بركات حفظ قرآن

عقیق:قرآن، برترين و بالاترين هديه حضرت احديّت به بشر و حفظ آن يكي از توفيقات بزرگ الهي است كه شامل حال هر كسي نمي‎شود. سعادت و لياقت شخص باعث مي‎گردد خداوند متعال، اين نعمت بزرگ را به او عطا فرمايد و سعادتمندترين افراد كساني هستند كه پس از حفظ قرآن، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‎هاي بيكران قرآن خالي ننمايند.

مداومت در قرائت و حفظ قرآن عامل بسياري از توفيقات و بركات الهي است و كسي كه عادت به قرائت، حفظ و تدبّر در مفاهيم قرآني داشته باشد ترك آن برايش بسيار مشكل مي‎نمايد. با قرآن زندگي زيبا مي‎شود و جان مي‎گيرد و آرامش واقعي به منصه ظهور مي‎رسد و بدون قرآن آدمي چون جمادي است متحرك كه نه روح دارد و نه آرامش واقعي.(1)

بركات حفظ قرآن

حفظ قرآن داراي آثار و بركاتي است كه درباره برخي از آنها نكاتي را مطرح مي‎نماييم:

.1حافظ قرآن از پاداش معنوي و اُخروي بسياري بهره‎مند مي‎گردد كه عبارتند از:

الف. هم نشيني با فرشتگان؛ امام صادق ـ عليه السّلام ـ در اين باره مي‎فرمايد: «حافظ  قرآني كه به آن عمل كند، با فرشتگان پيغام‎بر و نيك رفتار هم نشين مي‎گردد.(2)«

ب. درشمار بزرگان امت جاي گرفتن؛ امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: «اَشراف و بزرگان امت من، قاريان و حافظان و شب زنده‎دارانند.»(3)

ج . ايمني از عذاب الهي؛ اميرمؤمنان علي ـ عليه السّلام ـ در اين زمينه مي‎فرمايد: «قرآن را تلاوت كنيد و آن را به خاطر بسپاريد، زيرا خداوند متعال دلي كه قرآن در آن باشد عذاب نمي‎كند.»(4)

حفظ قرآن مجيد و انس با آن، انسان را در مسير عمل به وحي و بهره جستن از معارف آن قرار مي‎دهد و در نتيجه او را از آتش دوزخ مصون مي‎دارد. پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «اگر قرآن در پوستي باشد، آتش بدان نخواهد رسيد.»(5)

د. آبادي قلب؛ پيامبر گرامي اسلام مي‎فرمايد: «كسي كه در درونش چيزي (سوره يا آيه‎اي) از قرآن نباشد، مانند خانه ويران است.»(6)
چنان كه خانه ويران نزد مردم ارزش ندارد، دل تهي از آيات الهي نيز نزد خداوند بي‎ارزش است و لذا پيامبر فرموده است دلي كه از كلام وحي بي‎بهره باشد، مرده و چون خانه خراب و ويران است.
ه‍ . مشمول آمرزش الهي؛ رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «كسي كه قرآن را از حفظ بخواند و گمان كند خداي تعالي او را نمي‎آمرزد، ‌در شمار كساني است كه آيات الهي را به تمسخر گرفته‎اند.»(7)

و. پاداش مضاعف؛ امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: «هر كس در فراگيري قرآن بكوشد و به سبب كمي حافظه آن را به سختي حفظ كند دو پاداش دارد. (پاداشي براي حفظ قرآن و پاداشي براي تحمل سختي آن».(8)

ز. پذيرفته شدن شفاعت؛ پيامبر عظيم الشأن اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «هر كه (آن قدر) قرآن بخواند تا حفظ شود، خداوند او را به بهشت داخل خواهد كرد و شفاعتش را درباره ده تن از اعضاي خانواده‎اش كه آتش بر آنها واجب شده، مي‎پذيرد.»(9)

ح. بالاترين درجات بهشت؛ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «درجات بهشت به تعداد آيه‎هاي قرآن است چون صاحب قرآن داخل بهشت شود، به وي مي‎گويند بخوان و بالا برو كه هر آيه‎اي را درجه‎اي است. پس برتر از درجه حافظ قرآن درجه‎اي نيست.»(10)

