۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۴ : ۰۶
آثار و پیامدهای منفی تندخویی
سیره و سبک زندگی ائمه اطهار علیهم السلام و برزگان دین، آینه تمام نمایی از اخلاق مداری، محبت، نوع دوستی و تعالی فرهنگ و روابط اجتماعی است.
عقیق: حضرت آیت‌الله مظاهری در نوشتاری به تند خویی و آثار منفی آن در روح انسان و روابط اجتماعی پرداخته اند. *فشار قبر
يکي از گناهان در اسلام که موجب فشار قبرميباشد، تندخويي است. و اين گناه غالباً گناهان بزرگي را به دنبال دارد، نظير غيبت و زخم زبان، تهمت و فحش و ناسزا؛ بلکه تندخويي گاهي موجب قتل نفوس و اتلاف اموال و جرح و کتک نیز ميشود.
*اقسام تند خویی
* تندخويي که از صفت رذيلهاي نظير تکبر و عجب و غضب و مانند اين‌ها سرچشمه ميگيرد؛ و اين قسم از تندخويي علاوه بر اين که گناه است، رفع سرچشمه‌ي آن يعني تکبر و عجب و غضب و مانند اين‌ها نيز از اوجب واجبات است.
* تندخويي که از کمون ذات سرچشمه بگيرد؛ به اين معني که تندخويي او از ملکه ای در نفس او برميخيزد در حالي که متکبر نيست و عجب ندارد و تسلّط بر اعصاب دارد. واين قسم از تندخويي نظير قسم اول است که علاوه بر گناه تندخويي، رفع آن ملکه ورذيله از اوجب واجبات است.
* تندخويي که از زبان بد شخص سرچشمه ميگيرد نه از رذيلهاي از رذايل؛ و اين قسم از تندخويي علاوه بر فشار قبر ممکن نيست انفکاک از گناهان بزرگ داشته باشد؛ زيرا مردم از شخص تندخو ميترسند . سرزنش و ديگر معاصي ، لازمه‌ي زبان اوست وچه بسا اعمال خوب او به واسطه‌ي آن تندخويي حبط و نابود ميشود؛ مثلاً با زحمت و مشقّت همسر و اولاد خود را در رفاه قرار ميدهد و در آسايش آنان ميکوشد، ولي با تندخويي، اجر او که ثواب مجاهد در راه خداست، حبط ميشود؛ چنان که اجر او نزد عيالش نيز حبط ميگردد. و خلاصه کلام اين که تندخو مطرود نزد خداوند متعال و نزد مردم حتّي عيالش ميباشد.
*توبه تند خویی
در توبه‌ي تندخويي علاوه بر پشيماني از گذشته و تصميم بر ترک آن در آينده، بايد از کسي که با او تندخويي نموده، عذرخواهي کند؛ و علاوه بر همه‌ي اين‌ها بايد با اين رذيله مبارزه کند تا ريشهکن شود.
*ملازمت تند خویی با گناهان دیگر
اگر تندخويي از ملکه و يا از زبان بد سرچشمه نگيرد، در صورتي که ملازم با گناهي باشد نظير غيبت يا سرزنش يا آزرده خاطر نمودن شخصي و يا سردکردن محيط خانه و مانند اين‌ها، حرام است؛ و اگر ملازم با هيچ گناهي نباشد، نظير کسي که اعصاب او ضعيف است و با تندي حرف ميزند، گرچه حرام نيست ولي سزاوار نيست مؤمن چنين باشد؛ زيرا خوش‌رويي و خوش‌زباني از علامات مؤمن است.
*تندخویی جائز
اگر مصلحت اهمي پيش بيايد که مقدم بر مفسده تندخويي شود، نظير تندي با فاسق براي نهي از منکر بعد از آن که تلطّف و مهرباني نسبت به او سودي نداشت، آن تند خويي جايز بلکه در بعضي از موارد واجب ميشود.
منبع:حوزه
گزارش خطا
