عقیق:نماز
جعفر بن ابي طالب (ع) از مستحبات موكد و از نمازهاي مشهور بين عامه و خاصه است و
از چيزهايي است كه پيامبر (ص) به پسرعموي خود هنگام بازگشت از سفرشان به خاطر محبت
و بزرگواري نسبت به ايشان عطا فرمودند و از امام صادق (ع) روايت است كه در روز فتح خيبر،
هنگامي كه جعفر از حبشه آمد پيامبر (ص)
به او فرمودند: «آيا جايزه اي به تو ندهم؟ آيا بخششي
نسبت به تو نداشته باشم؟ آيا به تو هديه اي نكنم؟»
پس جعفر گفت: «چرا يا رسول الله (ص) ». حضرت صادق (ع) فرمودند: «مردم گمان
كردند كه پيامبر (ص) به او طلا يا نقره مي‌دهند، لذا گردن‌ها را كشيدند تا ببينند
چه مي‌دهند. پس پيامبر (ص) به او فرمودند: »چيزي به تو عطا مي‌كنم كه اگر آن را هر روز
انجام دهي برايت از دنيا و آنچه در آن است، بهتر خواهد بود و اگر هر دو روز يك
مرتبه بدان عمل كني خداوند گناه بين آن دو روزت را مورد مغفرت قرار مي‌دهد و يا اگر
در هر جمعه يا هر ماه يا هر سالي عمل نمايي خداوند گناه بين آن دو را مي‌بخشد. "
با فضيلت‌ترين وقت خواندن نماز جعفر (طيار) روز جمعه هنگام
بالا آمدن آفتاب است. مي‌توان آن را از نافله‌هاي شب يا روز حساب كرد كه هم براي
او از نوافلش حساب شود و هم نماز جعفر طيار، كمااينكه در روايت آمده است پس با
نماز جعفر نافله نماز مغرب را مثلا نيت مي‌كند.
كيفيت نماز جعفر طيار
اين نماز چهار ركعت است به دو سلام، در هر ركعتي حمد و
سوره مي‌خواند سپس ۱۵
مرتبه مي‌گويد: «سبحان الله و الحمدالله و لا
اله الا الله و الله اكبر» و همين تسبيح را ۱۰ مرتبه در ركوع و ۱۰ مرتبه پس از ركوع، ۱۰ مرتبه در سجده اول و ۱۰ مرتبه بعد از سر برداشتن از
سجده و ۱۰
مرتبه در سجده دوم و ۱۰
مرتبه پس از سر برداشتن از سجده مي‌گويد كه در
هر ركعت مي‌وشد ۷۰
مرتبه و در مجوع ۳۰۰
مرتبه.
اگر كسي فرصت كافي براي گفتن تمامي تسبيحات ندارد مي‌تواند
به همان مقدار كه مي‌تواند بخواند و مابقي را پس از اتمام نماز در هر حالتي كه بود
به اميد ثواب بخواند و اگر اصلا وقت براي گفتن تسبيحات نباشد مي‌تواند دو نماز دو
ركعتي به نيت جعفر بن ابي طالب (ع)
بخواند و ذكرهاي نماز را بعد از نماز و در هر حالي
بخواند و اگر فراموش كرد و وقت نماز نگذشته بود تسبيحات را بگويد ولي اگر محل آن
گذشته نماز صحيح است اما بعد بايد هر مقداري را كه فراموش كرده به اميد ثواب قضا
كند.
از آداب نماز جعفر طيار آن است كه در ركعت نخست بعد از
حمد سوره زلزال، در ركعت دوم سوره عاديات، در ركعت سوم سوره نصر و در ركعت چهارم
سوره توحيد خوانده شود.
مستحب است در سجده دوم ركعت چهارم بعد از تسبيحات بگويد:
«سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ الْوَقَارَ سُبْحَانَ مَنْ تَعَطَّفَ
بِالْمَجْدِ وَ تَكَرَّمَ بِهِ سُبْحَانَ مَنْ لا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلا
لَهُ سُبْحَانَ مَنْ أَحْصَى كُلَّ شَيْءٍ عِلْمُهُ سُبْحَانَ ذِي الْمَنِّ وَ
النِّعَمِ سُبْحَانَ ذِي الْقُدْرَةِ وَ الْكَرَمِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ
بِمَعَاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِكَ وَ مُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ كِتَابِكَ وَ
اسْمِكَ الْأَعْظَمِ وَ كَلِمَاتِكَ التَّامَّةِ الَّتِي تَمَّتْ صِدْقا وَ عَدْلا
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ افْعَلْ بِي كَذَا وَ كَذَا»
سپس حاجت هايش با حتي به زبان فارسي بگويد.
بعد از فارغ شدن از نماز، مستحب است دعايي را كه شيخ
طوسي و سيدبن طاووس از مفضل بن عمر نقل كرده اند، بخواند.
مفضل مي‌گويد: «اباعبدالله امام جعفر صادق (ع) را ديدم
نماز جعفر طيار را ميخ واندند و دستهايشان را بلند كردند و اين دعا را خواندند:
»يا رب يا رب «تا نفس قطع شد،» يا رباه يا رباه «تا نفس قطع شد،» رب رب «تا نفس
قطع شد،» يا الله يا الله «تا نفس قطع شد،» يا رحمن يا رحمن «هفت مرتبه،» يا ارحم الرحمين
«هفته مرتبه. سپس فرمودند:» اللَّهُمَّ إِنِّي أَفْتَتِحُ الْقَوْلَ بِحَمْدِكَ وَ
أَنْطِقُ بِالثَّنَاءِ عَلَيْكَ وَ أُمَجِّدُكَ وَ لا غَايَةَ لِمَدْحِكَ وَ
أُثْنِي عَلَيْكَ وَ مَنْ يَبْلُغُ غَايَةَ ثَنَائِكَ وَ أَمَدَ مَجْدِكَ وَ
أَنَّى لِخَلِيقَتِكَ كُنْهُ مَعْرِفَةِ مَجْدِكَ وَ أَيَّ زَمَنٍ لَمْ تَكُنْ
مَمْدُوحا بِفَضْلِكَ مَوْصُوفا بِمَجْدِكَ عَوَّادا عَلَى الْمُذْنِبِينَ
بِحِلْمِكَ تَخَلَّفَ سُكَّانُ أَرْضِكَ عَنْ طَاعَتِكَ فَكُنْتَ عَلَيْهِمْ
عَطُوفا بِجُودِكَ جَوَادا بِفَضْلِكَ عَوَّادا بِكَرَمِكَ يَا لا إِلَهَ إِلا
أَنْتَ الْمَنَّانُ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ. "
سپس حضرت (ع) به من فرمودند: «اي مفضل اگر حاجت مهمي
داري اين نماز را بجا آور و با اين دعا خدا را بخوان و حاجتت را از خدا بخواه كه
خدا انشااله برآورده مي‌كند و به او اطمينان است.»
اين نماز را مي‌توان به نيابت از شهدا و نيز به حساب
نوافل شبانه روزي گذارد يعني نافله را به اين طريق به جا آورد.
در حديث رسول خدا (ص) آمده است در مقام كسي كه نماز جعفر
گزارد اگر بر او مثل ريگ بيابان و كف دريا گناه باشد كه مي‌آمرزد او را حق تعالي.
پی نوشت ها:
۱- تحريرالوسيله، ج ۱، ص ۲۴۴؛
۲- مفاتيح الجنان، ص ۶۹۲؛
۳- نمازهاي مستحبي، ص ۵۶
منبع:حج
211008
