حسرت بر اعمال نادرست گذشته و اندوهگين بودن به خاطر آن، امری مطلوب و پسنديده است به شرط آنكه از حد معمول تجاوز نكند و به صورت احساس افراطی كه مانع شيطانی بر سر راه تكامل انسان است، در نيايد.
عقیق: برخی از پرتعدادترین سؤالاتی که توسط مردم از مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی پرسیده می شود را برای آگاهی مخاطبان ارائه می کند.آیا با توبۀ واقعی خداوند گناهان ما را می بخشد؟
پرسش: با توجه به گناهانی که کرده ام از خود ناامید شده ام. احساس می کنم به خاطر این گناهان خدای متعال مرا نبخشد. آیا با توبۀ واقعی امکان برگشت هست؟ ضمناً راهکارهایی ارائه دهید تا به گناهان گذشته باز نگردیم؟
پاسخ: اين گونه نگراني ها و اندوه ها نسبت به خطاها و سستي ها به ويژه در يك جوان، بيانگر لطف خداوند و عنايت اوست، باید قدردان الطاف خدای متعال باشید و در هیچ صورتی از رحمت او نا امید نباشید.
حسرت بر اعمال نادرست گذشته و اندوهگين بودن به خاطر آن، امري مطلوب و پسنديده است؛ به شرط آن كه از حد معمول تجاوز نكند و به صورت احساس افراطي، كه مانع شيطاني بر سر راه تكامل انسان است، در نيايد.
معيار اين مرز شكني آن است كه اين حالت، شما را از زندگي عادي خود باز نداشته و به آن آسيب نرساند و به صورت وسواس گونه شما را از رسيدن به اهداف متعالي باز ندارد. شیطان در این گونه موارد از فضای یأس آمیز استفاده می کند، در حالی که هدف از ندامت و پشيماني از برنامه ها و كارهاي گذشته و غصه دار بودن اين است كه چنين اشتباهي در آينده تكرار نگردد و خطاها و كاستي هاي گذشته را با عزم و اراده اي مستحكم در آينده جبران نماييم و با عبرت آموزي از گذشته و دستيابي به عوامل خطاهاي گذشته، راه آينده را با استواري و صلابت بپيماييم و به سعادت حقيقي در دنيا و آخرت نائل گرديم.
ولي اگر غصه و تأسف و اندوه برگذشته، افق آينده را در نظر ما تيره و تار سازد و پاي رفتن و حركت ما را سست نمايد، اين دور شدن از هدف و تسليم دام شيطان شدن و از چاله به چاه افتادن است. خداوند از ضعف و ناتواني و جهالت ما از همان ابتداي آفرينش و قبل از آن، آگاه بوده و مي دانسته ما انسان هاي خدا باور و معتقد به او دچار لغزش و خطا مي شويم و گاه گاهي در دام خدعه و فريب شيطان مي افتيم، و لذا بابي به نام توبه را فرا روي ما گشوده است و ما را دعوت نموده كه بعد از لغزش و افتادن با توبه و پشيماني و عذرخواهي بلند شويم و قد راست نماييم و عجز و نياز را به پيشگاه او ببريم و رشته اتصال بين خود و خدا را كه با گناه و خطا پاره كرده ايم، دوباره گره بزنيم و با آب اشك و توبه، چهره خويش را از گناهان بزداييم و او وعده پذيرش توبه و آمرزش داده است.
مطالبی را در قالب نکات خدمتتان عرض می نماییم:
۱. نبايد به صورت افراطي احساس گناه كنيد و از رسيدن به قرب حق تعالي نااميد شويد. اين حالت انرژي شما را براي تلاش در جهت اصلاح و خودسازي كاهش مي دهد و مانع حركت تكاملي شما خواهد شد. پس هر چه زودتر تغيير وضعيت دهيد و با توبه و استغفار صادقانه افكار منفي را از خويش دور نماييد و با فراموش كردن گناهان گذشته و الان؛ و حفظ شادابي و نشاط و يقين نسبت به رحمت و بخشش خداوند، زندگي تازه اي را شروع كنيد و مطمئن باشيد كه نه تنها خداوند گناهان شما را مي بخشد، بلكه توبه كنندگان را دوست دارد و مورد عنايت خويش قرار مي دهد. شك نكنيد.
