معرفی کتاب/ "بررسی تطبيقی تفاسير" با موضوع توسل و شفاعت

عقیق: حجت‌الاسلام و المسلمين فتح‌الله نجارزادگان، استاد علوم قرآنی دانشگاه تهران و مفسر قرآن كريم، در گفت‌وگویی با اشاره به ادامه كارهای تحقيقی‌اش در تفسير تطبيقی گفت: كار اصلی بنده تفسير تطبيقی و تطبيق بين ديدگاه شيعه و اهل سنت است و مجموعه‌ای از بررسی تطبيقی تفاسير آيات را در دست دارم كه تا به حال كار چهار كتاب از اين مجموعه به اتمام رسيده و هم اكنون پنجمين كتاب اين مجموعه را در دست تحقيق و نگارش دارم.

نجارزادگان با اشاره به موضوعات چهار كتاب پيشين عنوان كرد: كتاب اول به بررسی تطبيقی مبانی تفسير فريقين اختصاص داشت و كتاب دوم شامل تفسير تطبيقی آيات ولايت بود. در كتاب‌های سوم و چهارم نيز به مباحث مهدويت و امامت در پرتو آيات قرآن و تفاسير شيعه و سنی پرداخته بودم و اكنون در پنجمين كتاب، كه حدود نيمی از پژوهش آن انجام گرفته است، به بررسی تطبيقی تفاسير آيات ربوبی و الوهی و نظريه توسل و شفاعت می‌پردازم.

وی در توضيح اين موضوع بيان كرد: مباحث كتاب پنجم در مقابل نظريه‌ای كه مدعی است، توسل و شفاعت شرك است مطرح شده است. در واقع ما ناگزيريم كه به نحوی معقول و مستدل و منطقی به اين ادعا پاسخ بدهيم و برای اين منظور بايد ببينيم كه قرآن الوهی و ربوبی چه می‌فرمايد و دقيقاً ديدگاه قرآن در اين زمينه مشخص چيست.

استاد علوم قرآنی دانشگاه تهران افزود: بايد دقيقاً و به شكلی واضح مشخص شود كه با چه شرايطی اعتقاد به توسل و شفاعت شرك است و در چه شكلی از آن می‌توان آن را شرك خواند يا به تعبير ديگر چگونه می‌تواند شرك باشد و چگونه شركی می‌تواند باشد؛ شرك ربوبی يا الوهی يا عبادی. اين چيزی است كه بايد در جنب.

وی با بيان اين كه اين موضوع بايستی در جنب شناخت ديدگاه قرآن پيرامون توحيد الوهی و ربوبی مشخص شود، افزود: به همين منظور ما مباحث توحيد و معنای ربوبيت و نسبت منطقی ميان توحيد ربوبی و توحيد الوهی و چگونگی منجر شدن توحيد الوهی به توحيد عبادی را به تفصيل بحث كرده‌ايم و با توجه به اين مباحث مشخص كرده‌ايم كه شفاعت و توسل با چه شرايطی و از چه منظری مستلزم شرك است.

نجارزداگان درباره نتيجه و فرضيه خود اجمالاً گفت: توسل و شفاعت هرگز شرك نيست و استناداتی كه مدعيان به آيات قرآن دارند، استناد به آياتی است كه خطاب به مشركان بيان شده و با ساختار فكری مشركين سنخيت دارد و هيچ گونه سنخيتی با آن چه اهل توحيد و اهل دين اسلام معتقدند ندارد، بنابراين اين ادعا كه اهل توسل و معتقدان به شفاعت مشركند هيچ مستند قرآنی ندارد و تفاسير نيز اين را نشان می‌دهند.

منبع: ایکنا

211001