۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۰۲ : ۲۱
گفت‌وگو با معصومه گودرزی
بانویی که خود را وقف آموزش قرآن کرد
«معصومه گودرزی» بانوی پرتلاش قرآنی است که حدود 40 سال در عرصه آموزش قرآن فعالیت دارد. وی با صدای استاد «عبدالباسط» با قرآن انس گرفت اما به بانوان توصیه می‌کند برای فعالیت مستمر در عرصه تلاوت از سبک استاد «منشاوی» تقلید کنند.
عقیق:«معصومه گودرزی» مدرس قرآن کریم در سال 1333 در خانواده‌ای قرآنی دیده به جهان گشود.وی از دوران کودکی با راهنمایی پدر و مادر به امور قرآنی پرداخت و از 9 سالگی در کنار مادر روخوانی و روانخوانی قرآن را آموخت. گودرزی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و فراهم شدن عرصه فعالیت‌های قرآنی به صورت تخصصی یادگیری علوم مرتبط با کلام الهی را آغاز کرد.
این بانوی فعال قرآنی دوره‌های تخصصی قرآن را در سازمان تبلیغات اسلامی فراگرفت و پس از آن حدود پنج سال از محضر استاد «سید محسن موسوی‌بلده» استفاده کرد.
تحصیلات حوزوی معادل با کارشناسی و بهره‌گیری از اساتیدی همچون «سید محسن موسوی‌بلده»، «احمد ابوالقاسمی»، «محمد بنیادی»، «رحیم خاکی» تنها بخشی از کارنامه درخشان این بانوی قرآنی است.
کسب رتبه اول دوره تربیت مبلغ با امتیاز 100، کسب رتبه ممتاز رشته داوری مسابقات، اخذ گواهینامه تخصصی قرآنی، تدریس در دانشگاه آزاد، حوزه علمیه کوثر، دوره تربیت معلم، چندین کلاس آموزش قرآن و داوری مسابقات قرآن کریم بخشی دیگر از افتخارات و فعالیت‌های قرآنی این بانوی پرتلاش در عرصه قرآن کریم است.
گودرزی که امسال در همایش «عمری با قرآن» مورد تجلیل قرار گرفت، با اشاره به اهمیت یادگیری تجوید و وقف و ابتداء برای ورود به عرصه حفظ قرآن کریم، می‌گوید: صوت زیبا از اهمیت بسیاری برخوردار است چرا که با صوت تلاوت دلنشین می‌توان افراد را به اسلام و حرکت در مسیرهای قرآنی هدایت کرد بر همین اساس بهتر از برای حفظ اصولی قرآن وقف و ابتداء و همچنین تجوید قرآن را آموخت.
وی با اشاره به جذابیت سبک «عبدالباسط» می‌افزاید: برخی اساتید برای تدریس تلاوت بانوان از سبک استاد «عبدالباسط» استفاده می‌کنند اما به دلیل ظرافت صدای بانوان این سبک مناسب نیست و به مرور زمان باعث مشکل در حنجره می‌شود بر همین اساس من معتقدم برای تدریس تلاوت به بانوان باید از سبک تلاوت استاد «منشاوی» بهره گرفت.
در ادامه گفت‌وگوی فارس با «معصومه گودرزی» بانوی مدرس قرآن کریم و فعال قرآنی را که حدود چهار دهه در عرصههای قرآنی تلاش مستمر داشته است، تقدیم مخاطبان می‌شود.
خودتان را معرفی کنید.
معصومه گودرزی مدرس قرآن کریم هستم. من از دوران کودکی به واسطه شرکت در جلسات و محافل قرآنی به یادگیری علوم قرآنی علاقه‌مند شدم و با تشویق پدر و مادرم در این عرصه پیشرفت کردم.
انگیزه شما از ورود به عرصههای قرآنی چه بود؟
به شدت به خواندن قرآن علاقه داشتم و لحظاتی که به تلاوت قرآن مشغول بودم حس عجیبی داشتم. وقتی که صوت تلاوت قاریان را گوش می‌دادم همیشه به مادرم می‌گفتم دعا کن من هم بتوانم مثل آنها قرآن بخوانم.
اولین باری که تلاوت یکی از اساتید قرآن را شنیدید، به یاد دارید؟
من از کودکی در کلاسی‌های قرآن با مادرم شرکت می‌کردم. در زمان شاه به آن صورت کلاس برای یادگیری قرآن وجود نداشت که همه افراد بتوانند در آن شرکت کنند اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی کلاس‌ها و محافل سنتی قرآن در هر محله تشکیل شد و همه افراد با رغبت بسیاری در این محافل شرکت می‌کردند و من نیز با توجه به علاقه زیادی که به امور قرآنی داشتم در این محافل حضور پیدا کردم. وقتی بزرگتر شدم در دوره‌های تخصصی شرکت می‌کردم تا بتوانم استعدادهای خود را تقویت کنم.
