در احادیث و روایات آمده است عید فطر، نوروز پارسایان است و آنان که طعم شیرین طاعات و عبادات و خودسازی را در ماه صیام چشیدهاند باید این خلوص و معنویت را در روح و جان خویش حفظ کرده و مراقب باشند دوباره از راه به بیراهه نیفتند.
عقیق:بیگمان تمام انسانها نیازمند «مراقبه» هستند و غفلت از خود، موجب دوری انسان از خدا و فرو غلتیدن او در گرداب انواع و اقسام خود پسندیها و معصیتها خواهد شد. بنا به آمار و ارقام رسمی در ماه مبارک رمضان و همچنین در دیگر ایام مقدس سال، میزان ارتکاب جرایم و خشونتها به نحو قابل ملاحظهای کاهش مییابد که این امر بیانگر این واقعیت است که اعتقادهای مذهبی میتواند آدمی را از انجام بسیاری از امور ناروا و ناپسند باز دارد. در اینجا این پرسش پیش می آید که آیا چنین حرمت نهادنی نباید به تمام اوقات و ایام سال تعمیم یابد و مگر درس بزرگ ایام مقدس و مبارک مذهبی غیر این است که اشخاص را برای درک مفاهیم عالی اجتماعی تعلیم داده و تربیت کند؟ نگاه مناسبتی به ایام مقدس تنها به عامه مردم منحصر نمیشود، بلکه متأسفانه اغلب رسانههای ارتباط جمعی ما دارای چنین نگرشی هستند. به همین سبب گذشته از فضای فرهنگی جامعه، رسانههای مکتوب و دیداری و شنیداری ما به محض پایان ماه مبارک آنچنان برنامه های خود را تغییر میدهند که گویی دیگر زمان دلبستگیهای معنوی و مناجات سپری شده است و به تبع آن باید سبک زندگی نیز از آن احوال به شیوه دیگری دگرگون شود! جای دریغ دارد که گفته میشود چنین نگرشی برمراکز فرهنگی و تبلیغی جامعه ما نیز حاکم است و با پایان یافتن ایام خاص، پیدا کردن مکانی که دارای همان حال و هوای روحانی باشد، امری دشوار و چه بسا غیر ممکن به شمار میآید. تحول روحی پدیدآمده که گاه حتی با توبه و استغفار و سوز و ناله که از خطاهای گذشته همراه است اگر قدر دانسته نشود، از دست خواهد رفت و یکی از وظایف سنگین علما و مبلغان درایام مقدس مذهبی آماده ساختن افراد برای درک این حقیقت بزرگ است که به قول شاعر:«کاربد، مصلحت آن که مطلق نکنیم.» بسیاری از کسانی که به نیت کسب ثواب اخروی و اجر دنیوی در ایام مقدس سال در محافل و مجالس مذهبی حضور مییابند و از فیوضات این ایام بهرهمند میشوند نباید به حال خویش رها شوند، بلکه شایسته است در پایان هر مجلسی این نکته مهم به آنان سفارش و تأکید شود که مراقب حال خوشی که دارند و آنچه که در این ایام یافته اند باشند و از این طریق، قدم بیرون نگذارند و در همه حال خداوند را شاهد و ناظر گفتار و کردار خویش بدانند. بسیار بجاست که مبلغان فرصت ناب چنین ایامی را مغتنم شمرده و در برنامههای خویش از موضوعات و ناهنجاریهایی سخن بگویند که در اصلاح جامعه نقش آفرین باشد و بی گمان اگر چنین موفقیت بزرگی در هر محفل و مجلسی به وقوع بپیوندد به لحاظ درک عینی آن، موجب خواهد شد بر شکوه و رونق چنین مجالسی روز به روز افزوده شود. به این اعتبار پایان ماه مبارک رمضان، پایان طاعت و خودسازی نیست، بلکه سرآغازی است تا با اتکا به آموزههای دینی در میدان جهاد اکبر که همان مبارزه با نفس و خودپرستیهاست، حضور مستمر و مؤثرتری شکل بگیرد. امام علی (ع) در فرازی از خطبه عید فطر فرمودهاند: کمترین چیزی که برای مردان و زنان روزه دار میباشد این است که در روز آخر ماه رمضان فرشتهای آنها را ندا میدهد که بشارت باد بر شما ای بندگان خدا که خداوند گناهان گذشته شما را بخشود، پس مواظب باشید از این پس چه میکنید.» (تنبیه الخواطر- ج2- ص 152) منبع:قدس