پیامبر گرامی اسلام(ص) در روایتی دانشمندان و عالمان را به دو دسته تقسیم فرموده و فرجام هر کدام را نیز مطرح کرده‌اند.
عقیق: قال النَّبِيِّ (ص): الْعُلَمَاءُ رَجُلَانِ رَجُلٌ عَالِمٌ آخِذٌ بِعِلْمِهِ فَهَذَا نَاجٍ وَ عَالِمٌ تَارِكٌ لِعِلْمِهِ فَهَذَا هَالِكٌ وَ إِنَّ أَهْلَ النَّارِ لَيَتَأَذَّوْنَ مِنْ رِيحِ الْعَالِمِ التَّارِكِ لِعِلْمِهِ وَ إِنَّ أَشَدَّ أَهْلِ النَّارِ نَدَامَةً وَ حَسْرَةً رَجُلٌ دَعَا عَبْداً إِلَى اللَّهِ فَاسْتَجَابَ لَهُ وَ قَبِلَ مِنْهُ فَأَطَاعَ اللَّهَ فَأَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ وَ أَدْخَلَ الدَّاعِيَ النَّارَ بِتَرْكِهِ عِلْمَهُ وَ اتِّبَاعِهِ الْهَوَى وَ طُولِ الْأَمَلِ أَمَّا اتِّبَاعُ الْهَوَى فَيَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ وَ طُولُ الْأَمَلِ يُنْسِي الْآخِرَة.( الكافي، ج1، ص: 45)پیامبر فرمود: دانشمند ان دو دسته‌اند:
1- دانشمندى كه علم خود را بكار بسته و رستگار است
2- دانشمندى كه علمش را كنار گذاشته و هلاك شده است.
دوزخيان از بوى گند عالم بىعمل درآزارند و در ميان دوزخيان ندامت و حسرت كسی سختتر است كه در دنيا بندهاى را بسوى خدا دعوت کرده و او پذيرفته و اطاعت خدا را كرده و او را وارد بهشت می‌کند ولی دعوتكننده به سبب عمل نكردن و پيروى از هوس و آرزوي‌های طولانی به دوزخ رفته است
پيروى از هوی و هوس از حق جلوگیری می کند و آروزی های طولانی سبب فراموشی آخرت می شود.
منبع:حوزه