ط. دريافت پاداش انبياء؛ پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «اي سلمان،... همانا بعد از انبيا بهترين بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاريان و حافظان قرآن. آنان همانند انبيا از دنيا مي‎روند، همراه آنان از گورها برانگيخته مي‎شوند، در كنار آنان از صراط مي‎گذرند و پاداش همانند آنها (از خداوند) دريافت مي‎كنند.»(11)
.2الف: حفظ قرآن بركات دنيوي نيز دارد كه عبارتند از:

هدايت انسان
تلاوت و انس با قرآن از سفارش‎هاي مكرّر معصومان ـ عليهم السّلام ـ است و حفظ قرآن به انس با آيات الهي مي‎انجامد؛ زيرا حافظ قرآن بايد براي تثبيت محفوظات قرآني‎اش روزي چند بار به قرائت قرآن بپردازد. ائمه ـ عليهم السّلام ـ حافظان قرآن را به تكرار آيات الهي فراخوانده و مي فرمودند: «همان گونه كه شتر بسته شده در يك نقطه ـ چنانچه مورد ديدار پياپي صاحبش واقع نشود ـ جايگاهش را ترك مي‎كند، محفوظات حافظ قرآن نيز ـ اگر پيوسته مورد مراجعه و تكرار قرار نگيرند ـ از خاطر زدوده مي‎شوند» بنابراين، حافظ ناگزير است با قرآن انس ‎گيرد و اين هنگام زمينه هدايت و سعادتش فراهم مي‎آيد. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: «هيچ كس با قرآن هم نشين نمي‎شود مگر اينكه از كنار آن با افزايش يا كاهش بر مي‎خيزد: افزايش هدايت يا كاهش گمراهي.»(12)

ب: آرامش روحي
ياد خدا تأثير بسزايي در روان آدمي دارد و دل در پرتو آن آرام مي‎گيرد. خداوند متعال مي‎فرمايد: «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ[13] آگاه باش كه دل‎ها با ياد خدا آرام مي‎گيرد.» يكي از نام‎هاي قرآن، ذكر است تلاوت و حفظ قرآن نوعي ذكر خداوند است كه انسان در پرتو آن از هجوم بسياري از فشارهاي رواني و اضطرابات دروني مصون مي‎ماند.
ج: نجات از تنهايي
كتاب بهترين هم نشين تنهايي است و قرآن زيباترين، عميق‎ترين و با نفوذترين كتاب شمرده مي‎شود. امام سجاد ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: اگر همه مردم روي زمين از دنيا بروند، تا وقتي قرآن با من است، از هيچ چيز وحشت ندارم.
ه‍ : فهم بهتر قرآن
مهم‎ترين اثر حفظ قرآن درك بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آيات، ارتباط آن‎ها را نيك در مي‎يابد و در پرتو آن دركي بهتر و درست‎تر از قرآن به دست مي‎آورد.
و: تقويت حافظه
يكي از امتيازات قرآن مجيد آن است كه تلاوت و به خاطر سپردنش سبب تقويت حافظ مي‎شود. در روايات چنان مي‎خوانيم كه قرائت قرآن به افزايش حافظه مي‎انجامد.[14] از آنجا كه حفظ اين كتاب آسماني به تكرار پيوسته و قرائت زياد آن وابسته است، مي‎توان گفت حفظ قرآن مجيد حافظه را فزوني مي‎بخشد.(15)
اين بخشي از اثرات حفظ قرآن كريم بود كه به صورت اجمال بيان گرديد. 

پی نوشت ها:
[2] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج 4، ص 405.
[3] . مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 92، ص 177.
[4] . همان، ص 19.
[5] . طبرسي، ابوعلي فضل بن حسن، مجمع البيان، ج 1، ص 45.
[6] . هندي، علاء الدين علي بن حسام الدين، كنز العمال، ‌ج 1، ص 512، ح 2276.
[7] . نوري، ميرزا حسين، مستدرك الوسائل، ج 4، ص 269.
[8] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج 4، ص 409.
[9] . طبرسي، ابوعلي فضل بن حسن، مجمع البيان، ج 1، ص 45.
[10] . مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 92، ص 22.
[11] . همان، ص 17.
[12] . نهج البلاغه، خ 175.
[13] . رعد/28.
[14] . همان، ج 66، ص 290.
[15] . حسيني، سيّد مجتبي، سيماي حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.

منبع:جام

211008