۰۴ آذر ۱۴۰۳ ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۳ : ۰۱
آیات المهدی(عج) در قرآن كدامند؟
آیه ای که هنوز موقع تأویل آن نرسیده است
قرآن کریم برای معرفی شخصیت های الهی گاهی نام آن ها را ذکر می کند و گاهی ویژگی ها را یادآور می شود، بدون ذکر نام آن ها...
عقیق:قرآن کریم برای معرفی شخصیت های الهی گاهی نام آن ها را ذکر می کند و گاهی ویژگی ها را یادآور می شود، بدون ذکر نام آن ها. همان گونه که از میان صدو بیست و چهار هزار پیامبر الهی تنها نام حدود بیست و پنج نفر از آن ها در قرآن آمده، و نام دیگر پیامبران در قرآن نیامده است، و همان گونه که نام هیچ یک از امامان معصوم(علیهم السلام)در قرآن نیامده، نام مبارک امام زمان (علیه السلام) هم در قرآن نیامده است. ولی در قرآن، آیات متعددی وجود دارد كه به حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) مربوط می شود. این آیات، به صورت تفسیر، تأویل و تعیین مصداق، بر آن حضرت و حكومت جهانی ایشان، قابل تطبیق است.آیات المهدی در قرآن كدامند؟
در قرآن، آیات متعددی وجود دارد كه به حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) مربوط می شود. این آیات، به صورت تفسیر، تأویل و تعیین مصداق، بر آن حضرت و حكومت جهانی ایشان، قابل تطبیق است.
در كتاب "معجم الاحادیث الامام المهدی (عجل الله تعالی فرجه)” بیش از 260 آیه در این مورد ذكر شده است.
كه در ذیل تنها به بررسی برخی از آن آیات می پردازیم:
1. ” هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ” (سوره صف آیه 9 و سوره توبه آیه 33)
اوست خدایی كه رسول خود را با دین حق، به هدایت خلق فرستاد تا بر همه ادیان عالم، او را تسلط و برتری دهد؛ هر چند مشركان نخواهند.
با توجه به این كه در آیه، هیچ گونه قید و شرطی نیست و از هر نظر مطلق است، دلیلی ندارد كه معنای آیه را محدود بر زمان پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ بدانیم، مفهوم آیه مباركه، پیروزی همه جانبه اسلام است بر همه ادیان و این كه سرانجام، اسلام و اسلامیان، همه جهان را مسخر خواهند نمود.
طبق دلالت نصوص و روایات مختلف، غلبه بر همه ادیان زمانی خواهد بود كه منجی بشریت، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) ظهور نماید و به برنامة جهانی شدن اسلام تحقق بخشد.
مطابق قاعده این است كه پیروزی و غلبه مورد اشاره قرآن را غلبه همه جانبه بدانیم؛ زیرا با مفهوم آیه كه از هر نظر مطلق است نیز سازگارتر می باشد.
مرحوم علامه طباطبایی (ره) صاحب تفسیر المیزان می فرماید: مراد از وراثت زمین، انتقال منافع آن و استقرار بركات زمین برای صالحان است و این بركات پایان ناپذیر، شامل بركات مادی و معنوی می شود...
با توجه به مطالب فوق، می توان آیه را چنین تفسیر و معنا كرد:
روزی فرا می رسد كه اسلام، هم از جهت منطق و استدلال و هم از جهت نفوذ ظاهری و حكومت، بر تمام ادیان جهان پیروز خواهد شد و همه را تحت الشعاع خویش قرار خواهد داد.
راوی می گوید: از امام هشتم از آیه هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى … سۆال كردم. فرمود هنوز موقع تأویل این آیه نرسیده است گفتم: قربانت گردم! كى موقع آن فرا میرسد؟ فرمود؟ ان شاء اللَّه هنگامى كه قائم قیام كند و چون قیام كند هر جا كافر و مشركى باشد، ظهور او را ناخوش دارد تا جایى كه اگر كافرى در دل سنگى پنهان شود سنگ صدا میزند اى مۆمن! كافرى یا مشركى در من پنهان شده او را بكش. خداوند او را بیرون مىآورد و یاران قائم او را بقتل می‌رسانند.
2. "وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ” (سوره انبیاء آیه 105)
ما در زبور داوود نوشتیم (و در كتب انبیاء سلف وعده دادیم) كه البته بندگان نیكوكار من، ملك زمین را وارث و متصرف خواهند شد.
موضوع مورد بحث در آیه شریفه، فراز آخر آیه شریفه است كه خداوند می فرماید: "أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ”
مرحوم علامه طباطبایی (ره) صاحب تفسیر المیزان می فرماید: مراد از وراثت زمین، انتقال منافع آن و استقرار بركات زمین برای صالحان است و این بركات پایان ناپذیر، شامل بركات مادی و معنوی می شود.
با توجه به مطالب فوق، معنای آیه شریفه این است: كه به زودی، زمین از لوث شرك و گناه پاك گشته و افراد و جامعه ای كه خدای را بندگی كنند و به وی، شرك نورزند، در آن زندگی می كنند.
