عقیق: حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی در ادامه سلسله جلسات درس خارج فقه خود با موضوع «اهانت به مقدسات»، بیان کرد: اهانت به مقدسات از مسائلی است که در صورت اثبات می‌تواند قاعده‌ای باشد که می‌توان از آن احکام دیگری را استنباط کرد. به هر حال باید خاطر نشان کنم که در دین اسلام اموری مانند کعبه، مسجدالحرام، حرم، قرآن و کتاب‌های حدیثی که احادیث پیامبر و امامان در آن وجود دارد، بسیار محترم و مقدس هستند. و بحث این است که اگر این مقدسات مورد اهانت وارد شد چه حکمی خواهد داشت؟

وی افزود: برای استنباط این حکم چهار آیه در قرآن وجود دارد که می‌تواند در استدلال ما برای حکم این مسئله راه گشا باشد. اولین آیه،‌ آیه 32 سوره حج است که می‌فرماید«وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هر کس شعائر الهى را بزرگ بشمارد پس حرمت شترانى را که براى قربانى علامت گذارى شده‌اند پاس دارد. دلى تقواپيشه دارد زيرا بزرگ شمردن شعاير الهى برخاسته از تقواپيشگى دل هاست» آیه بعدی آیه دوم سوره مائده است که می‌فرماید: «لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ؛ حرمت شعائر الهی را نشکنید». بر استدلال به این آیات باید نخست تکلیف دو مساله را روشن کنیم اول اینکه «شعائرالله» و دوم اینکه معنای «تعظیم» چیست؟

این مرجع تقلید در تشریح معنای «شعائر» بیان کرد: «شعائر» جمع شعیره به معنای علامت و شعائر به معنای علائم است که این سه احتمال دارد اول این است معنای آن علامات وجود خداوند تبارک و تعالی است که کسی قائل به آن نشده است و اگر چنین باشد همه موجودات علائم و «شعائر» خداوند هستند و همه را باید احترام بگذاریم که بعید است اینگونه باشد. احتمال دوم این است که معنای شعائر را علامات و نشانه‌های عبادت خداوند بدانیم معنای دوم به نظر می‌رسد داخل در معنای سوم باشد، مراکز عبادت و اطاعت مانند مسجد الحرام، کعبه، مساجد و ... . احتمال سوم حمل معنای «شعائر» به علامات دین خداست یعنی هر چیزی که با دین خداوند ارتباط و اتصالی داشته باشد جزء «شعائر» محسوب می‌شود مانند همه مساجد، کعبه، مسجدالحرام، کتاب خدا، کتاب‌های حدیثی و حتی قبور علما نیز بر اساس این معنا چون نوعی ارتباط با دین دارند از «شعائر» محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد بر اساس این معنا و استدلال می‌توانیم وهابیت را محکوم کنیم چرا که آنها تمام آثار اسلامی را از بین برده و می‌برند.

وی افزود: من 60 سال پیش که به مکه مکرمه مشرف شدم بسیاری از آثار و قبور علما و پیامبران هنوز وجود داشت و عبدالعزیز هنوز تمام آنها را نابود نکرده بود اما حالا اگر کسی به مکه برود انگار به یک شهر اروپایی رفته و همه آثار و علامات اسلامی جای خود را به آثار و علامات اروپایی داده است. اینها به عنوان توسعه حرم که بهانه خوبی است که الان زائر زیاد است و جا کم بسیاری از اماکن مقدس و با ارزش را خراب کرده‌اند و اگر قرار باشد ما بر اساس این آیه آثاری که اینها تخریب کرده‌اند را بر اساس اینکه نوعی ارتباط با دین دارند جزء «شعائر» محسوب کنیم آنها محکوم خواهند بود. عجیب این است که آنها به نام توحید همه آثار توحید را دارند از بین می‌برند. به نام پیغمبری که نبی توحید است آثار او را به عنوان شرک از بین می‌برند.

آیت الله سبحانی تاکید کرد: وهابیت به بهانه شرک آثار توحید را از بین می‌برند و اگر به آنها باشد همین چند نقطه‌ای که مانده را نیز با خاک یکسان می‌کنند تا دیگر نام و نشانی از اسلام باقی نماند و اگر در آینده از اسلام سخنی گفته شود کسی باور نکند و آن را حقیقی نداند مانند افسانه لیلی و مجنون که برخی آن‌ را واقعیت نمی‌دانند. اگر اثری از اسلام نباشد و نماند اسلام هم مانند لیلی و مجنون خواهد شد. اگر قبر نبی مکرم اسلام، قبر صحابه نباشد اگر آثار جنگ احد و خندق و ... از بین برود آیندگان اسلام را اساطیر خواهند خواند و در واقعیت آن شک خواهند کرد. این در حالی است که عقلای عالم تمام آثار خود را حفظ می‌کنند چرا که نشانه‌‌ی اصالت‌هاست اگر اینها از بین برود اصالت‌ها به خطر می‌افتد و اگر اینگونه ادامه بدهند و هیچ اثر از اسلام باقی نگذارند و همه اصالت‌‌ها و ریشه‌های اسلام را از بین ببرند آیندگان چون هیچ اثری از اسلام در تاریخ نخواهند دید به راحتی آن را رد می‌کنند و قبول نمی‌کنند. بنابراین اگر قرار باشد «شعائر» را به عنوان نشانه‌های دین خدا معنی کنیم همه این آثار از شعائر خواهند بود و باید حفظ شوند.

وی در تبیین معنای «تعظیم» و احترام بیان کرد: برای احترام نمی‌توان هیچ معنای مشخص و حد و مرز مشخصی را بیان کرد و احترام هر چیز به حسب خود آن چیز است. به معنای دیگر هر چیزی احترام خاص خودش را دارد که باید بر اساس آن عمل کرد. مثلا احترام قرآن جلد کردن قرآن است، احترام قران دراز نکردن پا جلوی آن است و احترام قرآن آن چیزی نیست که در مجالس فاتحه امروز که فردی قرآن می‌خواند و دیگران به جای گوش دادن به کار دیگر مشغول هستند، مشاهده می‌شود. در این مراسم باید کسی قرآن بخواند و بقیه گوش دهند و هر 5 دقیقه یکبار فاتحه بخوانند و اگر کسی می‌خواهد برود در آن زمان از مجلس خارج شود.

این استاد عالی خارج فقه و اصول افزود: خوشبختانه مسلمانان در برخی از کشورها مانند اردن، سوریه و مصر تمام آثار انبیاء و قبور انبیاء را حفظ کرده‌اند. تمام مسلمین قبور انبیاء و اولیاء الهی را محترم می‌دانستند حالا این وهابی‌های قشری و نوظهور و درک نکن آمده‌اند و اینها را مظاهر شرک می‌دانند این در حالی است که وقتی از آنها بپرسیم این چه شرکی است، شرک در ذات است؟ شرک در صفات است؟ شرک در افعال است؟ شرک در عبادت است؟ هیچ ندارند که بگویند و هیچ پاسخی ندارند. به هر حال این آیات بهترین دلیل برای این است که این‌ها جزئی از دین هستند و باید آنها را حفظ کرد.