عقیق:در نامه 31 نهج البلاغه از قول اميرالمومنين سلام الله عليه اينچنين آمده: « سل من الرفيق قبل الطريق و عن الجار قبل الدار. ؛ پيش از آنكه درباره راه بپرسى، درباره((رفيق راه)) بپرس، و پيش از آنكه((خانه)) انتخاب كنى درباره((همسايه)) پرس و جو كن.»

شرح:

بر اساس اين فرمايش اميرالمومنين عليه‏ السلام، در زبان فارسى هم ضرب‏ المثلى رواج يافته است كه مى‏ گويند:((بگو رفيقت كيست، تا بگويم چگونه آدمى هستى)). و شاعرى، همين معنى را به شعر در آورده است:

تو، اول بگو: با كيان زيستى؟                         پس آنگه، بگويم كه: تو، كيستى!

سخن امام، اين هشدار را مى‏ دهد كه: انسان بايد دقت كند و هنگام سفر، از رفيق راه و همسفر بد و فاسد، پرهيز و دورى جويد، و همچنين هنگام انتخاب خانه، مراقبت كند، تا با اشخاصى نادرست و گمراه، همسايه نشود. زيرا، همسفر فاسد و همسايه گمراه، علاوه بر زيانها و ناراحتيهايى كه توليد مى‏كنند، بر اثر همراهى و همنشينى و معاشرت پى در پى، در روحيه انسان، تأثير بد مى‏گذارند. و چه فاسد، خود نيز، اندك اندك و ندانسته، به فساد و گمراهى كشيده مي شود. به همين دليل، ما بايد مراقب باشيم و در هر كارى كه انجام مي دهيم، با كسانى همراهى و همفكرى كنيم كه مطمئن باشيم درستكار و با ايمان و پاك و نيك كردارند.

اين سخن، مي تواند ما را، در اين جهت نيز راهنمائى كند كه: هر گاه در انتخاب راهى و انجام كارى دچار شك و ترديد شديم، يا اگر ديديم كه خودمان، قادر به انتخاب راه درست نيستيم، بهتر است پيش از آنكه با چشم بسته به راهى برويم يا شروع به كارى كنيم، افراد ديگر را درنظر بگيريم. يعنى ببينيم كسانى كه عقل و درايت و ايمان و پارسايى آنها ثابت شده است، چه كار ميكنند و از كدام راه مى‏روند، تا ما نيز همان راه را در پيش گيرم. به اين ترتيب، علاوه بر آنكه به گمراهى و فساد دچار نمى ‏شويم، از وجود همراه و همنشين خوب هم بهرمند مى‏ گرديم.

منبع:جام

211008