برای اداره چنین حكومتی كه بر پایه عدل استقرار دارد و خواسته هر انسان عاقل و شریفی است، وجود یك رهبر عالی مقام روحانی لازم است؛ رهبری پاك و منزه از احساسات حیوانی مانند خشم، شهوت، كبر، غرور و خودخواهی. رهبری كه فقط وابسته به خدا باشد و به همه ملت ها و جمعیت ها و نژادها با چشم مهربانی و تساوی و برابری كامل نگاه كند.
عده ای از مفسرین، در مورد تفسیر آیه ذكر شده، قائلند این وراثت كه آیه می فرماید، اختصاص به دوره ظهور و حكومت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) كه رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ و ائمة اطهار ـ علیهم السّلام ـ، در اخبار متواتره از آن خبر داده و شیعه و سنی، آن خبرها را نقل نموده اند، می باشد.
3. "وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً” (سوره اسراء، آیه 80)
بگو: حق آمد و باطل، از میان رفت؛ به درستی كه باطل رفتنی است.
در آیه مذكور، به یك اصل كلی و اساسی دیگر و یك سنت جاودان الهی، برخورد می كنیم كه مایه دلگرمی همه پیروان حق است و آن این كه سرانجام، حق پیروز و باطل، به طور قطع نابود شدنی است. باطل صولت و دولتی ندارد، عمرش كوتاه است و سرانجام به دره نیستی سقوط می كند.
دلیل این موضوع، در باطن كلمه باطل، نهفته شده؛ زیرا باطل چیزی است كه با قوانین عالم آفرینش هماهنگ نیست و سهمی از واقعیت و حقیقت ندارد و مسلماً چیزی كه هماهنگ با قوانین آفرینش نباشد، نمی تواند برای مدتی طولانی باقی بماند اما حق، عین واقعیت است توأم با درستی و راستی و دارای عمق و ریشه و هماهنگ با قوانین خلقت است و چنین چیزی باید باقی بماند.
آنان كه پیرو حق اند به سلاح ایمان و عمل صالح و منطق و صدق و فداكاری، مسلح و آماده برای جانبازی و ایثار تا سرحد شهادتند و به غیر خدا نیز، به احدی متكی نیستند و همین اوصاف است رمز پیروزی آنها بر باطل.
امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: "اذاقام القائم ذهبت دولة الباطل.” (تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 212)
هنگامی كه امام قائم (عجل الله تعالی فرجه) قیام كند، دولت باطل برچیده می شود.
در روایات دیگری آمده است: هنگامی كه حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) متولد شد. بر بازوی مباركش، این جمله نقش بسته بود: جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً (تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 213)
راوی می گوید: از امام هشتم از آیه هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى … سۆال كردم. فرمود هنوز موقع تأویل این آیه نرسیده است گفتم: قربانت گردم! كى موقع آن فرا میرسد؟ فرمود؟ ان شاء اللَّه هنگامى كه قائم قیام كند و چون قیام كند هر جا كافر و مشركى باشد، ظهور او را ناخوش دارد تا جایى كه اگر كافرى در دل سنگى پنهان شود سنگ صدا میزند اى مۆمن! كافرى یا مشركى در من پنهان شده او را بكش. خداوند او را بیرون مىآورد و یاران قائم او را بقتل می‌رسانند
4. "وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ” (سوره قصص، آیه 5)
ما اراده كرده ایم كه بر مستضعفین، منت نهاده و آنها را پیشوایان خلق قرار داده و وارث ملك و جاه فرعونیان گردانیم.
آیه فوق، امید دهنده به همه انسان های آزاده عالم است؛ چون وعده خداوند و اراده حضرت حق، به صورت یك قانون كلی و در شكل فعل مضارع و مستمر، بیان شده است تا این كه كسی تصور نكند این وعده، اختصاص به مستضعفان زمان های گذشته، از جمله بنی اسرائیل داشته.
در حدیثی از امام علی ـ علیه السّلام ـ نقل شده است كه در تفسیر آیه فوق فرمودند:
این گروه، آل محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ هستند خداوند مهدی آنها را بعد از زحمت و فشاری كه بر آنان وارد می شود، برمی انگیزد و به آنها، عزت می دهد و دشمنانشان را ذلیل و خوار می كند.
در میان عده ای از علما و دانشمندان و روایات زیادی مشهور است كه ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) در بدو تولد، آیه شریفه مورد بحث را تلاوت فرموده اند.
5. ” وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى بِآیاتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَكِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ إِنَّ فی ذلِكَ لَآیاتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ (سوره ابراهیم آیه 5)
موسى را همراه آیات خود فرستادیم تا قوم خود را از ورطه ظلمانى كفر درآورده بوادى نورانى ایمان رهبرى كند، و آنها را بروزهاى خداوندى متذكر گرداند كه در آن آیاتى است براى هر صبركننده شكرگزارى.
در خصال صدوق از امام باقر روایت نموده كه فرمود «ایام اللَّه» سه روز است: روز قیام قائم آل محمد، روز رجعت و روز قیامت.
منبع:باشگاه خبرنگاران
گزارش خطا
