عقیق: امام رضا (ع) می فرمایند: هیچ کجای قرآن آن مقدار که در سوره ی حمد از جمیع خیرات و دانش ها جمع است، در هیچ سوره ی دیگری نیست و مفهوم هر یک از بخش های آن چنین است:
اَلحَمدُالله: بجا آوردن آنچه که خداوند از سپاس و شکر بر بندگان واجب ساخته است و سپاس از آنچه که خداوند عبد و بنده ی خود را بدان توفیق داده است از تمامی خوبی ها؛
رَب العالَمین: تمجید و تمحید اوست و اقرار به اینکه او آفریننده و مالکِ همه مخلوقات است؛
الرَّحمن الرَّحیم: جلب رضایت خداوند است و ذکر الطاف و نعمت های او بر تمام مخلوقات و بندگانش.
مالِکِ یَومِ الدّین: اقرار به برانگیخته شدن و بازگشت و حساب و مکافات اعمال است و برحق دانستن مالکیت عالم آخرت تنها برای خداوند متعال؛
ایّاکَ نعبُد: تقرب جستن به خداوند عزوجل و اظهار اخلاص و عبودیت است به او و نه به دیگری؛
وَ ایّاکَ نستَعین: طلب فزونی توفیق و بندگی و درخواست دوام آنچه خدای متعال مرحمت فرموده است و یاری گرفتن از او؛
اهدِنَا الصِّراطَ المُستَقیم: طلب ارشاد و راهنمایی به راه حق و صواب و آئین حق و درست و چنگ زدن به ریسمان هدایت او و درخواست شناخت و معرفت نسبت به پروردگار؛
صِراطَ الَّذینَ أَنعمتَ عَلَیهِم: تاکیدی است در خواهش و رغبت و ذکر و یاد کردن است از نعمت ها و تفضلاتی را که او بر بندگانش عطا فرموده و درخواست همانند آن هاست برای خود؛
غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِم: پناه بردن است به خداوند از اینکه مبادا از نافرمانان و کوچک شمرندگان دستورات او و معاندان و آن کسانی که کفر ورزیدند باشیم؛
وَلاالضالین: پناه بردن به خداوند است از این که مبادا از گمراهان که از راه او بدون شناخت و معرفت خارج شده اند و گمان می برند که کاری نیکو انجام داده اند باشیم.
پس در این سوره گِرد آمده است آنچه از تمامی خیر و دانش از امور آخرت و امور دنیا نیاز است، به آن مقدار که در هیچ چیز دیگر گِرد نیامده است.

پی نوشت ها:
1- شیخ صدوق. عیون اخبارالرضا، ج2: 105.
2- قاضی زاهدی گلپایگانی. گنجینه نور: 437، 439.

منبع:قدس

211008