تصاویر/مقام‌دست‌راست‌وچپ‌حضرت‌عباس(ع)

عقیق: یکی از تلخ‌ترین وقایع حادثه روز عاشورا، شهادت علمدار کربلا، حضرت اباالفضل العباس(ع) بوده است که لشکریان عمربن‌سعدابی‌وقاس، دست‌های علمدار کربلا را جدا کردند و ایشان را از رسانیدن آب به تشنگان حرم حسینی بازداشتند.

مقام دست‌های ایشان، مکان‌هایی است که به شهادت تاریخ در این مکان‌ها، دست‌های آن بزرگوار به زمین افتاد.

مقام دست راست علمدار کربلا

مقام دست راست حضرت عباس(ع) در جهت شمال شرقی آستان مقدس عباسی و در منطقه‌ای مابین محله‌های "باب بغداد" و "باب الخان" قرار دارد. این مکان درون کوچه‌ی نافذ قرار گرفته است و بر دیوار این مقام، نقش زیبایی دیده م‌ شود که تاریخ آن به سال 1324ه برمی‌گردد. اما نام گوینده صاحب آن ذکر نشده است. در بالای این پنجره کتیبه‌ای وجود دارد که تاریخ آن به سال 1324 هجری قمری باز می‌گردد.

در جلوی آن پنجره‌ای با لنگه‌های باز و ساخته شده از مس دیده می‌شود. کناره‌های این پنجره، بالا و زیر آن با کاشی کربلایی پوشیده شده است. تاریخ ساخت این پنجره پایین شیار سمت راست نوشته شده که به 1394ه/1974م برمی‌گردد و بر بالای در سمت راست نوشته شده است(اثر جعفر داوود السباک). بالای این پنجره، تابلویی از کاشی کربلایی وجود دارد که بر روی آن دست قطع شده حضرت اباالفضل العباس(ع) ترسیم شده و در اطراف این دست، درخت‌های نخل کشیده شده است.

همچنین در بالای این پنجره تصویر دو دست قطع شده روبروی هم وجود دارد که در سمت راست آن عبارت «این مقام» و در سمت چپ «دست عباس» نوشته شده است و بالای آن کتیبه‌ای از کاشی کربلایی دیده می شود که بر آن ابیاتی از حضرت ابوالفضل نوشته شده که در هنگام ایستادن در کنار رود فرات آنها را سروده است.

حضرت در این ابیات می‌گوید:
يا نفس من بعد الحسين هوني وبعد ما كنت أن تكوني
ای نفس بعد از حسین(ع) آرام باش و مدارا کن که بعد از حسین وجود نداشته‌ای که بخواهی بمانی.
هذا حســـــــــــين وارد المنون وتشــربين بارد المعينِ
این حسین است که مرگ را می‌نوشد و تو آب سرد جاری می‌نوشی.
والله ما هــــــــــــذا فعال ديني ولا فعال صادق اليقين
به خدا سوگند حسین(ع) این یک عمل مذهبی و یا عملی از سوی صادق الیقین نیست

در هر دو طرف جلوی مقام حضرت عباس(ع) ، پنجره‌ای واقع شده است که اطراف آن با کاشی کربلایی پوشیده شده و بر بالای آن کتیبه‌ای قرار دارد که بر روی آن چنین نوشته شده است: (بسم الله الرحمن الرحيم : وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا) سورة النساء - آية 95.

مقام حضرت، پنجره ای برنزی است که در کوچه‌ی «الصخنی» در نزدیکی «باب العلقمی» واقع شده است و معروف است که این مقام در اواسط قرن سیزدهم هجری بر بقایای رودی که در آن زمان به رود «مقبره العباس» معروف بوده، ساخته شده است.

مقام دست چپ علمدار کربلا

مقام دست چپ حضرت ابالفضل العباس(ع) در ضلع جنوب شرقی حرم مطهر حضرت عباس(ع) و در منطقه «باب الخان» قرار دارد. مقام کنونی جایگزین مقامی است که در طرح توسعه این منطقه پس از سال 1411 هـ / 1991م تخریب شد. مقام فعلی دست چپ حضرت عباس(ع) در ابتدای یکی از کوچه‌ها و مشرف بر خیابان کمربندی جدیدی است که دور تا دور حرم امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) را فراگرفته است.

این مقام با بخشش‌ها و کمک‌های فردی به نام «حاج عباس عبدالرسول» ساخته شده است که اسم وی روی آن نیز نوشته شده است. مقام جدید چند متر از مقام قدیم که هم اکنون در خیابان اطراف حرم حضرت عباس(ع) و روبروی باب الکف (الامیر) و در نزدیکی پیاده‌روی کنونی واقع است، دورتر است و امید می‌رود که در جریان طرح توسعه جدید این دو حرم به مکان قدیم خود انتقال داده شود.

این مقام حاوی یک پنجره کوچک برنزی و مزین به آینه های کوچکی است که خارج از خانه شماره 52/51- که در طرح توسعه خیابان حائر تخریب شده- می باشد. بر روی این پنجره، دعاهایی نوشته شده و بر بالای آن نیزابیات شعری از مرحوم شیخ محمد السراج نوشته شده است:

سل اذا ما شئت واسمع وأعلم ثم خذ منــــي جواب المفهـم
اگر خواستی بپرس، بشنو و بدان آنگاه جواب مطلب را از من بگیر
ان فـي هذا المقـام انقطــــعت يسرة العبــــــــاس بحـر الكرم
در این مقام، دست چپ عباس دریای کرم و بخشش قطع شده است
ههنا يا صاح طـاحــــــــت بعدما طاحت اليمنى بجنب العلقمي
ای دوست من، دست چپ عباس همینجا و پس از دست راست او در کنار علقمه قطع شد
أجر دمع العــــين وابكيـه أسى حق ان تبــــكي بدمـع من دم
از اندوه و غم گریه کن و اشک بریز، اگرچه درستش این است که خون گریه کنی

ظاهر کنونی این مقام به صورت هشت است که در آن چهار پنجره و یک درب مسی داری دو دریچه وجود دارد. ارتفاع این در دو متر و از جنس مرمر و مزین به کاشی کربلایی است و به صورت کتیبه ای است که بر روی آن این سخن حضرت عباس(ع) نوشته شده است:

يانفس لا تخشي من الفجار وأبشري برحمة الجبار
ای نفس از ستمکاران و فاجران نترس و به رحمت خداوند جبار بشارت ده
قد قطعوا ببغـــــيهم يساري فاصـلهم يارب حر النار
با ظلم و ستم خود دست چپم را قطع کردند. پروردگارا آتش جهنم را به آنها برسان

بربالای مقام دست چپ حضرت عباس(ع)، گنبد کوچکی قرار دارد که با کاشی کربلایی پوشش داده شده و با این آیه مزین شده است: (بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالإِنجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُم بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ صدق الله العلي العظيم ) سورة التوبة –111 .
روبروی این مقام آیه زیر نوشته شده است: بسم الله الرحمن الرحيم: (( الذين إن مكناهم في الأرض أقاموا الصلوة واتوا الزكوة وامروا بالمعروف ونهوا عن المنكر ولله عاقبة الأمور)) صدق الله العلي العظيم.
در جلوی این مقام این عبارت بر مرمر منقش شده است: ( سلام بر تو ای حامل پرچم طف و مقام سقوط دست چپ ابوالفضل العباس