عقیق:متن زير بخشي از بيانات آيت الله جوادي آملي پيرامون اسرار حج است. اين گفتار به شرح حديثي از امام سجاد (ع) درباره اسرار احرام پرداخته است.

سخني است از امام سجاد (ع)؛ گرچه از نظر سند بعضي اين روايات ناظر به اسرار حج جاي تأمل است، ولي متنش بسيار قوي است. كساني كه احاديث را با متون مي‌شناسند اين گونه از روايات را هم معتبر مي‌دانند. از وجود مبارك امام سجاد سلام الله عليه آن طوري كه از مستدرك مرحوم حاجي نوري از يكي از نوه‌هاي بزرگوار مشايخ پيشين نقل شده است كه در نسخ خطي ديده‌اند (گرچه مرسل است اما مورد اعتماد اين بزرگان است) اين است كه وجود مبارك امام سجاد (سلام الله عليه) شبلي را بعد از مسافرت حج ديد.

به شبلي فرمود: چه كردي! آن قصه‌اش معروف و مفصل است. او عرض كرد: من از حج برمي گردم. فرمود: آيا ميقات رفتي و لباس مخيط را (لباس دوخته را) از بر بيرون كردي ولباس ندوخته را (لباس احرام را) دربر كردي و غسل احرام انجام دادي و اين كارها را كردي؟ عرض كرد: آري. فرمود: اينكه لباس دوخته را از بر گرفتي آيا هنگام كندن لباس دوخته قصد كردي كه از لباس معصيت بيرون آمدي؟ عرض كرد: نه. فرمود: وقتي لباس ندوخته به نام احرام در بر كردي آيا قصد كردي جامه طاعت در بر مي‌كني؟ عرض كرد: نه.

فرمود: وقتي غسل احرام انجام دادي آيا قصد كردي كه از گناهان داري شستشو مي‌كني؟ عرض كرد: نه. من فقط لباس دوخته را كندم، لباس احرام در بر كردم وغسل كردم [و] نيت كردم، همين؛ همين كه سايرين انجام مي‌دهند. فرمود: پس تو احرام نبسته اي؛ احرام يك سرّي دارد؛ يعني يك دستور ظاهري دارد كه آن را همه انجام مي‌دهند [و] يك دستور باطني دارد كه اهل سير و سلوك و كساني كه به اسرار حج آگاهند انجام مي‌دهند.

اين كار يك سرّي دارد. معناي اينكه لباس دوخته را از بدن به درآوريد؛ يعني جامه گناه را از تن بيرون بياوريد. آن لباس گناهي را كه تا كنون خودتان تار و پودش بافتيد و بعد دوختيد ودر بر كرديد.

از جامه عصيان بيرون بياييد وگرنه روح قضيه اين است كه فرقي بين لباس دوخته و ندوخته نيست. اينها علامت آن اسرار است. انسان در تمام ايام سال درلباس دوخته عبادت مي‌كند به نام نماز.

اين چنين نيست كه عبادت در لباس دوخته قبول نباشد ولي در حج قبول نيست؛ براي اينكه مي‌خواهند اسرار حج را به انسان تفهيم كنند كه انسان يك روزي هم دارد كه با لباس ندوخته وارد آن روز مي‌شود و آن روز مرگ است كه كفن در بر مي‌كند يا قيامت با همان كفن حضورو ظهور پيدا مي‌كند.

مي‌خواهند آن مراسم را در اين مناسك اظهار كنند. اسرار قيامت را در مناسك و مراسم حج تجلي بدهند. گفتند لباس ساده در بر كنيد كه هر گونه فخر بر طرف بشود. لباس ندوخته در بر كنيد كه سفر مرگ در نظرتان مجسم باشد؛ مسئله مردن وقيامت در حضورتان حاضر باشد.