در آن زمان بیشتر تلاوت‌های اساتید مصری رواج داشت. من هم با توجه به امکانات، نوارکاست تلاوت استاد «عبدالباسط» را خریدم و به آنها گوش می‌دادم چرا که علاقه خاصی به صوت تلاوت این قاری برجسته داشتم به طوری که هر زمانی پیدا می‌کردم به صوت تلاوت این اساتید گوش می‌دادم.
کدام تلاوت استاد «عبدالباسط» تأثیر بیشتری بر روی شما داشت؟
تلاوت سوره مبارکه «تکویر» استاد «عبدالباسط» برایم بسیار دلچسب بود. وقتی صوت آیه «إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ» را شنیدم حس عجیبی در وجودم ایجاد شد به طوری که می‌توانم بگویم شنیدن همین آیه مرا منقلب و مصمم‌تر کرد تا در امور قرآنی فعالیت خود را ادامه دهم.
خاطره‌‌ای از دوران یادگیری قرآن دارید؟
در مسجد محل زندگی کلاس قرآن در مسجد برگزار می‌شد. یک روز استاد از من خواست که آیاتی از قرآن را تلاوت کنم. پس از پایان تلاوت چند خانم که به مسجد آمده بودند نزدیک من آمدند و گفتند تلاوت شما بسیار زیبا بود و ما را منقلب کرد. در آن زمان اصلاً صوت و لحن خاصی نداشتم بلکه فقط سعی می‌کردم به سبک «عبدالباسط» بخوانم اما این تلاوت ساده آنقدر بر روی آنها تأثیر گذاشته بود که خودم هم حس خاصی داشتم آنها آنقدر خوششان آمده بود که گفتند ما هم می‌خواهیم به این کلاس‌ها بیاییم تا بتوانیم مثل شما تلاوت کنیم. این حرف باعث شد که من به خود اعتماد کنم و در راه یادگیری تلاوت قرآن محکم‌تر قدم بردارم.
شما استاد قرائت قرآن هستید؛ درباره چگونگی ورود به عرصه تدریس قرآن برایمان بگویید. اولین بار که به عنوان استاد در کلاس حاضر شدید چگونه بود؟
اولین بار در حوزه علمیه کوثر به من پیشنهاد تدریس قرآن دادند. در آن زمان حدود 23 سال سن داشتم و حس می‌کردم برای تدریس باید بیشتر آموزش ببینیم چرا که همه اساتید قرآن افرادی مسن بودند به همین دلیل فکر می‌کردم درست نباشد که با این سن در جایگاه یک استاد قرآن بگیرم اما با تشویق یکی از اساتیدم در کلاس رفتم و از همانجا شروع به آموزش‌های قرآنی کردم و دیدم آنطور که فکر می‌کردم هم سخت نیست.
شما در تدریس خود از کدام یک از اساتید الگو گرفتید؟
بیشتر از سبک استاد «منشاوی» در تدریس‌هایم استفاده می‌کنم چرا که قرائت ایشان بسیار جذاب و در عین حال آسان است. مقامات استاد «منشاوی» برای قرآن‌آموزان قابل درک است بنابراین بهتر می‌توانند از سبک تلاوت ایشان تقلید کنند.
البته گاهی از تلاوت‌های استاد «عبدالباسط» هم بهره می‌گیرم اما با توجه به سنگین بودن و صوت بالای استاد «عبدالباسط» که از 6 دونگ صدا استفاده می‌کند، با صدای برخی بانوان ناهماهنگ است به همین جهت ترجیح دادم از سبک استاد «منشاوی» در تدریس برای بانوان استفاده کنم. البته در این مورد برخی معتقدند صدای استاد «عبدالباسط» به بانوان نزدیک‌تر است اما اگر بانوان با صدای «عبدالباسط» تمرین کنند به طور حتم در دراز مدت صدای آنها آسیب می‌بیند.
به نظر شما روش آموزش قرائت قرآن باید چگونه باشد و شما به چه شیوه‌ای قرآن‌آموزان را به یادگیری فنون تلاوت تشویق می‌کنید؟
اول که افراد باید دوره‌های روانخوانی قرآن را بگذرانند بعد از آن در کلاسهای روخوانی قرآن شرکت کنند؛ پس از طی کردن این دوره‌ها باید مهارت تجوید قرآن را کسب کنند. کارورزی نیز از همیت بسیاری برخوردار است به همین جهت افراد پیش از ورود به مرحله یادگیری صوت و لحن باید دوره‌های کارورزی را بگذارنند تا بتوانند با قدرت، الحان قرآنی را بیاموزند.
