۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۸ : ۱۵
«صدقه» واجبی که پیامبر(ص) بر آن تأکید دارد
صدقه دادن صرفاً مساوی با پول دادن به فقیر نیست، بلکه در روایات برای صدقه یک معنای وسیعی بیان شده است و حضرت رسول(ص) می‌فرمایند: بر هر مسلمانی در هر روز صدقه‌ای واجب است که باید آن را بپردازد.
عقیق:انسان از آن جهت که صاحب فکر و اندیشه است، می‌خواهد در مورد بسیاری از مطالب پرس‌وجو کرده، چرایی و چگونگی مطالب را دریابد. از جمله مسائلی که فکر انسان را به خود معطوف داشته، مسائل مربوط به «رزق و روزی» انسان و دیگر موجودات است به طوری که همواره در پی آن است تا روزی‌ِ بیشتری به دست آورد.
انسان سؤالات فراوانی را در این مورد در ذهن خود می‌یابد، تا آنجا که اگر بگوییم بعضی از سؤالات به صورت روزانه در بین مردم جریان دارد، سخن به گزاف نگفته‌ایم.
سؤالاتی از این قبیل:
- عوامل مؤثر در افزایش روزی چیست؟ اسباب و علل کاهش روزی کدام است؟
- فلسفه وسعت رزق یک گروه و اندک بودن رزق گروهی دیگر چیست؟
- نقش تلاش و سعی انسان برای به دست آوردن روزی و ارتباط آن با تقدیر روزی چگونه است؟
- آیا دعا در افزایش روزی مؤثر است؟
- تا چه اندازه رزق حلال و حرام در سرنوشت انسان مؤثر است؟
کتاب «رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث» اثر علی متین، به سؤالات و دغدغه‌های افراد در خصوص کسب رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث پاسخ گفته است که در ادامه می‌خوانید:
از جمله اموری که در روایات از آن به عنوان عامل افزایش روزی یاد شده، صدقه دادن است. قال رسول‌الله (ص) «اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةِ؛ روزی را به وسیله صدقه فرود آورید».
اگر این حدیث را در کنار آیاتی از این قبیل که در مورد رزق بندگان می‌فرماید: «وَلَکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا یَشَاءُ؛ لیکن آنچه را بخواهد، به اندازه‌ای که مصلحت است فرو می‌فرستد» ملاحظه کنید معنای لطیفی خواهد داشت که با ملاحظه این دو حدیث، آیه شریفه در کنار هم چنین می‌نماید که انسان به واسطه صدقه‌دادن در فرود آوردن روزی خود تأثیرگذار است.
صدقه کلید روزی
روزی امام صادق(ع) به فرزندش محمد فرمود: چقدر خرجی نزد تو مانده؟ عرض کرد ۴۰ دینار، فرمود آن را بیاور و صدقه بده. عرض کرد که چیزی برایم جز این مقدار نمانده است فرمود: «تصدق به فان‌الله یخلفها اما عملت ان لک شیء مفتاح و مفتاح الرزق الصدقه فتصدق بها ...؛ آن را صدقه بده که خداوند جای آن را پر کند مگر ندانسته‌ای که هر چیزی را کلیدی است و کلید روزی صدقه است. پس آن را صدقه بده.»
در ادامه حدیث آمده که 10 روز طول نکشید که از جایی مالی برای او رسید و آن مال ۴۰۰۰ دینار بود.
علامه سید نعمت‌الله جزایری نیز صدقه دادن را بهترین وسیله برای جلب رزق و روزی شمرده و می‌گوید: بسیاری از روزی و عوامل آن جستجو نمودم و عاملی جلب‌کننده‌تر صدقه برای روزی ندیدم چرا که وفا از طرف خدا آماده است و آن ده یا هفتاد تا هفتصد برابر در مقابل یکی است.