شیطان، روشهاي فراواني براي نيل به مقصودش را دارد. گاهي اشتباهي كه انجام داده‌ايم را مكرر به ياد ما مي‌آورد تا آيينه دق‌مان شود و... وقتي اين اتفاقات برايمان مي‌افتد احساس مي‌كنيم خلاف وعده‌اي كه به خدا داديم عمل كرده‌ايم:"أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَني آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبين. "(۱) اى فرزندان آدم، مگر با شما عهد نكرده بودم كه شيطان را می پرستيد، زيرا وى دشمن آشكار شماست؟
۲. ناامیدی از درگاه الهی باعث خرسندی شیطان می شود. بزرگ ترین گناه، ناامیدی از درگاه اوست. (۲) خدای متعال در هیچ شرایطی مخلوق خود را تنها نمی گذارد. همیشه پشتیبان او بوده است. این مطلب را بارها در زندگی تجربه کرده ایم. ما از هرچه که نا امید باشیم، باز در پر فیض الهی به روی مان باز است. خدا صمیمانه آغوش گرم و پرمهر خود را به روی مان گسترده است. خدای متعال خود را در قرآن به گونه ای معرفی کرده که حتی شیطان به رحمت او امید دارد و استناد به آیه ای از قرآن می کند: ان الله یغفر الذنوب جمیعا. (۳) ناامیدی و یاس از بخشش پروردگار، بزرگ ترین گناه است.
۳. راهکارهایی برای اینکه انسان به گناه گذشته باز نگردد:
۱) جدا شدن از محیط گناه و عدم شرکت در مجالس معصیت.
۲) در دوستان خود تجدید نظر کند؛ اگر کسانى بوده اند که او را تشویق به گناه مى کردند، از آنها فاصله گیرد.
۳) هر زمان وسوسه ها و انگیزه هاى آن گناه در او پیدا مى شود، به ذکر خدا روى آورد، چرا که: «ذکر خدا مایه آرامش دلها است:" الَّذينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُ الْقُلُوب. "(۴)
۴) همواره درباره آثار زیانبار گناهى که آن را ترک گفته بیندیشد و آن آثار را نصب العین خود قرار دهد.
۵) در داستانهاى پیشینیان و کسانى که بر اثر گناهان مختلف گرفتار مصائب دردناکى شدند، بیندیشد.
۶) به عقوبتها و مجازاتهایى که بر یکایک از گناهان وعده داده شده بیاندیشد.
و نیز به الطاف و عنایات الهیه که در انتظار توبه کاران است و شامل حال او شده است توجه کند.
۷) باید وقت شبانه روزى خود را با برنامه هاى صحیح پرکند، برنامه تلاش براى زندگى آبرومند، برنامه عبادت و بندگى خدا و برنامه سرگرمى هاى سالم؛ زیرا بى کارى و خالى ماندن اوقات از برنامه، بلاى عظیمى است که زمینه را براى وسوسه هاى بازگشت به گناه فراهم مى سازد.
- منابعی برای مطالعه بیشتر:
۱. توبه آغوش رحمت، استاد حسين انصاریان، مرکز علمی تحقیقاتی دارالعرفان.
۲. مشکلات جنسی جوانان، آیت الله مکارم شیرازی، انتشارات نسل جوان قم.
پی نوشت ها:
۱. بقره(۲) آیه ۱۶۸.
۲. یوسف(۱۲) آیه ۸؛ «لاَ تَیْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ یَیْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ» از رحمت خداوند نا امید نباشید، زیرا جز گروه کافران کسی از رحمت خدا ناامید نمی شود.
۳. زمر(۳۹) آیه۵۳.
۴. رعد(۱۳) آیه ۲۸.
منبع:مهر
211008
