عقیق:فرا رسیدن دهه کرامت و قرار گرفتن در آستانه سالروز ولادت امام رضا (ع) فرصتی است مغتنم برای بررسی موضوعات مختلف و مبتلابه جامعه در اندیشه و سیره ثامن الائمه (ع)؛ از این رو، در گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین سیدجعفر موسوی نسب، مدیر بنیاد مهدویت خراسان رضوی درباره جایگاه مهدویت در بیانات و سیره امام رضا (ع) به عنوان اصلی ترین آموزه شیعی که امروز دشمنان داخلی و خارجی سعی در تخریب و به حاشیه کشاندن آن دارند، به گفتگو پرداخته ایم که مشروح آن از نظرتان می گذرد: 

مهدویت در بیان و اندیشه امام رضا (ع) چه جایگاهی دارد و چگونه تعریف شده است؟
امام رضا (ع) در بیانات خود به طور مبسوط به اندیشه مهدویت اشاره کرده اند؛ به عنوان مثال ایشان نسبت حضرت حجت (عج) با پیامبر اکرم (ص) از طریق امام حسن عسکری (ع) و اینکه حضرت ولی عصر (عج) از سلب امام حسین (ع) هستند را اثبات کرده اند، همچنین امام رضا (ع) اشاراتی به غیبت امام زمان (عج) و طولانی بودن زمان آن و نیز ولادت مخفیانه حضرت ولی عصر (عج) داشته اند.
علاوه بر این، در سیره و بیانات رضوی تاکید فوق العاده به نام حضرت حجت (عج) دیده می شود به گونه ای که در سیره ایشان داریم وقتی دعبل خزاعی، شاعر معروف عرب شعر بلند خود را به محضر امام رضا (ع) عرضه داشت و به نام مبارک حضرت مهدی (عج) رسید، آن حضرت (ع) قیام کردند و دست خود را روی سرشان گذاشتند.
ایشان همچنین در احادیث متعدد به القاب امام عصر (عج) اشاره دارند همچون نام صاحب الزمان، مهدی و نیز نورانیت آن حضرت (عج) که منشا الهی دارد، علاوه بر این امام رضا (ع) به سرآمد بودن امام عصر (عج) در دانایی، شجاعت و بردباری، پرهیزکاری و دیگر صفات حسنه ایشان تاکید دارند و آنها را تبیین می کنند.
علاوه بر این، وقتی به فرمایشات ایشان مراجعه می کنیم همواره به اطاعت و تبعیت از ولی عصر (عج) سفارش می کنند و بر ضرورت دعا کردن برای سلامتی و تعجیل فرج آن حضرت (ع) تاکید دارند.

درباره زمان ظهور چطور؟ آیا امام رضا (ع) درباره زمان ظهور امام عصر (ع) نظری ارائه کرده اند؟
امام رضا (ع) بر عدم تعیین وقت ظهور تاکید دارند، یکی از توصیه های ایشان در ارتباط با عصر عیبت همین مسئله و عدم تعیین وقت برای ظهور است، ثامن الائمه (ع) همچنین بر صبر و دعا برای فرج تاکید و توصیه دارند و می فرمایند که زمان ظهور همچون قیامت نامعلوم است.
همین موضع گیری و تاکید امام رضا (ع) خود سدی است برابر سخن مدعیان دروغین و آنها که می خواهند با تعیین زمان ظهور، در این آموزه عمیق و اصیل انحراف ایجاد کنند.
ایشان همچنین بر مراعات به تقیه در عصر غیبت تاکید دارند. روایات متعددی نیز از ایشان درباره تفسیر امامت و ضرورت و نیاز جامعه به حجت و ولی خدا در هر عصر و زمانی وجود دارد.
از امام رضا (ع) روایاتی درباره نسب امام زمان (عج) و نیز شمایل و اوصاف، فضایل و شباهت های آن حضرت (عج) با پیامبران دیده می شود از جمله بشارت کتب آسمانی به وجود مقدس بقیه الله الاعظم (عج).