سپس می‌گوید: اگر کسی می‌خواهد این سخن را تصدیق نماید، یک درهم به فقیری صدقه دهد، آنگاه ببیند که خداوند امروز یا فردا با او چگونه معامله می‌کند. علاوه بر این که اجری جزیل و پاداشی نیکو برای او ذخیره کرده است.
انسان‌هایی که در پای درس مکتب اهل بیت(ع) زانو نزده و معارف الهی را نیاموخته‌اند، همیشه با فکر محدود خود زندگی کرده و در برخی موارد می‌گویند ما که الان خودمان محتاجیم پس صدقه دادن برای چه؟! اما اهل بیت عصمت و طهارت برخلاف این بینش به ما فرموده‌اند که در گاه تنگدستی، صدقه دهید تا از این طریق مشکل شما گشایش یابد از همین رو امیرالمؤمنین علی (ع) می‌فرماید: «إِذَا أَمْلَقْتُمْ فَتَاجِرُوا اللَّهَ بِالصَّدَقَةِ؛ هر گاه نیازمند شدید به وسیله صدقه با خدا معامله و تجارت کنید.»
آری امام صادق (ع) همین روش نیکو را در زندگی خود به کار بسته و می‌فرماید: «إنّی لأمْلَقُ أحْیاناً فَاُتاجِرُ اللهَ بالصَّدَقَةِ؛ من گاه می‌شود که سخت تنگدست می‌شوم و با خدا به وسیله صدقه دادن تجارت می‌کنم».
نکته‌ای که لازم است در این عامل بدان توجه شود این است که صدقه دادن صرفاً مساوی با پول دادن به فقیر نیست، بلکه در روایات برای صدقه یک معنای وسیعی بیان شده ما به ذکر یک حدیث در این زمینه بسنده می‌کنیم.
رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: بر هر مسلمانی در هر روز صدقه‌ای واجب است. عرض شد: کیست که بتواند چنین کاری بکند؟ حضرت فرمود: رفع مانع از سر راه مردم صدقه است، راهنمایی کردن مردم صدقه است، عیادت مریض صدقه است، امر به معروف صدقه است، نهی از منکر صدقه است، پاسخ سلام دادن صدقه است.
با توجه به روایاتی که ذکر شد و نیز روایاتی که در جوامع روایی وارد شده است، می‌توان گفت صدقه دادن از مهمترین اسباب افزایش روزی و بهره‌مندی انسان از مواهب الهی است.
منبع:فارس
211008
انسان سؤالات فراوانی را در این مورد در ذهن خود می‌یابد، تا آنجا که اگر بگوییم بعضی از سؤالات به صورت روزانه در بین مردم جریان دارد، سخن به گزاف نگفته‌ایم.
سؤالاتی از این قبیل:
- عوامل مؤثر در افزایش روزی چیست؟ اسباب و علل کاهش روزی کدام است؟
- فلسفه وسعت رزق یک گروه و اندک بودن رزق گروهی دیگر چیست؟
- نقش تلاش و سعی انسان برای به دست آوردن روزی و ارتباط آن با تقدیر روزی چگونه است؟
- آیا دعا در افزایش روزی مؤثر است؟
- تا چه اندازه رزق حلال و حرام در سرنوشت انسان مؤثر است؟
کتاب «رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث» اثر علی متین، به سؤالات و دغدغه‌های افراد در خصوص کسب رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث پاسخ گفته است که در ادامه می‌خوانید:
از جمله اموری که در روایات از آن به عنوان عامل افزایش روزی یاد شده، صدقه دادن است. قال رسول‌الله (ص) «اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةِ؛ روزی را به وسیله صدقه فرود آورید».
اگر این حدیث را در کنار آیاتی از این قبیل که در مورد رزق بندگان می‌فرماید: «وَلَکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا یَشَاءُ؛ لیکن آنچه را بخواهد، به اندازه‌ای که مصلحت است فرو می‌فرستد» ملاحظه کنید معنای لطیفی خواهد داشت که با ملاحظه این دو حدیث، آیه شریفه در کنار هم چنین می‌نماید که انسان به واسطه صدقه‌دادن در فرود آوردن روزی خود تأثیرگذار است.
