۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۳ : ۰۴
برکات امام غایب(عج) برای زمین و زمان
اگرچه امام عصر(عج) به عنوان آخرین ذخیره الهی به خواست و اراده خداوند از دیده‌ها غایب شده‌اند، اما این غیبت به معنای عدم بهره‌مندی مردم از وجود پرخیر و برکت ایشان نیست، ...
عقیق:بلکه بشریت حیات و بقای خود را وامدار ایشان است؛ از این رو، با حجت الاسلام والمسلمین محمدمهدی حائری‌پور، کار‌شناس مباحث مهدویت، عضو هیأت علمی پژوهشکده مهدویت و مؤلف کتاب «جمال بی‌مثال» درباره برکات امام غایب(عج) به گفت وگو پرداخته‌ایم که مشروح آن در ذیل می‌آید:حضور امام غایب در جامعه دارای چه آثار و برکاتی است و این آثار و برکات در چه ابعادی بر جامعه مترتب می‌شود؟
از نظر متون دینی و روایات بویژه روایات نقل شده در اصول کافی، جایگاه امام غایب(عج) به گونه‌ای است که غیر از وظایف و شؤونی که در ارتباط با مردم به عنوان رهبری و پاسخگویی به پرسشهای آنها دارند، حجت الهی در هر زمان و واسطه فیض الهی محسوب می‌شوند. بنابراین، معنای این سخن آن است که امام غایب(عج) غیر از وظایف اصلی خود، لنگر آسمان و زمین و بهانه خلقت معرفی می‌شوند.
در روایات ما بویژه در جلد نخست اصول کافی آمده است که اگر حجت الهی در روی زمین نباشد، زمین اهل خود را فرو می‌برد. این یعنی جایگاه امام عصر(عج) بسیار رفیع و بلند و خلقت آسمان و زمین و تداوم حیات و بقای آن وابسته به وجود ایشان به عنوان انسان کامل در زمین است.
تعبیر دیگر روایتی است که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «اهل بیت(ع) من مایه امنیت اهل زمین هستند.» یعنی وجود آنها امنیت اهل زمین را تامین می‌کند و اگر نباشند نه زمینی باقی می‌ماند نه اهل آن.
آیا برکات و آثار حضور امام عصر(عج) تنها به کسب فیوضات آسمانی برای اهل زمین و بقای آنها محدود می‌شود، یا دامنه این برکات وسیع است؟ در باره دامنه این برکات توضیح دهید.
- این یکی از ابعاد برکات وجودی امام معصوم(ع) در زمین است که به وجود امام(ع) باز می‌گردد، به عنوان مثال در دعای عدیله می‌خوانیم که به واسطه برکت وجود امام عصر(عج) همه آنچه در روی زمین است روزی می‌خورند و آسمان و زمین برپاست.
یا در زیارت جامعه کبیره خطاب به ائمه معصوم(ع) می‌خوانیم به واسطه وجود آنها باران می‌بارد و گیاه از زمین می‌روید...؛ اینها معنایش این است که ائمه معصوم(ع) سببی هستند برای آفرینش خدا و بقای خلقت و فلک.
چگونه بهره‌مندی از وجود مقدس امام عصر(عج) در حالی که ایشان در غیبت بسر می‌برند، ممکن است؟ این بهره‌مندی در چه ابعاد و زمینه‌هایی ممکن است؟
وقتی از پیامبر اکرم(ص) درباره جانشینان آن حضرت(ص) پرسیدند، ایشان در روایتی که توسط جابربن عبدا... انصاری نقل شده، یک به یک معصومین(ع) پس از خود را معرفی کردند تا رسیدند به امام دوازدهم(عج) و فرمودند: «او غیبتی خواهد داشت.»
پرسیدند: در زمان غیبت آیا امکان بهره‌مندی از این امام غایب(عج) وجود دارد؟ ایشان فرمودند: «آری، قسم به خدایی که مرا مبعوث به نبوت کرد شیعیان مهدی(عج) از او در زمان غیبتش بهره‌مند می‌شوند همان گونه که از خورشید پشت ابر بهره می‌برند.»
