عقیق:حجت‌الاسلام والمسلمین «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم که بیش از 32 سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد، سال گذشته در نظر‌سنجی مردمی به عنوان محبوب‌ترین چهره قرآنی انتخاب شد به همین جهت برگزیدن نام «معلم دوست ‌داشتنی» برای او دور از واقعیت نیست.

در طرحی با عنوان درس‌های قرآن «معلم دوست داشتنی» از سال گذشته به بازخوانی بخشی از مطالب ارزشمند ایراد شده توسط استاد قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآنی می‌پردازیم تا با تکرار معارف قرآنی و یادآوری آن برای مخاطبان، گامی در جهت ارتقای سبک زندگی قرآنی و رسیدن به مطالبه مقام معظم رهبری برداشته باشد.

در ادامه، بخشی از این مطالب با موضوع «شرایط تقلید» که در هفتم اسفندماه سال 1360 در برنامه درس‌هایی از قرآن ایراد شده است تقدیم مخاطبان می‌شود.

حکم ندانستن برای انجام تکلیف

نکته 1) خدا در قرآن می‌گوید: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ» شما که نمی‌دانید از کسانی که می‌دانند بپرسید. بنابراین اگر خط خدا را از قرآن و حدیث نمی‌دانیم باید تقلید کنیم.

نکته 2) تقلید چهار رقم است؛ تقلید عالم از عالم، جاهل از جاهل، عالم از جاهل و همچنین جاهل از عالم که در این بین تقلید همه به جز جاهل از عالم بد و غیرعقلانی است. قرآن می‌گوید: «أَنْتُمْ وَ آباؤُکُمْ»(اعراف/71) خودتان و پدرانتان نمی‌فهمید بنابراین نباید از یکدیگر تقلید کنید.

باید از کسی تقلید کنیم که اعلم باشد

نکته 3) کسی که رهبری مردم را به عهده بگیرد «وَ فِیهِمْ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ» با اینکه می‌داند در جامعه کسی هست که از او بهتر است «لَمْ یَزَلْ أَمْرُهُمْ إِلَى سَفَالٍ» دائما این جامعه رو به سقوط می‌رود بنابراین نباید به این افراد قدرت‌طلب اعتماد کرد.

نکته 4) پیامبر(ص) فرموده‌اند: «من تقدّم على المسلمین و هو یرى أنّ فیهم من هو افضل منه، فقد خان اللَّه و رسوله و المسلمین»؛ باید از کسی تقلید کنیم که اعلم باشد یعنی هم احکام خدا را بهتر بداند و هم مسائل سیاسی، اخلاقی و سایر امور را بهتر بداند. 

نکته 5) بلوغ یکی از شرابط تقلید است اما در برخی موارد تقلید جایز نیست. قرآن می‌گوید «فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً»(نساء/6) اگر یتیم به رشد رسید می‌توانید پول او را به خودش بدهید پس در این مورد تقلید نباید کرد بلکه باید مطمئن شد که فرد به بلوغ رسیده است.

متن کامل این برنامه را از اینجا ببینید.‌