۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۰ : ۰۲
عقیق: گورستان
تاريخى مكه، به نام هاى مختلف؛ چون «ابوطالب»، «قريش»، «حَجون»، »بنى
هاشم» و «جَنة المُعَلّى» يا «جنّة المَعْلاة» مشهور است. به گفته فاكهى، در مكه
شعبى نيست كه دقيقاً روبه روى كعبه قرار گرفته باشد، جز همين شعب.
مردم
شهر در دوران جاهلى و ظهور اسلام مردگان خود را در «درّه ابى دُبّ» كه بخشى از حَجون است، دفن مى
كردند، بعد از آن، منطقه گورستان وسيعتر شد.
اين
قبرستان به دليل درآغوش گرفتن بسيارى از چهره هاى برجسته و ممتاز از اجداد و
اصحاب رسول خدا صلي الله عليه و آله و علما و تابعين، پس از قبرستان بقيع،
قبرستانى مورد توجه و اعتناى مسلمانان بوده و از زيارتگاههاى عمومى زائرانِ خانه
خدا به شمار مى آيد. شايد علّت آن كه اين قبرستان تاكنون باقى مانده، قداستى است
كه مردم مكه براى قبور قديمى آن قائلند.
قبرستان
حجون تا قبل از سلطه وهابىها مورد توجه خاصّ مكّيان و زائران بيت الله الحرام
بوده، و مردم براى زيارت قبور به آنجا مى آمدند.
منطقه
حجون علاوه بر اهميتى كه بخاطر مدفون شدگان در اين گورستان دارد، از قداست خاصى
نيز نزد مسلمانان- خصوصاً اهل سنت- برخوردار است؛ زيرا پيامبرصلى الله عليه و آله
هنگام مراجعت از مدينه و ورود به مكّه، از همين منطقه وارد شهر شده و در همان مكان
سكونت داشتند.
اين
قبرستان در شمال شرقى مسجدالحرام و در دو راهى خيابان مسجد الحرام- الحَجُون
بر دامنه كوه حجون قرار دارد. گرداگرد اين قبرستان ديوارى كشيده اند كه تا دامنه
كوه امتداد مى يابد. قبرستان از دو ناحيه مجزا تشكيل شده است. قبور آبا و اجداد
پيامبر صلى الله عليه و آله و بنى هاشم در شمال قبرستان و در درّه و دامنه كوه
واقع است. سمت جنوبى اين قبور به وسيله ديوار و نردههاى آهنى از بقيه قبرستان جدا
شده است. قبور اجداد پيامبرخدا صلى الله عليه و آله تا قبل از حكومت آل سعود، همه
داراى گنبد و بارگاه بوده كه سفرنامه نويسان و سيّاحان به آن اشاره كرده اند.
قبرستان امروزه تا آن سوى شارع حجون نيز امتداد يافته است و مردگان در آن دفن مى
شوند.
قُصَىّ
بن كِلاب (جدّ اعلاى پيامبر خدا)، عبدمناف، عبدالمطّلب،
ابوطالب فرزند عبدالمطّلب و عموى پيامبر صلي الله عليه و آله، خديجه بنت خويلد بن
اسد بن عبدالعزّى بن قصىّ بن كلاب، همسر گرامى پيامبر، قاسم،
فرزند رسول الله، سميّه مادر عمّار اوّلين زن شهيده اسلام،
عبدالله فرزند ياسر و برادر عمّار، حذامه بنت خويلد خواهر حضرت خديجه كبرى عليها
سلام و تعدادي از نوادگان امام حسن مجتبي در اين قبرستان دفن شدهاند.
درباره
فضيلت اين قبرستان گفتهاند: از رسول خدا نقل شده است كه
درباره اين مقبره فرمودند: نِعْمَ الشّعب و نِعم المَقبرة: نيكو شعب و نيكو
قبرستانى است.
از
عبداللَّه بن مسعود نقل شده كه گفت: پيامبر زمانى وارد اين
مقبره شد كه قبرى از مسلمانان در آن نبود و در اينجا بود كه فرمود: از اين مكان و
از حرم خداوندى هفتاد هزار نفر بدون حساب به بهشت مى روند و هر يك هفتاد نفر را
شفاعت مى كنند. اين در حالى است كه صورتهاى آنان؛ چه از اولين و چه از آخرين،
همانند ماه شب بدر مى درخشد.
كسانى
كه در مكه و حرم وفات يابند، روز قيامت ايمن برانگيخته خواهند شد. عبدالله بن
مسعود افزود: «همراه پيامبر به اين قبرستان آمديم. آن حضرت
فرمودند: به زيارت قبور برويد و براى اموات خود استغفار كرده، نماز بخوانيد كه
ديدار قبور، شما را به فكر مرگ خواهد انداخت.«
• براى زيارت قبور اين قبرستان و هر يك از آبا و اجداد
پيامبر دعاهاى خاصى ذكر شده است