این یعنی شعاع وجودی ایشان آن قدر است که حتی در عصر غیبت هم مردم از آن بهره می‌برند.
باید توجه داشت کسانی هستند که در زمان غیبت امکان حضور و تشرف به محضر ایشان را دارند و در این باره ادله‌ای وجود دارد و گاهی پاسخ پرسشها را می‌گیرند.
از سوی دیگر، باب ارتباط با وجود شریف امام غایب(عج) از راه توسل و واسطه قرار دادن آن بزرگوار به عنوان انسان کامل و بنده مقرب خدا به درگاه الهی باز است، بنابراین، هر انسانی بخواهد به در خانه خدا برود با واسطه توسل و شفاعت ایشان می‌تواند از خداوند حاجت بطلبد، بنابراین، اگر چه زمان غیبت است، اما باب برکات حضور ایشان بسته نیست و مردم در حاجات مادی همچون رزق و روزی، گشودن گره‌های زندگی، شفا یافتن بیماری‌ها و حوائج معنوی می‌توانند ایشان را واسطه و شفیع خود در درگاه ربوبی قرار دهند.
بنابراین، یکی از برکات وجود ایشان واسطه بودن بین مردم و خدا برای رسیدن آنها به حوائج خود در عصر غیبت است.
از نظر معنوی حضور امام غایب(عج) چه رهاوردی برای بشریت دارد؟
- یکی دیگر از این برکات آن است که وجود مقدش ایشان زمینه ساز امید در قلوب مومنان است، با توجه به آنکه مردم همیشه ایام؛ چه پیش از غیبت چه پس از آن تحت ظلم و ستم بوده‌اند، وجود ایشان به عنوان بالا‌ترین نقطه امید برای مؤمنان به آن حضرت(ع) در مسیر رهایی از ظلم بیدادگران است.
به عبارت بهتر، مؤمنان با نگاه به آینده روشن حکومت ایشان، به آینده اسلام امیدوار شده و در مسیر حاکمیت ارزشها استقامت کرده و دینشان را حفظ می‌کنند.
افزون بر این، یکی از برکات ایشان تربیت انسانهای مومن به وجود مقدس آن حضرت(عج) است، کسانی که به ایشان ایمان دارند و معتقدند امام عصر(عج) واسطه فیض الهی هستند و بر آنها نظارت دارند و نیز برابر ایشان مسؤولیت‌هایی بر دوششان است و باید رضایتشان را جلب کنند، در مسیر اطاعت و بندگی خدا گام بر می‌دارند و از عوامل مؤثر برای خودسازی انسانها همین است، اگرچه ولی عصر(عج) را نبینند.
همچنین، یکی از برکات وجود ایشان این است که دعای آن حضرت(عج) به عنوان حجت الهی، انسان کامل و نقطه درخشان عالم مستجاب می‌شود و دعای ایشان ارمغان بزرگی است برای شیعیان آن حضرت(عج) که به آن چشم دارند چه در عرصه‌های مادی و معنوی، چه در زندگی فردی و اجتماعی در ابعاد گوناگون این دعا نقطه روشن و امیدبخش بشر است.
آیا واسطه فیض بودن امام عصر(عج) و برکات حضور ایشان با وجود غیبت، تنها به شیعیان آن حضرت(عج) محدود می‌شود یا متعلق به همه عالم و بشریت است؟
ایشان به واسطه منبع فیض و ضامن بقای عالم بودن حتی برای آنها که به ایشان ایمان ندارند، امنیت زمین و زمان را به ارمغان می‌آورند و حیات عالم به ایشان وابسته بوده و همه عالم از خوان برکت امام عصر(عج) بهره می‌برند. اما برخی برکات به افراد مؤمن به آن حضرت(عج) خلاصه می‌شود مانند داشتن امید به حکومت جهانی ایشان؛ همچنین، داشتن تعهد نسبت به ایشان زمینه ساز نزدیکی انسان به تقوا، زهد و خودسازی می‌شود. باید توجه داشت هر کسی دل در گرو امام عصر(عج) داشته و به ایشان علاقه دارد و حداقل وجود مقدسشان را پذیرفته باشد، از برکات خاص وجود مبارک ایشان بهره‌مند می‌شود.
