عقیق:نیت خالص یکی از عوامل اساسی در تعیین نوع شاکله و
رفتار انسان است. رفتار انسان بر اساس شاکله او صورت می گیرد و شاکله نیز
متاثر از نیت، مذهب و خلق و خوی اوست.
نیت خدمت به خانه خدا از شاخص های مهم این بخش است. ارزش کارها به نیت انجام آنان است. در فضیلت خدمت گزاری در مسجد، اشاره به این حدیث مناسب است: هرکس مسجدی را جارو کند خداوند برای او ثواب آزاد کردن یک بنده را بنویسد و هرکس مسجد را غبارروبی کند خدای عزوجل وی را از رحمت اش دوچندان برخوردار کند.
از ابوسعید نقل شده است که خدا زنی سیاه چرده که مسجد را جارو می کرد شبی وفات کرد. چون صبح شد رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلم) را از مرگ اش باخبر ساختند فرمود:چرا مرا از مرگ او آگاه نکردید؟ آنگاه پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) با اصحاب اش سر قبر او رفتند و آن حضرت کنار قبر ایستاد و تکبیر گفت و در حالی که مردم نیز پشت سرش بودند بر او نماز گزارد و برای او دعا کرد و سپس بازگشت.
امام خمینی(ره) در تبیین داشتن اخلاص و انگیزه الهی در انجام امور می فرمایند « اگر توی ذهن تان آمد برویم یک عوض بگیریم معلوم می شود برای خدا نبوده برای دنیا بود»(صحیفه امام راحل).
در مسجد این جمله جای بسی تامل دارد: کسانی که می خواهند مصلح باشند خود اول بایدی صالح باشند. اگر کسی در جایگاه مسئولیتی که دارد خدمتی ارایه کند که با انگیزه الهی باشد و فقط برای رضای خدا، بدون هیچ چشم داشتی آن را انجام داده باشد و جبران آن خدمت را به خدا واگذارد، این مقدمه ای برای تسخیر قلوب پیروان می شود. اگر خدمتی برای خدا بود دست خدا هم به همراه فاعل آن خواهد بود. امام خمینی(ره) می فرماید: «اگر این قصد خالص در پیش شما کوچک بشود دست خدا هم برداشته می شود» (صحیفه امام راحل).
«اگر بخواهید به اسلام و ملت خودتان خدمت کنید، اگر بخواهید خدمت شما دوام داشته باشد، اگر بخواهید خدمت شما پیش خدای تبارک و تعالی اجر داشته باشد مقصد را مقصد الهی کنید، برای خدا قدم بردارید مجاهده خدا را بکنید(صحیفه امام راحل)
انبیای الهی در مقابل خدمت به مردم، هیچ اجر و مزدی درخواست نمی کردند: « و ما اسألکم علیه من اجر ان اجری الا علی رب العالمین» ( از شما هیچ اجر و مزدی طلب نمی کنم. مزد و اجر من فقط با پروردگار عالمیان است).
پیامبران الهی نه تنها در برابر خدمت به مردم مزدی نمی خواستند بلکه در مقابل مردم، خدمت خویش با تواضع و فروتنی قرین می ساختند بلکه در مقابل مردم، خدمت خویش را با تواضع و فروتنی قرین می ساختند. به طور مثال حضرت عیسی (علیه السلام)خطاب به حواریون خود می فرماید: ای گروه حواریون از شما حاجتی دارم آن را برایم برآورده کنید. آنان گفتند: ای روح الله برآورده می شود. پس آن حضرت بلند شد و پاهای آنان را شست(به آنان خدمت کرد). آنان عرض کردند یا روح الله ما به این کار سزاوارتریم. ایشان فرمود: ان احق الناس بالخدمه العالم.
همانا دانشمند، سزاوارترین مردم به خدمت کردن به دیگران است. ایشان سپس روش رهبری خود را توضیح بیشتری می دهد و می فرماید: من در برابر شما تواضع کردم تا بعد از من، شما نیز نسبت به مردم مانند من تواضع کنید.
یکی از تعابیر اخلاص مداری، تکلیف مداری است. کسی که با نیت و انگیزه الهی عمل کند، هدف خود را ادای تکلیف قرار می دهد. ادای تکلیف اصل مهمی است که امام راحل بر آن تاکید ویژه ای داشتند. در رویکرد بنیان گذار جمهوری اسلامی بر محوریت و اصالت تکلیف تاکید می شود و رسیدن یا نرسیدن به نتیجه تاثیری در ادای تکلیف ندارد.
هیچ گاه علم مکلف به عدم حصول نتیجه ظاهری، رافع تکلیف نیست. از این روست که امام راحل می فرمودند: همه ما مامور به تکلیف وظیفه ایم نه مامور به نتیجه.(قرائتی، صحیفه نور)
تکلیف گرایی به این معناست که رهبر خدمت گزار در برقرار ارتباط با زیردستان و عمل به وظایف خود بر مدار تکلیف حرکت کند. برخی از نظریه پردازان اسلامی معتقدند تنها موجودی که استعداد تکلیف پذیری دارد انسان است. آدمی می تواند در چارچوب قوانینی که وضع می شود زندگی نماید. این قوانین قراردادی که از طرف یک مقام صلاحیت دار وضع شده و به انسان تحمیل می شود و تحمل آن با نوع زحمت و سختی همراه است تکلیف نامیده می شود.
منبع:شبستان
