آفرینی عربستان در پرونده هسته ای و  پایین آوردن قیمت نفت شاهد بودیم. 

مسلما این یک انحراف بسیار بزرگ است. یک انحراف خطرناک است و پاسخ درخوری هم می خواهد. این که دو نفر آدم نادان فاسد کار غلطی را مرتکب شده اند در جای خود باید به آن پاسخ داده و عکس العمل نشان داده شود اما این که ما به این بهانه بخواهیم حج را تعطیل کنیم کار غلطی است. برخورد در این موضوعات که جزو مصالح عالیه جهان اسلام است نباید برخوردهای احساسی و تهییجی باشد. اگر می خواهیم در این باره موضعی اتخاذ کنیم این موضوع اول از همه باید با در نظر گرفتن شرایط و مصالح جهان اسلام باشد.

 شما نگاه کنید هر ایرانی که در سفر حج شرکت می کند، در واقع سفیری از انقلاب اسلامی است. امروز که این همه هجمه علیه مسلمانان ایران در منطقه و فضای بین الملل وجود دارد چه کسانی بهتر از همین سفیران فرهنگی در موسم حج می توانند این مخالفت ها را خنثی کنند. وقتی یک حاجی ایرانی با بصیرت و ادب و احترام  روشنگری می کند و با مسلمان ها برخورد محبت آمیز دارد چنین ایرانی ای در واقع با رفتارش سخن می گوید و نشان می دهد که این هجمه ها، دروغ پردازی بود، حال چرا ما  باید با دست خودمان این فرصت بزرگ را از خودمان سلب کنیم.

وجود نازنین امام صادق علیه اسلام می فرمایند: کونوا دُعاةً لِلناسِ بِغَیْرِ ألْسِنَتِکُمْ لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَالاجْتِهادَ وَالصّلاةَ وَالخَیْرَ فَانَّ ذلک داعِیَةٌ / شما با رفتارتان دعوت کننده دیگران باشید تا آنان از شما پرهیزکاری و تلاش و نماز و نیکی بینند که این بیشتر دیگران را دعوت می کند. امام صادق علیه السلام در این روایت به حقیقت بزرگی اشاره می کنند  و آن قدرت نفوذ در دل ها به واسطه رفتار است. اگر کسی بر مسیر حق باشد در آن صورت راه رفتن چنین آدمی آموزنده و در دعوت به خداوند است. خندیدنش هم آموزنده و در راستای بندگی است. جز به جز رفتار چنین مسلمانی آموزنده است بنابراین اگر ما می خواهیم به دنبال اثرگذاری باشیم پیش از هر چیز باید حواسمان به اعمال مان باشد.

اما نکته ای که درباره تقویت مالی وهابیت مطرح می کنند در این جا هم حرف ها چندان پایه ای ندارد، چون اولا در حج اسراف وجود ندارد و کسی که به این سفر معنوی می رود حقیقتا دنبال ریخت و پاش نیست. او نه برای التذاذ جسمانی می رود و نه خوشگذرانی های معمول، بنابراین اگر  قصد بر ایراد گرفتن باشد به دنبال سفرهایی برویم که شاید چندین برابر یک حج هزینه های آنچنانی دارد. البته یک حاجی هم باید مراقبت مالی داشته باشد. اگر این چندین ده هزار نفری که به قصد حج به این سفر معنوی مشرف می شوند انسان های معنوی و رشد یافته ای باشند در آن صورت اصلا  آن ها دنبال خریدهای آنچنانی نخواهند بود. در واقع به مفهوم واقعی کلمه اسراف در حج وجود ندارد.

اما اظهار نظر دوم درباره یک نوع تلقی شبه عرفانی است که باز در شبکه های مجازی شاهدیم و گفته می شود که برای تقرب به خداوند و سلوک معنوی نیاز چندانی به چرخیدن دور کعبه نیست چرا که کعبه یک سنگ نشان است که ره گم نشود / حاجی احرام دگر بند ببین یار کجاست.

معمولا در این شبهه افکنی ها این موضوع هم مطرح می شود که به جای سفر حج می توان به فقیران و نیازمندان همین جامعه کمک کرد و انسانی را از بند بیماری یا زندان یا فقر درآورد. دیدگاه تان در این باره چیست؟

این همان حرف عوامانه ای است که پیشتر هم می زدند که آدم دلش باید پاک باشد. مثلا طرف نمی خواهد عبادت خداوند را به جا بیاورد می گوید آدم دلش باید پاک باشد اما نمی گوید که این دل پاک نشانه می خواهد. همچنان که وقتی درختی ادعا می کند یک درخت سالم و بارور است ما از او نشانه می طلبیم که درخت سالم نشانه دارد. یعنی باید برگ و بار بدهد. سرسبزی داشته باشد.

این که بگویند کعبه یک سنگ نشان است که ره گم نشود حرف درستی است اما نتیجه گیری غلط از آن بیرون می آورند. این را گفته اند که بگویند وقتی رفتی کعبه را دیدی بدانی که آبروی مؤمن به اندازه کعبه حرمت دارد پس مراقب اعمال و رفتار خودت باشی و قلب مومن را نلرزانی، ندانسته و جاهلانه به قضاوت ننشینی و مراقب زبانت باشی نه این که اصلا آنجا نروی و دورش خط بکشی. اصلا هدف این نیست.

جایی که مدفن 900 پیامبر است و انبیای الهی در آن جا می زیسته اند. تنها جای تحول عظیم انسانی است. جایی است که وقتی شما می خواهی در آنجا حضور داشته باشی لباس های گناه را باید دربیاوری و لبیک بگویی. وقتی کسی مُحرم می شود و به حج می رود لباس های گناه را از تن بیرون می کند. لبیک می گوید. چشم و گوش اش را پاک نگه می دارد. این سفر با سفرهای مشابه به هیچ وجه قابل قیاس نیست.