صدقه کلید روزی
روزی امام صادق(ع) به فرزندش محمد فرمود: چقدر خرجی نزد تو مانده؟ عرض کرد ۴۰ دینار، فرمود آن را بیاور و صدقه بده. عرض کرد که چیزی برایم جز این مقدار نمانده است فرمود: «تصدق به فان‌الله یخلفها اما عملت ان لک شیء مفتاح و مفتاح الرزق الصدقه فتصدق بها ...؛ آن را صدقه بده که خداوند جای آن را پر کند مگر ندانسته‌ای که هر چیزی را کلیدی است و کلید روزی صدقه است. پس آن را صدقه بده.»
در ادامه حدیث آمده که 10 روز طول نکشید که از جایی مالی برای او رسید و آن مال ۴۰۰۰ دینار بود.
علامه سید نعمت‌الله جزایری نیز صدقه دادن را بهترین وسیله برای جلب رزق و روزی شمرده و می‌گوید: بسیاری از روزی و عوامل آن جستجو نمودم و عاملی جلب‌کننده‌تر صدقه برای روزی ندیدم چرا که وفا از طرف خدا آماده است و آن ده یا هفتاد تا هفتصد برابر در مقابل یکی است.
سپس می‌گوید: اگر کسی می‌خواهد این سخن را تصدیق نماید، یک درهم به فقیری صدقه دهد، آنگاه ببیند که خداوند امروز یا فردا با او چگونه معامله می‌کند. علاوه بر این که اجری جزیل و پاداشی نیکو برای او ذخیره کرده است.
انسان‌هایی که در پای درس مکتب اهل بیت(ع) زانو نزده و معارف الهی را نیاموخته‌اند، همیشه با فکر محدود خود زندگی کرده و در برخی موارد می‌گویند ما که الان خودمان محتاجیم پس صدقه دادن برای چه؟! اما اهل بیت عصمت و طهارت برخلاف این بینش به ما فرموده‌اند که در گاه تنگدستی، صدقه دهید تا از این طریق مشکل شما گشایش یابد از همین رو امیرالمؤمنین علی (ع) می‌فرماید: «إِذَا أَمْلَقْتُمْ فَتَاجِرُوا اللَّهَ بِالصَّدَقَةِ؛ هر گاه نیازمند شدید به وسیله صدقه با خدا معامله و تجارت کنید.»
آری امام صادق (ع) همین روش نیکو را در زندگی خود به کار بسته و می‌فرماید: «إنّی لأمْلَقُ أحْیاناً فَاُتاجِرُ اللهَ بالصَّدَقَةِ؛ من گاه می‌شود که سخت تنگدست می‌شوم و با خدا به وسیله صدقه دادن تجارت می‌کنم».
نکته‌ای که لازم است در این عامل بدان توجه شود این است که صدقه دادن صرفاً مساوی با پول دادن به فقیر نیست، بلکه در روایات برای صدقه یک معنای وسیعی بیان شده ما به ذکر یک حدیث در این زمینه بسنده می‌کنیم.
رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: بر هر مسلمانی در هر روز صدقه‌ای واجب است. عرض شد: کیست که بتواند چنین کاری بکند؟ حضرت فرمود: رفع مانع از سر راه مردم صدقه است، راهنمایی کردن مردم صدقه است، عیادت مریض صدقه است، امر به معروف صدقه است، نهی از منکر صدقه است، پاسخ سلام دادن صدقه است.
با توجه به روایاتی که ذکر شد و نیز روایاتی که در جوامع روایی وارد شده است، می‌توان گفت صدقه دادن از مهمترین اسباب افزایش روزی و بهره‌مندی انسان از مواهب الهی است.
منبع:فارس
211008
گزارش خطا
