عقیق:زمان تحصیل در نجف اشرف، استاد بزرگى داشتم که مرجع
تربیتى طلاب با تقواى زمان خود بود، از او درباره اعمالي که در حال سالک
الى الله مؤ ثر است و آن را تجربه کرده است، پرسیدم . او در پاسخ دو مطلب
را بیان کرد: یکى این بود که در هر شب و روز، یک سجده طولانى نموده و در
سجده بگوید: "لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین / هیچ خدایى جز تو نیست. تو منزهى، همانا من از ظالمین بودم"
و منظور او از این ذکر این باشد که روح من در زندان طبیعت زندانى و با غل و
زنجیرهاى اخلاق رذیله بسته شده است و من با کردارم خود را با این غل و
زنجیرها بسته و در زندان محبوس نموده ام و پروردگار خود را از این که با
ستم ، این عمل را نسبت به من انجام داده باشد، منزه مى دانم و من بودم که
به خود ستم کردم و خودم را در این مهلکه ها انداختم . به اطرافیان خود
سفارش مى کرد که این سجده را انجام دهند و هرکسى که به آن عمل مى کرد،
تأثیر آن را در حالات خود مى دید، به خصوص کسانى که سجده شان طولانی تر بود
بعضى از آنها هزار بار این ذکر را مى گفتند و بعضى کمتر و بعضى بیشتر؛ حتى
شنیدم که بعضى از آنها سه هزار بار مى گفته اند.
آيت الله حاج ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي در كتاب المراقبات و در تشريح مقدمات دعا و تأثيرات آن حكايت قابل تأمل و درس آموزي درباره ذكر "لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین" مطرح مي كنند.
تصور عموم درباره دعا بيشتر در حال نشسته یا ایستاده است اما ممکن است حالت سجده در بعضى موارد بهتر باشد؛ چنانچه مخصوصا در بعضى از دعاها وارد شده و نیز آمده است : "نزدیکترین حالات بنده به خداوند متعال در سجده است و این حال برترین حالات و بالاترین مقامات است و آن مقام فناى در خداست ."
كسي كه او نزديك شود از غير او دور خواهد شد
در "مصباح الشریعه" آمده است : "کسى که به خوبى در سجده به خدا نزدیک شود، هیچ گاه از خدا دور نخواهد شد ." و هدف خداوند از سجده نزدیک شدن به او با دل و روح و باطن است. به همین جهت کسى که به او نزدیک شود از غیر او دور خواهد شد. همان گونه که سجده در ظاهر جز با فراموش نمودن تمام چیزها و چشم فروبستن از هر چه که چشم مى بیند، تحقق پیدا نمى کند، خداوند مى خواهد در باطن نیز چنین باشد. بنابراین کسى که در نماز دلش در هواى چیزى غیر از خداست ، به همان چیز نزدیک بوده و از آنچه خدا مى خواهد، دور است. "
سجده نزديك ترين شكل بندگي
در روایات فضایل ماه رمضان نيز، سفارش پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم به طول دادن سجده آمده و این مطلب مهمى بوده و نزدیکترین شکل بندگى است. به همین جهت هر رکعتى دو سجده دارد و در غیر رکعت یک سجده وارد شده است . امامان ما علیه السلام و شیعیان خاص آنان به طولانى نمودن سجده بسیار اهمیت داده و در بعضى از سجده هاى امام سجاد علیه السلام، ذکر ") رح شديانياوت دعا چيست؟ل رواسكت كه پروردگار در دل ها مي اندازد و اگر اين رابطه جفظ شود محال است كه عشق ديگري جايگزينش شود.
ارلا اله الا الله حقا حقا ... " را هزار بار از او مى شنیدند . سجده امام کاظم علیه السلام از اول تا ظهر طول مى کشید و از ابن ابى عمیر و جمیل و خربوذ، سجده هایى نظیر آن نقل شده است .
