۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۶ : ۱۶
پرواز معنوى انسان نياز به لقمه حلال دارد
رزق حلال در رديف واجباتي چون نماز است
کارشناس مذهبی بیان کرد: ایمان بی بهره از نماز و تلاش سازنده، ادعایی است خالی از معنی و بدین جهت بهترین ها و شایسته ترین ها که انبیای الهی (ع)هستند، پیشتازان وادی کار و تلاش و کوشش اند.
عقیق: علی فاتحی کارشناس مسائل مذهبی در خصوص نقش نماز در ارتقای انگیزه برای کار مفید و رسیدن به رزق حلال گفت: با بررسی در معارف موجود در نماز مشاهده می شود اصل نماز همواره رسیدن به عرفان، انس، عشق و ادب است که همواره در این معارف و اذکاری که انسان روزانه بیان می دارد، اصولی كه در بهره وری و اقتصاد موجود می باشد نیز نهفته شده است. اصول اقتصادی در نماز وجود دارد، اما نماز برای این اصول نیست. در نماز می گوییم «حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ» یعنی به سوی بهترین عمل بشتابید که از این جا پیداست نماز یك عمل و یک كار محسوب می شود. وقتی نماز بهترین كار است، پس باید اصولی كه در كار هست در نماز هم باشد. نماز باید الگو باشد. چرا نماز خیر العمل است؟ چون مفید، سازنده، مقدس و جامع می باشد.وی افزود: در فرهنگ غنی اسلام کار بر مبنای کسب رزق حلال و تامین معاش اهل و عیال در هر طبقه و شئون شغلی هم که باشد مقدس و در حد جهاد فی سبیل الله است "الکاد علی عیاله کالمجاهد فی سبیل الله" و انسان نماز خوان با عشق و علاقه و انگیزه الهی به کار خویش بیشتر علاقه و محبت نشان می دهد. با كار و تلاش فقر دفع مي‌شود. كسب درآمد باعث مي‌شود فرد بتواند به ديگران كمك كند. فرد بايد در بعد اجتماعي مفيد و مؤثر باشد. امام باقر(ع) مي‌فرمايد: هر كس براي بي‌نيازي از مردم و تلاش براي رفاه خانواده و مهرباني و خيرخواهي به همسايه در طلب مال و امكانات زندگي بر آيد روز قيامت در حالي كه صورتش همچون بدر درخشان است خداوند را ملاقات مي كند.
وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبري اشاره کرد: ایشان در خصوص كار فرموده است: من به كارگران سفارش مي‌كنم در هر بخشي و در هر جايي كه مشغول هستند كار را عبادت بدانند. اين كاري كه شما براي توسعه و پيشرفت كشور مي‌كنيد يك عبادت قطعي است. به مسئولان هم سفارش مي‌كنم كه ارزش طبقات كارگر و محروم و مستضعف و اين مردم مؤمن را بدانند. كارگران قدر خود را بشناسند و بفهمند كه وجود آنها چقدر در سرنوشت يك ملت مؤثر است. در روايات متعددي داريم كه كار موجب آمرزش گناهان، سبب خشنودي خداوند و موجب نورانيت در قيامت مي شود.
فاتحی در ادامه با بیان روایتی از پیامبر اکرم (ص) گفت: رسول خدا (ص) مي فرمايند : كسي كه شب را در حاليكه از كسب حلال خسته شده باشد به صبح رساند گناهانش آمرزيده است. اما در مذمت بيكاري و سربار جامعه بودن مطالب زيادي در مباني اسلام گفته شده است. اسلام نسبت به مفاسد زيانبار، تنبلي و بيكاري و عوارض آن بسيار هشدار داده است و انسان بيكار را مطرود، ملعون درگاه الهي معرفي كرده و انسان بيكار را سربار جامعه دانسته و اين عمل نه تنها براي شخص بيكار زيان بار است حتي جامعه را به هلاكت مي رساند و استقلال يك ملت را خدشه دار مي كند. رسول خدا در اين ارتباط مي فرمايند : «هركس خود را سربار جامعه سازد، از لطف و رحمت خدا دور است.»
وی در ادامه بیان کرد: با توجه به گفتار پيامبران و اوليای دين(ع) كه راهنمايان واقعی بشر به سوی كمال حقيقی هستند، اين نكته مهم كه كار و تلاش عامل نزديكی به خداوند است، از اهميت آشكار می‌شود و با توجه به اينكه بی‌نيازی از ديگران، باعث عزت نفس در افراد می‌شود، كسی كه كار میكند و دستش را پيش ديگران دراز نمی‌كند، احساس عزت و كرامت میكند؛ هر چند درآمد او اندك باشد واین ازخصوصیات نماز گزاران واقعی می باشد. كار و کسب رزق حلال در رديف واجباتي چون نماز، روزه، عبادت قرار دارد. امام باقر(ع) مي فرمايند : «عبادت هفتاد جزء دارد كه بهترين آن كار و تلاش در جهت بدست آوردن روزي حلال است.»
