عقــیــق: حامد قربانزاده: قیام امام حسین (ع) برای مردم آزاده جهان الگو و سرمشقی است که باید از آن پیروی کنند و معلوم است که تا حقیقت قیام آن حضرت به درستی شناخته نشود پیروی از آن ممکن نیست. از طرفی به علت اختلاف منقولات تاریخی و حدیثی و نیز اختلاف اجتهادها و برداشت ها، در تشخیص قیام امام ، نظرهای مختلفی مطرح شده که عمده آن نظرها بدین قرار است:

.1نظر سید مرتضی و شیخ طوسی و همفکران شان: امام حسین (ع) در مکه تصمیم گرفت با پشتیبانی انبوه نیروهای داوطلب در کوفه تشکیل حکومت بدهد ولی پس از آنکه در محاصره نظامی قرار گرفت و رابطه آن حضرت با نیروهایش قطع گشت تصمیم گرفت برگردد .آن حضرت در این مرحله کوشش فراوانی کرد که از جنگ جلوگیری کند ولی دشمن مغرور نپذیرفت و جنگ را بر امام (ع) تحمیل کرد که ایشان  به حکم اضطرار به دفاع پرداخت و در راه دفاع شهید شد.

.2 نظر سید ابن طاووس و همفکران او: امام از اول به قصد شهادت حرکت کرد و تا پایان کار همین قصد را دنبال کرد تا به هدفش رسید.

3. نظر شهید مطهری که تلفیقی از دو نظر سابق محسوب می شود.استاد می فرمایند: امام حسین (ع) وقتی که از مکه حرکت کرد قصد تشکیل حکومت در کوفه را داشت ولی از وقتی که خبر قتل نماینده اش مسلم بن عقیل را شنید، مسیر جهاد و شهادت را دنبال کرد .ایشان علاوه بر این کوشش کرد افراد دیگری را نیز جذب کند تا آنها نیز به شهادت برسند و با ریختن خون بیشتری از یارانش نهضت امام انعکاس و گسترش بیشتری پیدا کند.

بدیهی است که ممکن نیست همه این نظرها درست باشد و نظر صحیح یکی بیشتر نیست .برای تشخیص نظر صحیح راهی جز اجتهاد وجود ندارد و اجتهاد به معنای بررسی نظرهای مختلف و دلیل های آن ها و رد دلیل های غیرصحیح و قبول دلیل های صحیح است. از اینجاست که برای تشخیص نظر صحیح درباره قیام امام حسین (ع) اجتهاد یک ضرورت محسوب می شود. سید مرتضی برای پذیرفتن نظر اول اجتهاد کرده و سید ابن طاووس برای پذیرفتن نظر دوم اجتهاد کرده و شهید مطهری نیز برای پذیرفتن نظر سوم اجتهاد کرده است.

نظر استاد مطهری در بخش اول قیام امام با نظر سید ابن طاووس مخالف است و در بخش اخیر آن با نظر سید مرتضی.حتما شما هم این حدیث از حضرت اباعبدالله (ع) را شنیده اید که فرمودند: إنی لم أخرج أشراً ولا بطراً ولا مفسداً ولا ظالماً وإنَّما خرجتُ لطلب الإصلاح( من نه از سر بیهودگی، و نه به انگیزه ی افساد و ستمگری که برای اصلاح روانه شدم).  در نوشته های آینده با مراجعه به منابع دست اول تاریخ شیعه این جریان را واکاوی خواهیم کرد.