لا اله الأ انت در حال سالک مؤثر است
زمان تحصیل در نجف اشرف، استاد بزرگى داشتم که مرجع تربیتى طلاب با تقواى زمان خود بود، از او درباره اعمالي که در حال سالک الى الله مؤ ثر است و آن را تجربه کرده است، پرسیدم . او در پاسخ دو مطلب را بیان کرد: یکى این بود که در هر شب و روز، یک سجده طولانى نموده و در سجده بگوید: "لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین / هیچ خدایى جز تو نیست. تو منزهى، همانا من از ظالمین بودم" و منظور او از این ذکر این باشد که روح من در زندان طبیعت زندانى و با غل و زنجیرهاى اخلاق رذیله بسته شده است و من با کردارم خود را با این غل و زنجیرها بسته و در زندان محبوس نموده ام و پروردگار خود را از این که با ستم ، این عمل را نسبت به من انجام داده باشد، منزه مى دانم و من بودم که به خود ستم کردم و خودم را در این مهلکه ها انداختم . به اطرافیان خود سفارش مى کرد که این سجده را انجام دهند و هرکسى که به آن عمل مى کرد، تأثیر آن را در حالات خود مى دید، به خصوص کسانى که سجده شان طولانی تر بود بعضى از آنها هزار بار این ذکر را مى گفتند و بعضى کمتر و بعضى بیشتر؛ حتى شنیدم که بعضى از آنها سه هزار بار مى گفته اند.
به هنگام دعا انگشتر عقيق يا فيروزه دست كنيد
مطلب ديگر در دست داشتن انگشترى عقیق یا فیروزه است. خداوند متعال مى فرماید : خجالت مى کشم دست بنده اى را که انگشتر فیروزه در آن است، رد کرده و حاجتش را بر نیاورم . از امام صادق علیه السلام روایت شده است : "هیچ کف دستى به سوى خداى متعال بلند نشده است که نزد او محبوبتر باشد از کفى که انگشتر عقیق در آن است ." بسیار کم اتفاق مى افتد که انسان از گناهان دايمى پاك باشد، بنابراین سزاوار است طاعت هایى را انتخاب کند که براى پوشاندن آن گناهان مناسب باشد و انگشتر به دست کردن یکى از آن طاعتهاست. گرچه اینجا جاى بیان این مطلب نبود ولى به مناسبت آن را ذکر نمودیم.
پيش از دعا صادق بدهيد
مطلب ديگر در تأثير دعا، صدقه دادن است. همان گونه که روایت شده است صدقه دادن قبل از دعا باعث اجابت آن مى گردد و نیز روایت شده است : "رزق را با صدقه دادن فرود آورید."
اوقات خاص در استجابت دعا تأثير دارد
اوقات خاص نيز در اجابت و پذيرش دعا تأثر دارد، بنابراين سزاوار است اوقات مخصوصى را براى دعا و حاجات خود انتخاب کند. اوقات فراوانى از قبیل: شب و روز جمعه . از امام باقر علیه السلام روایت شده است: خداوند متعال در هر شب جمعه از اول شب تا آخر آن از بالاى عرش خود ندا مى دهد و بنده مؤمنى نیست که قبل از طلوع فجر از گناهان خود توبه کند، تا توبه او را قبول کنم. آیا بنده مؤمنى نیست که ... و امام علیه السلام به همین ترتیب چند حاجت را بیان نمود تا آنجا که فرمود: تا طلوع فجر به این ندا ادامه مى دهد. و روایت شده است: "خداوند برآورده نمودن حاجت بنده مؤمن را تا روز جمعه به تأخیر مى اندازد"
از پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم روایت شده است: روز جمعه سرور و بزرگترین روزها نزد خداست و از روز فطر و روز قربان نیز بزرگتر است. در این دو روز وقتى هست که کسى در آن چیزى از خداى متعال نمى خواهد، مگر این که آن را به او عنایت مى فرماید؛ الا این که حرامى را بخواهد ... ولى در روز جمعه دو وقت است یکى مابین فراغت خطیب از خطبه و منظم شدن صفوف مردم و دیگرى پایان روز. در روایت دیگر آمده است: زمانى که نیمه خورشید پنهان شود.
وقت مخصوص دیگر، بین ظهر و عصر روز چهارشنبه است براى نفرین کردن کفار. وقت نماز عشاء نيز مهم است و روایت شده این وقت به هیچ یک از امتهاى گذشته عطا نشده است.
منبع:شبستان
