قدرت اراده ای که از آن غافلیم!
تراز: برخی در زمستان که می خواهند روزه بگیرند می گویند ای وای! کی می تونه ۸ ساعت روزه بگیره! آن شخص وقتی روز ۱۰ ساعت می شود همان جمله را تکرار می کند و باز به راحتی قادر است این واجب را بجا بیاورد. او در تابستان هم گلایه می کند ولی باز قادر است حتی ۱۷ ساعت در گرما روزه داری کند.
عقیق: روزه عبادتی ذووجهین است یعنی از وجوه مختلف این عبادت حائز اهمیت و دارای آثار است. روزه داری از جنبه عبادی، اخلاق عملی، روحی و روانی، اقتصادی و اجتماعی و غیره دارای فواید و برکات و آثار بسیاری است.در آیه ۱۸۴ سوره مبارکه بقره می خوانیم:
«أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ.»
«در روزهايى چند پس هر كه از شما مريض يا در سفر باشد تعدادى (به مقدار آنچه فوت شده) از روزهاى ديگر (را روزه بدارد)، و بر كسانى كه روزه طاقتفرسا باشد (مانند پيران و خردسالان و بيماران مزمن افطار جايز است و) دادن طعام به يك فقير (يك مد به ازاء هر روز) كفاره و بدل آن است، و هر كه بر خير بيفزايد (و دو مد بدهد) براى او بهتر است، و روزه گرفتن (هر چند توانفرسا باشد) بهتر است، اگر بدانيد.»
چند نکته کوتاه:
* در این آيه بعد براى اينكه باز از سنگينى روزه كاسته شود می فرماید: «چند روز معدودى را بايد روزه بداريد» چنان نيست كه مجبور باشيد تمام سال يا قسمت زیادی از آن را روزه بگيريد بلكه روزه تنها بخش كوچكى از آن را اشغال مى كند. ضمن اینکه در همین روزهای محدود و اندک نیز اگر دچار مشکلاتی از قیبل بیماری، کهولت سن یا سفر باشید بر شما آسان گرفته شده است. در حقیقت این آیه راه عذرتراشی را بر بهانه گیران بسته است!
** روایت بسیار زیبایی از امام صادق علیه السلام نقل شده که: «ما ضَعُفَ بدنٌ عمّا قَوِیَت علیه النِیَّة؛ هیچ بدنی نسبت به آنچه اراده بر انجام آن قوی باشد ناتوان نیست.» (۱)
مصداق بارز این روایت در روزه روزهای بلند و گرم تابستان مشهود است. برخی در زمستان که می خواهند روزه بگیرند می گویند ای وای! کی می تونه ۸ ساعت روزه بگیره! آن شخص وقتی روز ۱۰ ساعت می شود همان جمله را تکرار می کند و باز به راحتی قادر است این واجب را بجا بیاورد. او در تابستان هم گلایه می کند ولی باز قادر است حتی ۱۷ ساعت در گرما روزه داری کند. پس این نشان می دهد بدن انسان قدرتش خیلی بیش از اینهاست و این اراده و قدرت ذهنی ماست که کم می آورد وگرنه خداوند به این بدن قدرت انجام کارهای شگفت انگیزی داده است.
*** از طرف دیگر نباید فراموش کنیم که خداوند این قدرت را به بدن ما داده است تا سخت ترین مشکلات را تحمل نماییم نه اینکه به سادگی در برابر اولین سد محکم جا بزنیم! یکی از مهمترین عرصه های امتحان این قدرت الهی که در درون ما به ودیعه نهاده شده در هنگامه مشکلات اقتصادی و مالی است. غالب افرادی که مرتکب گناه می شوند بهانه شان تنگدستی و سختی زندگی و نداری و از این قبیل است حال آنکه خداوند ما را قوی آفریده و دوست دارد ثمره این قدرت را در مقابله با مشکلات در وجود ما ببیند.
مرحوم شیخ محمدحسین زاهد (ره) نقل می کند: یکی از اولیاء خدا، شب که به خانه اش رفت، به همسرش گفت که روغن در چراغ بریزد و چراغ را روشن کند همسرش گفت در خانه روغن نداریم. سپس گفت لااقل غذایی بیاور تا بخوریم. همسرش گفت هیچ غذایی هم برای خوردن در خانه نداریم! می گویند آن شب از خوشترین شبهای عمر آن ولیّ خدا بود و تا صبح شکر خدا را می کرد که خدایا مگر من چه کرده بودم که در یک شب این دو نعمت بزرگ را به من عطا نمودی! مرحوم مجتهدی تهرانی (ره) که این نکته را از شیخ نقل می نمود می گفت: خود مرحوم شیخ نیز همین طور بودند و وقتی با ایشان احوالپرسی می کردی آنچنان سرشان را تکان می دادند و می فرمودند: الحمدالله الحمدالله، که گویا تمام عالم از برای ایشان است و هرگز اظهار فقر و نداری نمی کردند.
پی نوشت:
۱- من لايحضره الفقيه، ج ۴، ح ۵۸۵۹؛ وسائل الشیعه، ج ۱
منبع:تراز
