عقیق:امانتداری
و رفتار عادلانه و دور از تبعیض از نشانه های مهم ایمان است، چنانکه خیانت به
امانت، علامت نفاق است. در حدیث است به رکوع و سجده طولانی افراد نگاه نکنید، بلکه
به راستگویی و امانتداری آنان بنگرید.
امام صادق (ع) فرمودند: "فریب نماز و روزه مردم را
نخورید چه بسا کسی به نماز و روزه اش عادت کرده و اگر آنها را ترک کند دچار وحشت
می شود! اگر می خواهید مردم را بسنجید، آنها را با عیار راستگویی و امانت داری
بسنجید."
خداوند سبحان نیز در قرآن رعایت امانت را یکی از صفات
مؤمنان دانسته و می فرماید: "وَالَّذِینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ
راعُونَ"؛ (مومنون، 8) مؤمنان کسانی هستند که امانت
ها و پیمان خویش را رعایت می‌کنند.
و نیز در جای دیگر می فرماید: "یا أَیُّهَا
الَّذِینَ آمَنُوا لاتَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَ تَخُونُوا أَماناتِکُمْ وَ
أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ"؛ (انفال، 27) ای مؤمنان! به خدا و پیامبر خیانت نورزید
و به امانت‌های خود نیز.
امام باقر (ع) در تفسیر این آیه شریفه می فرمایند:
"واجبات الهی نزد هر انسانی به امانت سپرده شده است
و عمل نکردن بدان، خیانت محسوب می‌شود".
امام صادق (ع) فرموده اند: "خداوند هیچ پیامبری را مبعوث
نکرد مگر به راستگویی و ادای امانت، همانا امانت به صاحبش برگردانده می شود،
نیکوکار باشد یا بدکار!"
امیرمؤمنان (ع) فرمودند: "سر اسلام، امانتداری
است" و نیز فرموده اند:"وقتی خدا بنده‌ای را دوست بدارد، امانتداری را
محبوب او می‌گرداند."
همان حضرت (ع) می فرمایند: "سوگند می‌خورم که لحظه‌ای
قبل از وفات پیامبر (ص) سه بار از او شنیدم که فرمودند: "ای علی! امانت را به نیکوکار و بدکار پس بده، کم باشد یا زیاد
حتی نخ و سوزن."
امام کاظم (ع) می فرمایند: "تا وقتی که زمینیان
به یکدیگر محبت دارند و امانت دار می باشند و به حق عمل می نمایند، مورد
رحمت اند."
پیامبر خدا (ص) فرموده اند: "فردا در صحنه قیامت
آن کس از همه به من نزدیک تر است که از همه راست‌گوتر، امانت دار‌تر، پیمان‌نگه‌دارتر،
خوش اخلاق تر و به مردم نزدیک تر باشد."
اباحمزه ثمالی نیز می گوید: "از سید عابدان، علی بن
الحسین (ع) شنیدم که به شیعیانشان می فرمودند: "بر شما باد به ادای امانت،
سوگند به خدایی که محمد (ص) را به حق به
پیامبری برگزید، اگر قاتل حسین بن علی (ع) شمشیری که حسین (ع) را با آن شهید کرد به من امانت دهد، هر آینه امانتش را به او پس خواهم داد."
بنابر روایات ائمه معصوم (ع) امانت شامل حرف و سخن نیز
می شود که از آن به رازداری تعبیر شده و مورد تاکید فراوان است؛ امام صادق (ع) در
این باره فرموده اند: "مجلس ها امانت است، و جایز نیست سخن کسى را که مى خواهد
پوشیده بماند براى دیگران نقل کنند مگر با اجازه او، یا براى فرد مورد اطمینان، یا
براى ذکر خیر او."
بنابر جایگاهی که در آیات و روایات برای امانتداری ترسیم
شده است، عدم رعایت آن گناهی کبیره محسوب می شود و مجازات هایی برای آن تشریح شده
است.
پیامبر اکرم در این باره (ص) فرموده اند: "آن که به
ناموس و مال مسلمانی خیانت کند، از ما نیست".
امیرمؤمنان علی (ع) نیز می فرمایند: "بدترین مردم
کسی است که به امانت معتقد نباشد و از خیانت پرهیز نکند."
علاوه بر این رسول خدا (ص) می فرمایند: "کسی که در
امانت خیانت کند در حقیقت منافق است هر چند روزه بگیرد و نماز بخواند و خود را
مسلمان بداند."
همچنین از آن حضرت (ص) است "کسی که در دنیا به
امانتی خیانت ورزد و آن را به صاحبش برنگرداند و آن‌گاه بمیرد، بر دین من
نمرده است و در حالی با خدا دیدار می‌کند که بر او خشمگین است."
پی نوشت ها:
1- بحارالانوار
2- وسائل الشیعه
3- اصول کافی
منبع:قدس
211008