وقتی انسان با امام عصر(عج) ارتباط برقرار کرده و دعا می‌کند بی‌گمان آن حضرت(عج) به او نظر مثبت دارد. شواهد روایی داریم از ائمه معصوم(ع)، حتی کسانی که امامت آنها را نپذیرفته‌اند اما کمترین محبت حتی در حد یک سلام و اعطای هدیه را در حقشان روا داشته‌اند، با محبت بی‌کران ائمه معصوم(ع) مواجه می‌شدند و این نشان می‌دهد عنایات امام عصر(عج) نیز این گونه است.
چه بسیارند افرادی که در نقطه ای از زندگی خود به بن بست رسیده‌اند، اما چون دل در گرو امام غایب(عج) داشته‌اند و به ایشان توسل کرده‌اند، حاجاتشان برآورده شده است.
برای اینکه بتوان از برکات حضور امام عصر(عج) حتی در عصر غیبت بیشترین بهره‌ها را داشت، چه باید کرد و چه انتظاری در این زمینه اثرگذار است؟
در تشبیهی که از زبان مبارک پیامبر اعظم(ص) ذکر شده و در بیان امام عصر(عج) نیز است، ایشان همانند خورشید پشت ابر هستند که می‌توان از پرتوی نورشان بهره‌ها برد، اگر کسی خود را در معرض خورشید قرار دهد حتی اگر پشت ابر باشد، گرمایی از آن را دریافت می‌کند.
برای اینکه کسی از برکات وجودی امام عصر(عج) در زمان غیبت بهره‌مند شود لازمه‌اش ارتباط با خورشید غایب است. باید توجه داشت این ارتباط لزوما حضوری نیست، زیرا در اختیار ما نیست و احدی نمی‌تواند ادعا کند من با اشتیاق و اراده خودم محضر ایشان را در درک می‌کنم، بلکه توفیقی است که با اراده الهی و نظر موافق حضرت(عج) برای عده‌ای معدود و نادر رخ می‌دهد و دسترسی به ایشان در عصر غیبت ممکن نیست.
بنابراین، راه ارتباط محدود به حضور نیست، بلکه راه ارتباط می‌تواند از طریق قلب انسان باشد، یعنی انسان رابطه قلبی با حضرت(عج) داشته و همه روزه در یاد ایشان باشد. سعی کند هر روز حداقل یک مرتبه با وجود ایشان مرتبط شود، این کمترین است، هر چه این یاد کردن بیشتر باشد و به آن حضرت(عج) سلام دهد و بنابر تأکید امام صادق(ع) دعای عهد بخواند و تجدید پیمان کند، می‌تواند امیدوار باشد که بر سر پیمان با امام خویش خواهد بود و هر روز اعلام کند من چشم به راه شما هستم و اظهار مودت و محبت کند، حتی اعمال مستحبی همچون انفاق، دعا، زیارت و... را از جانب ایشان و به نیابت آن حضرت(عج) انجام دهد و از راه‌های گوناگون، ارتباط خود را با آن منبع نور حفظ کند که در سایه این ارتباط برکات فراوان به انسان می‌رسد.
و سخن آخر...
ما باید از کلمات امام عصر(عج) و توقیعات ایشان به نواب اربعه و توصیه‌هایشان بهره بگیریم، بویژه در زمینه رعایت تقوا و پاکی که انسان سعی کند بر دینداری و تقوای خودش و این عاملی است برای نزدیکی به حجت خدا و جلب رضای پروردگار.
امام عصر(عج) از ما خواسته‌اند در زمان غیبت در امور دینی به فقهای جامع الشرایط و کار‌شناسان و عالمان دینی که به مراجع تقلید تعبیر می‌شوند، مراجعه کنیم و دینمان را از آنها بگیریم، اگر این مسیر را طی کنیم می‌توان به اجرای دستورهای امام(عج) امیدوار بود وگرنه معلوم نیست رضایت ایشان را تأمین کرده باشیم!
منبع:قدس
211008
گزارش خطا