امام سجاد (سلام الله عليه) طبق اين نقل به شبلي فرمود: معناي كندن لباس خياطي شده و دوخته شده؛ يعني خدايا من ديگر لباس گناه در بر نمي‌كنم واز هر گناهي توبه كردم. تنها گناه نكردن مهم نيست اطاعت كردن مهم است لذا انساني كه لباس احرام بر تن مي‌كند؛ يعني لباس ندوخته، لباس رنگ نگرفته، لباس حلال و پاك در برمي‌كند؛ يعني جامه طاعت در تن مي‌كند و معناي غسل كردن در حال احرام اين است (گرچه اين غسل مستحب است و واجب نيست) بر خلاف ترك مخيط و ثوب پوشيدن لباس احرام كه آنها لازم است، فرمود: معناي غسل كردن اين است كه خدايا! من آن گناه‌ها را شستشو كردم.

پس سه كار است: يكي اينكه ديگر گناه نمي‌كنم؛ يكي اينكه تصميم گرفتم هميشه مطيع باشم؛ يكي اينكه آن گناهان گذشته را الآن دارم جبران مي‌كنم، شستشو مي‌كنم. يك وقت انسان لباس چركي را كه مدتها در بدن داشت از بدن مي‌گيرد و لباس نو مي‌پوشد.

دراينجا دو تا كار كرد ولي كار سوم مانده است. كندن لباس چركين يك وظيفه است؛ پوشيدن لباس نو، وظيفه ديگر است اما بعد ازكندن لباس چركين و قبل از پوشيدن لباس تازه و نو شست وشو و تطهير بدن هم وظيفه ديگر هست.

انسان براي عمل ظاهر سه تا كار انجام مي‌دهد: يكي اينكه لباس چركين را از بر بيرون مي‌كند؛ يكي اينكه اين بدن را شست وشو مي‌كند؛ كار سوم آن است كه لباس تميز در بر مي‌كند. در حج همين مسئله هست منتها به صورت سرّ. گفتند لباس دوخته را از بر بيرون كنيد؛ يعني لباس معصيت را از تن بكنيد، گفتند قبل از اينكه لباس طاعت را در بر بپوشيد آن معصيتهاي گذشته را با آب توبه و غسل كنيد؛ نه يعني خدايا! من ديگر گناه نمي‌كنم خدايا! آن گناهان كرده را هم مي‌خواهم شست و شو كنم.

مهم اين نيست كه انسان از اين به بعد گناه نكند، مهم آن است كه آن گناه كرده را هم ترميم بكند. غسل اثرش اين است. اينكه مي‌گويند حاجي در هنگام احرام در ميقات غسل بكند؛ سرّ غسل كردن اين است: خدايا! من همه آن معاصي را در پاي توبه تو ريختم و اين غسل غسل توبه است و در آن پاك مي‌شوم. آن‌گاه با بدن پاك، با قلب پاك جامه طاعت در بر مي‌كند. اين اولين سرّ در اسرار حج كه مربوط به پوشيدن جامه احرام است.

اميد اينكه مردم گرانقدر ايران اسلامي و مسلمانان جهان بعد از آشنايي به اسرار حج، مشتاقانه به زيارت بيت حق بروند و مشتاقانه به زيارت حرم رسول خدا و ائمه بقيع و اعتاب مقدسه انشاء الله بشتابند و حركت كنند.

پروردگارا! تو را به صاحب كعبه كه خودت هستي قسم نظام اسلامي را، مقام معظم رهبري را وخدمتگزاران نظام اسلامي را در سايه عنايتهاي وليّت كه مسئول ونگهبان ونگهدار اين عصر است؛ يعني ولي عصر امام زمان (ارواحنا فداه) حفظ بفرما.

ما را به اسرار عبادات و حج وبه انجام مناسك و مراسم حج موفق و مؤيد بفرما. گذشتگان و شهدا و امام راحلمان را غريق رحمت بفرما.

«غفرالله لنا و لكم والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»