من فلان كس هستم كه در فلان تاريخ ، همين سنگ را بر سرم زدى.
عقیق: در كتاب داستانهايي از گلستان سعدي در مورد قصاص روزگار از فرمانده اي مردم آزار اين گونه نقل شده است: فرمانده مردم آزارى ، سنگى بر سر فقير صالحى زد، در آن روز براى آن فقير صالح ، توان و فرصت قصاص و انتقام نبود، ولى آن سنگ را نزد خود نگهداشت.سالها از اين ماجرا گذشت تا اينكه شاه نسبت به آن فرمانده خشمگين شد و دستور داد او را در چاه افكندند. فقير صالح از حادثه اطلاع يافت و بالاى همان چاه آمد و همان سنگ را بر سر آن فرمانده كوفت.
فرمانده: تو كيستى ؟ چرا اين سنگ را بر من زدى؟
فقير صالح: من فلان كس هستم كه در فلان تاريخ ، همين سنگ را بر سرم زدى.
فرمانده: تو در اين مدت طولانى كجا بودى؟ چرا نزد من نيامدى؟
فقير صالح: ((از جاهت انديشه همى كردم ، اكنون كه در چاهت ديدم ، فرصت غنيمت دانستم )) (يعنى از مقام و منصب تو بيمناك بودم ، اكنون كه تو را در چاه ديدم ، از فرصت استفاده كرده و قصاص نمودم)
ناسزايى را كه بينى بخت يار
عاقلان تسليم كردند اختيار(1)چون ندارى ناخن درنده تيز
با ددان (2) آن به ، كه كم گيرى ستيز
هر كه با پولاد بازو، پنجه كرد
ساعد (3) مسكين خود را رنجه كرد
باش تا دستش ببندد روزگار
پس به كام دوستان مغزش برآر(4)
پس به كام دوستان مغزش برآر(4)
پي نوشت ها:
1)يعنى : هرگاه نااهلى را پيروزبخت و چيره ديدى ، همچون شيوه خردمندان در ظاهر ملايمت نشان بده (زيرا ستيز با او را ندارى ).
2)ددان : درنده خوها.
3) ساعد: از مچ تا آرنج ، ساعد مسكين يعنى : ساعد ناتوان.
4) يعنى : بمان و فرصت نگه دار، تا روزگار او را بيچاره كند، آنگاه براى مراد دل دوست كه همان مراد دل تو است ، مغزش را از كاسه سرش درآور.
منبع:جام
211008
