توصيۀ11فقيه شيعه درباره مسجدغديرخم

عقیق: فقهاي شيعه در طول تاريخ روايات، توصيه‌ها و خاطرات مختلفي از مسجد غدير نگاشته‌اند كه مي‌توان بخش‌هايي از اين نوشته‌ها را در كتاب‌هاي آنها يافت. ۱۱ مورد از نظرات فقهاي شيعه درباره مسجد غدير در غدير خم را در ادامه خواهيد خواند. اين نوشته‌هاي اغلب به اهميت مسجد غدير و فضيلت خواندن نماز و دعا در آن پرداخته‌اند.
۱  - شيخ طوسى (متوفاى  ۴۶۰  ه‍. ق.) مى‌گويد: «هنگامى كه انسان از مكه به سوى مدينه حركت مى‌كند وقتى به مسجد غدير رسيد، داخل مسجد شود و دو ركعت نماز بخواند.»
۲- شهيد اول (شهادت:  ۷۸۶  ه‍. ق.): «از جمله مساجد شريف، مسجد غدير است كه در نزديكى جحفه مى‌باشد، و ديوارهاى آن تا به امروز باقى است، و آن مسجد مشهور و آشكار است، و غالباً راه حجاج از آن طرف مى‌گذشت.» و همچنين در كتاب «دروس» مى‌نويسد: «وقتى زائر خانۀ خدا به سوى مدينه حركت مى‌كند و به مسجد غدير مى‌رسد، داخل مسجد شود و در آن نماز گزارد و بسيار دعا كند. اين مسجد، همان مكانى است كه رسول اللّٰه - ص - على اميرالمؤمنين را به جانشينى خود منصوب كرد. و ديوارهاى مسجد تا امروز باقى است.»
۳- ابن ادريس (متوفاى  ۵۹۸  ه‍. ق.) مى‌نويسد: «هنگامى كه انسان جهت زيارت پيامبر صلوات‌الله‌عليه از مكه به سوى مدينه حركت مى‌كند، همين كه به «مسجد غدير» رسيد، داخل آن شود و دو ركعت نماز بجا آورد. »
۴- يحيى بن سعيد (متوفاى  ۶۹۰  ه‍. ق.) گويد: «هنگامى كه حاجيان از مكه به سوى مدينه به جهت زيارت پيامبر صلي‌الله‌عليه‌وآله حركت مى‌كنند، وقتى به مسجد غدير رسيدند، داخل آن شده و در آنجا نماز بگزارند.»
۵- علامۀ حلّى (متوفاى ۷۲۶ ه‍. ق.): «مسجد غدير مكانى است شريف كه در آنجا پيامبر - ص - على - ع - را به عنوان امامِ مردم به جانشينى خود منصوب كرد، و شرافت او را براى همگان روشن ساخت و مقام و منزلت و قرب وى را در پيشگاه الهى بيان داشت، و در حجةالوداع از تمامى مسلمانان براى آن حضرت بيعت گرفت. پس نماز و دعاى فراوان در آن مسجد مستحب است.»
۶- ابن حمزه (متوفاى قرن ششم ه‍. ق.): «هرگاه كسى تصميم به حج و زيارت خانۀ خدا دارد، ابتدا به مدينه رود و رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌وآله را زيارت كند، سپس در طريق مدينه به مكه وقتى به «مسجد غدير» رسيد، دو ركعت نماز در آن بخواند. »
۷- مرحوم حر عاملى (متوفاى  ۱۱۰۴  ه‍. ق.) مى‌نويسد: «مستحب است خواندن نماز در مسجد غدير خم، از امام كاظم - ع - روايت شده است: در آن مسجد نماز بخوان، همانا نماز در آن فضيلت بسيار دارد و پدرم بدان امر مى‌كرد.»
۸- شيخ يوسف بحرانى (متوفاى  ۱۱۸۶  ه‍. ق.) مى‌نويسد: «كسى كه قصد مدينه مشرفه را كرده مستحب است از مسجد غدير گذر كند، داخل مسجد شود و در آن نماز گزارد و زياد دعا كند چرا كه آن مسجد همان مكانى است كه پيامبر اكرم - ص - به امامت و خلافت اميرمؤمنان - ع - بعد از خود تصريح كرده است. گرچه پيش از آن روز (غدير) ادله و نصوص بر امامت آن حضرت از جانب پيامبر اكرم - ص - بسيار نقل شده است، جز اينكه تكليف الهى و ضرورت شرعى (در اعلان ولايت امير مؤمنان) در آن مكان حتمى شد. و آن همه نصوص و دلايل (كه پيامبر - ص - قبل از غدير خم در مجالس و محافل مى‌فرمود، همه آنها) مقدمه‌اى بود جهت آمادگىِ مردم براى چنين روزى و قبول خلافت آن حضرت. »
۹- مرحوم كاشف الغطا (متوفاى  ۱۲۲۸  ه‍. ق.): «امام موسى بن جعفر - ع - فرمود: «صلّ فيه فانّ فيه فضلاً و كان أبى يأمر بذلك» و امام صادق - ع - فرمود: نماز در مسجد غدير مستحب است؛ زيرا پيامبر اكرم - ص - در آن مكان اميرمؤمنان را به جانشينى خود معرفى كرد و حق را ظاهر ساخت. و سمت چپ مسجد افضل است چون وقتى امام صادق - ع - نگاه به سمت چپ مسجد كرد فرمود: اين جاى پاى رسول خدا - ص - است. »
۱۰- مرحوم صاحب جواهر (متوفاى  ۱۲۶۶  ه‍. ق.) مى‌نويسد: «كسى كه از مكه به مدينه بازمى‌گردد، مستحب است در مسجد غدير خم نماز بخواند و زياد دعا نمايد، و آنجا همان محلى است كه رسول خدا - ص - اميرمؤمنان - ع - را به جانشينى خود معرفى كرد.» در ميان نويسندگان عامه نيز صاحب خلاصةالوفاء باخبار دارالمصطفى آورده است كه: «… مسجد بعد الجحفة و أظنّه مسجد غدير خم. قال الاسدى و على ثلاثة أميال من الجحفة يسرة عن الطريق حذاء العين مسجد لرسول اللّٰه - صلى اللّٰه عليه و [آله] و سلم - و يليها الفيضة و هى غدير خم و هى على أربعة أميال من الجحفة.»
از جمله مساجدى كه پيامبر - ص - در آن نماز خواند، مسجدى است بعد از جحفه و به گمان من همان مسجد غدير خم است…»
۱۱- مرحوم سيد محسن امين مى‌گويد: «وهو قريب من الجحفة المسماة فى هذا الزمان رابغ بين مكة و المدينه فى منتصف الطريق تقريباً و هو عامر مشهور، و قد جدد عمارته بعض ملوك الهند من الشيعه فى عصر الشيخ مرتضى الانصارى.»   «و مسجد غدير خم در نزديكى جحفه كه در اين زمان آن را رابغ ميان مكه و مدينه تقريباً در وسط راه قرار داد. و اين مسجد عامر و مشهور است، و بناى آنرا بعضى از پادشاهان هند از شيعيان در زمان شيخ مرتضى انصارى انجام داده است.»

منبع:حج

211008