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: سلوك بشری در فرهنگ اسلامی دارای دو بخش است؛ مادی و معنوی؛ كار و تلاش در بخش مادی معنی می‌شود و نماز نيز در بخش معنوی. امامان و پيشوايان دين اسلام نيز در سخن و عمل به مسئله كار و تلاش، تأكيد فراوانی داشتند و از بيكاری دوری می‌جستند. در روايات اسلامی آ‌مده كه اگر كسی به كار و تلاش مشغول باشد، بهتر است از كسی كه كار را رها كند و به عبادت خدا مشغول باشد و به اين خود پاداش بيشتری داده می‌شود. کار و تلاش سازنده برای اصلاح و ساماندهی زندگی فردی و اجتماعی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است؛ چنان چه در راستای تعالی ارزش ها و عزت فردی و اجتماعی نماز را به انسانها متذکر شده، کار و تلاش و خلاقیت و نوآوری، عرصه ی نمایش عزت و قدرت یک جامعه است. از این رو، اسلام اجازه نمی دهد انسان در صورت امکان حتی در سخت ترین شرایط از کار و تلاش و سازندگی دست بردارد و در نتیجه عزت و آبروی خود را زیرسؤال ببرد. نماز و ایمان به خدا به همراه کار و تلاش گوهر ذاتی انسان و مایه ی عزت و کرامت انسان و سبب دوام زندگی و حیات اوست. بنابراین، سعادت مندی و رسیدن به کمال مطلوب، در پی کار و تلاش و کوشش میسر است.
وی خاطر نشان کرد: در اسلام نه رهبانیّت و معنویت گرایی افراطی مسیحیّت مطرح است و نه دنیا گرایی افراطی یهودیّت. اسلام دینی معتدل است که سهم جسم و روح و دنیا و آخرت هر دو در آن حفظ و رعایت شده است. از این رو هم تشویق به کار و تلاش و پرهیز از تنبلی و کسالت در آن وجود دارد و هم مسئله ی مقدّر بودن روزی و ضمانت آن از جانب خدا و پرهیز از حرص و آز، که به تعبیری می توان آن را «رعایت اعتدال در کار» نامید. امام صادق (ع) می فرماید: «لیکن طلبک المعیشه فوق کسب المضیع و دون طلب الحریص الراضی بدنیاه المطمئن الیها» یعنی تلاش تو در راه کسب معاش باید برتر از عمل فرد مسامحه گری باشد که بر اثر سستی، حق کار را ضایع کرده است و فروتر از کار حریصی باشد که به افراط و زیاده روی گرائیده است، حرص و فرومایه ای که به جای تمام فضائل انسان و تعالی معنوی، فقط به دنیای خویش دلگرم و مسرور است و با وجود آن خود را مطمئن و آرام احساس می کند.
وی اشاره کرد: در نماز بايد لباس و مكان و آبى كه براى غسل و وضو استفاده مى شود حلال و طبق دستور اسلام باشد و اگر دکمه يا نخى از لباس يا قطره اى از آبى كه براى نماز مصرف مى شود از طريق نامشروع تهيه شده باشد نماز باطل است. جالب اينكه اگر بخواهيم نماز و دعاى ما قبول واقع شود بايد لقمه اى را كه مصرف مى كنيم نيز حلال باشد. آرى همانگونه كه هواپيما براى پرواز، بنزين مخصوص مى خواهد، پرواز معنوى انسان نيز لقمه حلال لازم دارد.
این کارشناس مذهبی اذعان کرد: به طور کلی انسان در نگرش دینی آمیزه ای از عقیده، فکر و اندیشه، کار و تلاش است که سعادت و رستگاری خود و جامعه را در کارشایسته و بایسته می داند. براین اساس است که قرآن کریم، ایمان به همراه عمل صالح را وسیله ی رستگاری می داند. در تعالیم علوی، چه دور دانسته شده که انسان با اراده ی سست و گرایش به بیکاری و خوش گذرانی به سعادت دست یابد. بلکه در این تعالیم سعادتمندی در آن دانسته شده است که انسان به انجام کارهای ارزنده نایل شود.
وی تصریح کرد: ایمان بی بهره از نماز و تلاش سازنده ادعایی است خالی از معنی و ارزش و بدین جهت بهترین ها و شایسته ترین ها که انبیای الهی (ع)هستند، پیشتازان وادی کار و تلاش و کوشش اند.
فاتحی در پایان گفت: در نگرش دینی، نماز و ایمان و زیست گوارا و رحمت الهی شامل حال فرد و جامعه ای می شود که تمامی اعضای آن به کار وتلاش سازنده دست یازند و درهیچ زمانی از سعی و تلاش و کوشش بازنایستند. در غیراین صورت از رحمت الهی به دور و مورد لعن و نفرین قرار می گیرند تضییع حقوق دیگران در آموزه های دینی کسی که درپی کسب و کار و تلاش و کوشش نیست، و به بیکاری و بی عاری و سستی و تنبلی عمر خود را سپری می کند، تضییع کننده ی حقوق خود و دیگران است و معصوم بیکاری را عالم فساد و تباهی می داند؛«ان یکن اشغل مجهده فاتصال الفراغ مفسده».
منبع:شبستان
گزارش خطا
