مسجد باید نیازمحور طراحی شود

عقیق:حجت‌الاسلام رضا برنجکار عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به مناسبت فرا رسیدن دهه تکریم و غبارروبی مساجد گفت: همانگونه که می‌دانیم مسجد محوری‌ترین اجتماع اسلامی است، به اصطلاح تنها مختص به نماز خواندن نیست بلکه فعالیت‌های آگاهی بخشی دینی و برنامه‌های فرهنگی، علمی و معنوی همچون اعتکاف و سخنرانی‌های دینی و کلاس‌های قرآن نیز نیاز دارد.

استاد دانشگاه قرآن و حدیث اظهار داشت: بنابراین ما در اسلام نهادی محوری‌تر و مهمتر از مسجد نداریم و مسجد تنها برای اقامه چند وعده نماز در طول روز نیست، از این رو باید مساجد را بیش از پیش تقویت کنیم. ما امروز مشاهده می‌کنیم که در یک مسجدی روحانی کلاس قرآن برگزار می‌کند، سخنران‌های آگاه و عالم دعوت می‌کنند و خانواده‌ها نیز حضور پیدا می‌کنند، بنابراین این مسجد نسبت به گذشته خود رونق بیشتری پیدا کرده است اما یک جا مشاهده می‌کنیم که مسجدی تنها برای نماز خواندن است و بس!

برنجکار با اشاره به اهمیت توجه به نیاز مردم به ویژه جوانان در مساجد گفت: امامان جماعت باید برای نیازهای معنوی مردم راه حل مناسب پیدا کنند و جوانان را جذب مساجد نمایند، همانگونه که اقتصاد باید مشتری‌محور باشد، مساجد نیز باید نیازمحور باشند، سوالات جوانان پاسخ داده شود تا خدایی نکرده بر سر مسائل اعتقادی جوانان دچار شبهه نشوند. حتی ما مساجدی داریم که برای فقرا و نیازمندان کمک‌های مادی جمع‌آوری می‌کنند تا فقرشان برطرف شود.

وی افزود: در بحث راهپیمایی‌ها و جنبه‌های سیاسی و فقهی نیز پتانسیل مساجد از هر جای دیگری بیشتر است حتی فرهنگسراها، سینماها و مراکز دیگر در این زمینه به اندازه مساجد نمی‌توانند اثرگذار باشند، چرا که مساجد حالت قدسی دارند و اثرگذاری برنامه‌ها بیشتر از جاهای دیگر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: لذا مشاهده می‌کنیم متدینین ما نوعاً کسانی هستند که با مساجد ارتباط خوبی دارند و دین در عمق وجود آنها نفوذ کرده است، بنابراین بنده این را قبول ندارم که به طور کلی بگوییم در همه مساجد رونق از بین رفته و جوانان کمتر رغبت به مساجد دارند، در برخی جاها به نیازها توجه زیادی می‌شود و برنامه‌ها با قوت در مساجد وجود دارد.

برنجکار درباره اهمیت وجود امام جماعت فعال در مساجد ابراز داشت: امام جماعت باید با اسلام آشنایی مکفی داشته باشد اما لازم نیست که در همه قسمت‌های دینی متخصص باشد، ممکن است اطلاعات خودش عمومی باشد اما در بخش‌هایی که نیاز به تخصص است از متخصصین برای جلسات پرسش و پاسخ اعتقادی دعوت کند.

وی ادامه داد: ویژگی دیگر امام جماعت باید مدیریت باشد وی بتواند نیازهای روز جوانان را تشخیص دهد، مطلب بعدی اینکه امام جماعت با زمان و مکان آشنا باشد و رفتار اجتماعی با مردم داشته باشد، متأسفانه برخی امامان جماعت درون‌گرا هستند و رفتار اجتماعی با مردم ندارند، به همین دلیل جوانان را جذب نمی‌کنند. آن‌ها علاوه بر اینکه باید در حوزه تدریس و تألیف کار کنند، در حوزه برقراری ارتباطات اجتماعی‌ هم باید تلاش کنند و دوره‌های خاصی برایشان برگزار شود.

برنجکار تصریح کرد: روش‌های مدیریتی باید از طریق مرکز رسیدگی به امور مساجد به امامان جماعت برسد، جزوات به‌روزی نیز برای آنها تهیه شود تا امامان همچون گذشته پاسخگوی مشکلات مردم باشند و در همه حوزه‌ها تقویت شوند.

منبع:فارس