آن حضرت (ص) فرمودند: هر دو مجلس فرجامی نیک دارند، در یکی خدا را می خوانند و در دیگری دانش و احکام دین می آموزند و به ناآگاهان یاد می دهند، این مجلس برتری دارد.
عقیق: یادگیری علوم مورد نیاز در متن زیر برگرفته از کتاب مفاتیح الحیات اثر آیت الله جوادی آملی مرور می شود:توجه جامعه اسلامی به علوم مورد نیاز و فراگیری آنها از ضرورت ها و موجب حفظ عزت و قدرت مسلمانان است. از امیر مومنان (ع) در این خصوص چنین نقل شده است: علم و دانش قدرت است، هر کس به آن دست یابد، غلبه می یابد و هر کس به آن دست نیابد زیر سلطه قرار می گیرد.(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 20، ص 319)
رسول خدا (ص) در حالی وارد مسجد شدند که در آن دو مجلس برقرار بود: یکی مجلس درس معارف دینی و دیگری مجلس دعا. آن حضرت فرمودند: هر دو مجلس فرجامی نیک دارند، در یکی خدا را می خوانند و در دیگری دانش و احکام دین می آموزند و به ناآگاهان یاد می دهند، این مجلس (دین آموزان) برتری دارد! من برای تعلیم فرستاده شده ام. سپس در کنار آنان نشست.(منیة المرید، ص 106)
امام کاظم (ع) می فرمایند: رسول خدا (ص) وارد مسجد شدند و دیدند گروهی گرد مردی را گرفته اند. پرسیدند او کیست؟ گفتند: علامه است ای رسول خدا (ص). آن حضرت (ص) پرسیدند: در چه چیزی علامه است؟ گفتند: نسب های عرب و تاریخ آنها و ایام جاهلیت و شعر و ادبیات عربی را می داند. رسول خدا (ص) فرمود: این دانشی است که هر کسی نداند برا او زیانی ندارد و هر کس آن را بداند برای او سودی ندارد. (مستطرفات السرائر، ص 627) کنایه از این که مسلمان و جامعه اسلامی باید برای فراگیری دانش، اولویت بندی کند و به دانشی بپردازد که برای دنیا و آخرت او سودمند باشد یا زیانی را بزداید.
امیر مومنان (ع) می فرمایند: بهترین آموختنی ها برای جوانان و نوجوانان چیزهایی است که در بزرگسالی به آن نیازمند می شوند(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 20، ص 333)؛ نیز می فرماید: در کودکی دانشی بیاموزید تا در بزرگی به آن شرف یابید.(همان، ص 267)
همچنین می فرمایند: دانش افزون تر از آن است که گردآوری شود پس از هر دانشی بهترینش را فرا گیرید(غررالحکم، ص 46) و در خطبه همام می فرماید: ....(پرهیزگاران) گوش های خود را تنها به دانش سودمند سپرده اند.(نهج البلاغه، خطبه 193)
امام باقر (ع) می فرمایند: در یادگیری دانش بر یکدیگر پیشی گیرید. به خدا سوگند یک حدیث درباره حلال و حرام که از شخص راستگویی فراگیرید از دنیا و طلا و نقره آن بهتر است.(مستطرفات السرائر، ص 645)
برخی از علوم مورد نیاز
آموزش علوم دینی: امام رضا(ع) می فرمایند: خدا رحمت کند بنده ای که امر ما را زنده بدارد. راوی پرسید: چگونه امر شما را زنده کند؟ آن حضرت فرمود: علوم ما را فراگیرد و به مردم بیاموزد چرا که اگر مردم زیبایی های کلام ما را بدانند از ما پیروی می کنند.(معانی الاخبار، ص 180)
امام حسن عسکری(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: هر کس از پیروان ما به علوم ما دانا باشد و جاهلی را هدایت و ارشاد کند، و شریعت ما را به او بیاموزد در بهشت همراه ما خواهد بود.(الاحتجاج، ص 16)
آموزش عقاید: رسول خدا(ص) می فرماید: نخستین کلمه ای که به زبان کودکانتان می آورید کلمه لا اله الّا الله (: توحید) باشد.(کنز العمال، ج16، ص 441)
آموزش قرآن: امام باقر(ع) می فرماید: امیرمومنان(ع) به فرزندانش فرمان می داد تا قرآن بخوانند.(مستطرفات السرائر، ص 645)
رسول خدا(ص) می فرمایند: حق دختر بر پدر است که سوره نور را به او بیاموزد.(الکافی، ج 6، ص 49)
آموزش حدیث: امام باقر(ع) می فرماید: در یادگیری (علوم دینی) بر یکدیگر پیشی گیرید به خدا سوگند هر آینه یک حدیث که در حلال و حرام از شخص راستگویی فراگیرید از دینا و طلا و نقره آن بهتر است و این همان سخن خداست که فرمود: آنچه را رسول خدا به شما دستور داد بجا آورید و از آن چه شما را بازداشت دست بردارید.(مستطرفات السرائر، ص 645)
آموزش فقه و واجبات: رسول خدا(ص) درباره احکام ارث می فرماید: مسائل ارث را فرا بگیرید و آن را به مردم بیاموزید چرا که من از دنیا خواهم فت... و فتنه ها تا جایی آشکار می شود که دو نفری که در موضوع ارث اختلاف دارند کسی را نمی یابند که میانشان فصل خصومت کند.(عوالی اللئالی، ج3، ص 491)
آموزش حرفه و صنعت: امیر مومنان(ع) می فرمایند: اشتغال به حرفه ای همراه با عفت نفس از ثروت همراه با ناپاکی بهتر است.(نهج البلاغه، نامه 31)
آموزش شعر دینی: اسلام به آموزش هنز متعهد و بهره مندی از زیبایی هنر در مسیر توحید و معارف دین توصیه کرده و امامان اهل بیت(ع) به آموزش اشعاری با مضامین دینی و اعتقادی سفارش کرده اند.
منبع:شبستان