بله. ما تجوید و روانخوانی را در یک کفه و وقف و ابتداء را در کفه‌ای دیگر قرار می‌دهیم یعنی برای داشتن تلاوت زیبا باید به کفه‌های ترازو به یک اندازه توجه کرد. ملسط نبودن به وقف و ابتداء به دلیل ناآگاهی نسبت به مفاهیم قرآن است بنابراین همان‌طور که تجوید از اهمیت برخوردار است وقف و ابتداء نیز باید در کلاسهای قرآن مورد توجه قرار گیرد البته به نظر من یادگیری مفاهیم قرآن برای تلاوت اثرگذار بسیار مهم است و اگر کسی می‌خواهد تلاوتی زیبا داشته باشد باید به مفاهیم آیات توجه کند و بر اساس معنا اوج بگیرد در حالی که هم‌اکنون برخی چنین روندی را دنبال نمی‌کنند و هر جایی که با مخاطب ارتباط برقرار کنند اوج می‌گیرند که این شیوه‌ای نادرست است و باید اصلاح شود.
مقام معظم رهبری سه سال گذشته 10 میلیون حافظ قرآن مطالبه کردند؛ شما برای رسیدن به این مطالبه چه فعالیت‌هایی داشته و دارید؟
من در عرصه حفظ فعالیت نمی‌کنم اما قرآن آموزان را به حرکت در مسیر حفظ قرآن تشویق می‌کنم چرا که معتقدم حفظ قرآن از اهمیت بسیاری برخوردار است البته برای حفظ قرآن باید ابتدا تجوید و وقف و ابتداء را آموخت و بعد به سمت حفظ قرآن رفت.
هم‌اکنون برخی وقت می‌گذارند و قرآن را حفظ می‌کنند اما تجوید آنها مشکل دارد که این امر خیلی بد است بنابراین من همواره توصیه می‌کنم اول تجوید قرآن را بیاموزند و البته در انتخاب کلاس حفظ هم تحقیق کنند تا بتوانند از زمانی که برای حفظ قرآن می‌گذارند بهترین استفاده را ببرند.
مقام معظم رهبری در نخستین روز ماه مبارک رمضان سال جاری نسبت به آموزش‌های قرآنی گلایه داشته و فرمودند هنوز به نقطه مطلوبی در آموزش قرآن نرسیدیم؛ به نظر شما برای تحقق مطالبات ایشان و رفع این دغدغه رهبری چه باید کرد؟
باید ببینیم قرآن از ما چه می‌خواهد اگر مطابق با آن عمل کنیم به سعادت دنیوی و اخروی می‌رسیم. من در حین تدریس صوت و لحن درباره موضوعاتی از قرآن کریم به قرآن‌آموزان تحقیق می‌دهم تا افراد با قرآن مأنوس شوند. وقتی قرآن‌آموز به سوی بررسی آیات الهی می‌رود ارزش بسیاری دارد. متأسفانه هم‌اکنون در بسیاری از کلاسهای آموزشی بیشتر به صوت لحن توجه می‌شود تا مفاهیم؛ در حالی که فهم قرآن کریم مقدمه‌ای برای رسیدن به انس با قرآن است که البته این امر بارها توسط مقام معظم رهبری نیز تأکید شده است بنابراین باید با برنامه‌ریزی به سمت نهادینه کردن مفاهیم قرآن حرکت کنیم.
اگر بفهمیم خداوند در قرآن از ما چه می‌خواهد به طور حتم بهتر هم می‌توانیم قرآن بخوانیم و دیگران را به سوی انس با آن هدایت کنیم.
در انتها اگر صحبتی دارید، بفرمایید.
رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره پشتیبان فعلان قرآنی هستند به نظر من نوع برخورد فعالان قرآنی الگویی برای سایر افراد است. اگر خطایی در کارهای قرآنیان باشد مردم آن را از اسلام می‌دانند بنابراین باید تمامی افرادی که در امور قرآنی فعالیت دارند مواظب حرکات خود باشند.
همچنین از خدا می‌خواهم جوانان در پناه قرآن باشند و با قرآن مأنوس شوند چرا که انس با قرآن باعث عمل به آن و رسیدن به سعادت می‌شود بنابراین امیدوارم نور قرآن در وجود همه ما متجلی شود تا همواره اخلاقی قرآنی داشته باشیم.
منبع:فارس
گزارش خطا