درباره فتنه های آخرالزمان چطور، آیا روایات رضوی تصریحی بر این موضوع دارند؟
بله، امام رضا (ع) بحث فتنه های آخرالزمان را نیز بیان کرده اند، و نیز در روایات ایشان مسائلی همچون پرچم هایی که قبل از ظهور بلند می شود، صیحه آسمانی، دجال، خروج سفیانی و نیز حادثه هایی که در آخرالزمان رخ می دهد، گوشزد شده است.
احوال شیعیان در دوران غیبت و نیز وظایف آنها مثل معرفت امام عصر (عج)، التزام به دین، انتظار برای فرج و دعا برای آن حضرت (ع) را ثامن الائمه (ع) تشریح کرده اند و نیز درباره خصوصیات و اخلاق امام عصر (عج) ایشان اشاراتی دارند که در روایات وارد شده و کتبی در این باره مثل "جلوه های مهدوی در کلمات رضوی" وجود دارد.

در بیانات ثامن الائمه (ع) چه ویژگی هایی برای امام عصر (عج) بیان شده است؟
در روایات زیادی از ایشان نسبت به این قضیه مطلب داریم از جمله اینکه عدالت فقط توسط حجت بن الحسن (ع) روی زمین برقرار می شود یا اینکه یاوران ایشان ملائکه الهی هستند و خداوند عنایات خاصی به حضرت حجت (عج) دارد و همه میراث اوصیا و انبیای گذشته نزد ایشان است.
همچنین امام رضا (ع) می فرمایند: بر گردن ایشان بیعت هیچ یک از ستمکاران نیست و زمین از لوث کفر و ستم پاک می شود چیزی که در دوره هیچ یک از انبیاء و اوصیاء برقرار نشده است.
درباره رجعت نیز در عصر ظهور، امام رضا (ع) بیاناتی دارند همچنین، گسترش عدالت و امنیت در دوران ظهور را که منحصر بفرد است و اینکه غم و اندوه اهل بیت (ع) و همه انبیاء توسط امام زمان (عج) برطرف می شود نیز تصریحاتی وجود دارد.
امام رضا (ع) می فرمایند: "ولی عصر (عج) برای اهل ایمان رحمت و برای کافران عذاب است."
از این رو، حال و احوال شیعه در عصر ظهور با هیچ عصر قابل مقایسه نیست.

آیا در کلام رضوی درباره ویژگی های قیام امام عصر (عج) نیز تصریحی وجود دارد؟
بله، نکاتی درباره قیام ایشان در سخنان امام رضا (ع) دیده می شود مبنی بر اینکه زمین پر از عدل و داد می شود و گسترش عدالت و حال شیعیان را تبیین کرده اند، در بحث رجعت هم ایشان بیاناتی داشته اند.
امام رضا (ع) درباره شباهت حضرت حجت (عج) با انبیا و ائمه (ع) می فرمایند همه فضائل انبیای الهی در ایشان جمع شده است.
در عیون اخبارالرضا (ع) آمده است: "پدر و مادرم فدای او که شبیه من و موسی بن عمران است."
در روایتی دیگر می فرمایند: "مهدی از همه مردم داناتر، پرهیزگارتر و سخاوتمندتر است"
و هر چه در انبیاء بوده در ایشان جمع است همانگونه که امام خمینی (ره) درباره سوره عصر می فرمایند: والعصر یعنی عصاره خلقت و همه اعصار و انبیاء.

احوال شیعیان در عصر ظهور در کلام امام رضا (ع) چطور تصویر و ترسیم شده است؟
احوال شیعیان در عصر ظهور به عنوان دوران طلایی و آرمانی بشر که همراه با رشد عقل های مردم است و شیعه از موقعیت استثنایی برخوردار هستند، در بیانات آن حضرت (ع) دیده می شود.
شیخ صدوق در "علل الشرایع" از ثامن الائمه (ع) روایتی نقل می کند که ایشان فرموده اند: "شیعه را می بینم هنگامی که سومین فرزند مرا از دست داده اند و به دنبال پناهگاهی هستند و آن را نمی جویند و مانند گله ای بی چوپان مانده اند."
این مربوط به عصر غیبت است اما در عصر ظهور بشر و به ویژه شیعیان دورانی را تجربه می کنند که هرگز تاریخ به خود ندیده است.
طبری در "دلائل الامامه" از امام رضا (ع) نقل می کند که هنگامی که حضرت حجت (عج) قیام کنند به فرشتگان دستور می دهند که به مومنین سلام کنند و در مجالس ایشان حاضر شوند و هر گاه یکی از آنها مشکلی داشته باشد حضرت (عج) فرشته ای را برای رفع مشکلات او می فرستند و این یعنی نگاه ویژه به شیعه در عصر ظهور منجی آخرالزمان (عج).

منبع:قدس

211008