«به والدين احسان كنيد» اين احسان چيست؟

عقیق:از أبى ولّاد حنّاط (گندم فروش)، گويد: از امام صادق (ع) پرسيدم از قول خدا عز و جل (۲۳ سوره اسراء): «و به والدين احسان كنيد» اين احسان چيست؟

فرمود: احسان اين است كه به خوشى با آنها يار باشى و آنها را واندارى كه آنچه را نياز دارند از تو بخواهند و اگر چه توانگر باشند (يعنى حوائج آنها را نگفته فراهم كنى) مگر نيست كه خدا عز و جل مى‏ فرمايد (۹۲ سوره آل عمران): «به احسان كردن نرسيد تا آنكه از آنچه دوست داريد انفاق كنيد» گويد: سپس امام صادق (ع) فرمود: و اما قول خدا عز و جل (۲۳ سوره اسراء): «اگر چنانچه يكى از آنها يا هر دو نزد تو به دوران پيرى رسيدند به آنها اف مگو و با آنها درشتى مكن» فرمود: يعنى اگر تو را به تنگ آوردند به آنها مگو اف و اگر تو را زدند با آنها درشتى مكن، فرمود: «و به آنها با احترام سخن بگو» فرمود: يعنى اگر تو را زدند به آنها بگو: خدا شما را بيامرزاد، اين‏ است گفتار كريمانه و محترمانه، فرمود: «از روى مهربانى در برابر آنها زبونى و فروتنى كن» فرمود: يعنى چشم به آنها خيره مكن و جز با مهر و دلسوزى به آنها نگاه مينداز و آواز خود را بر آواز آنها ميفراز، و دست بالاى دست آنها مدار و بر آنها پيشى مگير.

امام صادق (ع) مى‏ فرمود:
مردى نزد پيغمبر (ص) آمد و گفت: يا رسول اللَّه، به من سفارشى فرما، در پاسخ فرمود: چيزى را با خدا شريك مگير گرچه به آتش سوخته و شكنجه شوى جز آنكه دلت وابسته به ايمان به خداى واحد باشد و پدر و مادر خود را فرمانبر باش و به آنها احسان كن چه زنده باشند و چه مرده و اگر به تو فرمان دهند از خاندان و دارائى خود دست بكش، دست بكش زيرا اين از ايمان است. 

از منصور بن حازم، گويد: به امام صادق (ع) گفتم:
كدام عمل افضل است؟ فرمود:
نماز در وقتش و احسان به پدر و مادر و جهاد در راه خدا عز و جل.
از امام كاظم (ع) كه مردى از رسول خدا (ص) پرسيد، حقّ پدر بر فرزند چيست؟
فرمود: او را به نام و جلو او راه نرود و پيش از وى ننشيند و وسيله دشنام به او را فراهم نكند.
از محمد بن مروان كه امام صادق (ع) فرمود:
چه مانعى است هر مردى از شماها را كه احسان كند به پدر و مادرش، زنده باشند يا مرده، از طرف آنها نماز بخواند و از طرف آنها صدقه بدهد و از طرف آنها حج كند و از طرف آنها روزه بدارد و آنچه كرده است از آن آنها باشد و مانند آنها را هم به خود او بدهند و خدا عز و جل به احسان و صله او خير فراوانى افزايد.  
از امام صادق (ع) كه مردى نزد پيغمبر آمد و گفت:
يا رسول اللَّه، به كه احسان كنم؟
فرمود: به مادرت، گفت سپس به كه؟ فرمود: به مادرت گفت: پس از آن به كه؟ فرمود: به مادرت گفت: سپس به كه؟
فرمود: به پدرت.

پی نوشت:

رک:أصول الكافي / ترجمه كمره‏ اى، ج‏۴، ص ۴۶۷ تا471.

منبع:افکار

211008