شیوه تنبیهی خدا/ عامل بدبختی مردم

عقیق: حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» یکی از اساتید تفسیر قرآن کریم، بیش از 32 سال است که به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد.

وی در نمایشگاه بین‌المللی قرآن سال جاری در نظرسنجی مردمی به عنوان محبوب‌ترین چهره قرآنی انتخاب شد به همین جهت برگزیدن نام «معلم دوست‌داشتنی» برای او دور از واقعیت نیست.

در طرحی با عنوان «درس‌های قرآن معلم دوست‌داشتنی» به بازخوانی بخشی از مطالب ارزشمند ایراد شده توسط استاد قرائتی در برنامه «درس‌هایی از قرآن» می‌پردازد تا با تکرار معارف قرآنی و یادآوری آن برای مخاطبان گامی در جهت ارتقای سبک زندگی قرآنی و رسیدن به مطالبه مقام معظم رهبری برداشته باشد.

در ادامه، ششمین شماره «درس‌های قرآن معلم دوست‌داشتنی» را که در رابطه با «عوامل ذلت و سقوط ملت‌ها» است و در 10 فروردین‌ماه سال 1360 ارائه شده است تقدیم می‌کنیم.

نکته 1) قرآن درباره‌ قانون‌شکنی آیات زیادی دارد «وَ مَنْ یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّه»(بقره/229) تعدی از حقوق خدا قانون‌شکنی است؛ آیاتی که درباره‌ تعدی از حقوق خداست همه در دایره‌ قانون شکنی هستند.

علت بدبختی ملت‌های قبل از پیامبر(ص)

نکته 2) پیغمبر فرمود: علت بدبختی قوم‌ها و ملت‌های قبل از شما این است که اگر نور چشمی‌ها خلاف می‌کردند، کسی به آن‌ها کاری نداشت و فشار روی طبقه‌ محروم بود. در این که همه‌ مردم باید در برابر قانون یکسان باشند، آمده است: «حَقُّ الْوَالِی عَلَى الرَّعِیَّةِ وَ حَقُّ الرَّعِیَّةِ عَلَى الْوَالِی فَرِیضَةٌ فَرَضَهَا اللَّهُ سُبْحَانَهُ»(نهج‏البلاغه، خطبه‏216) مردم بر گردن دولتمردان حق دارند و دولت‌مردان هم بر گردن مردم حق دارند؛ «فَرِیضَةٌ فَرَضَهَا اللَّهُ سُبْحَانَهُ» این حق و این قانون، فریضه‌ خدایی است.

نکته 3) یکی از عوامل سقوط مسئله‌ غفلت است و غفلت ما آرزوی دشمنان ماست. خدا در قرآن می‌فرماید: «وَدَّ الَّذینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَ أَمْتِعَتِکُمْ فَیَمیلُونَ عَلَیْکُمْ مَیْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ إِنْ کانَ بِکُمْ أَذىً مِنْ مَطَرٍ أَوْ کُنْتُمْ مَرْضى‏ أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکُمْ وَ خُذُوا حِذْرَکُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْکافِرینَ عَذاباً مُهیناً»(نساء/102)؛ «وَدَّ الَّذینَ کَفَرُوا» افراد کافر و دشمنان شما دوست دارند «لَوْ تَغْفُلُونَ» که شما غافل شوید «عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ» از اسلحه «وَ أَمْتِعَتِکُمْ» و از متاعتان.

خداوند چگونه انسان‌ها را تنبیه می‌کند؟

نکته 4) خدا می‌گوید: وقتی می‌خواهیم انسان‌هایی را کتک بزنیم، کاری می‌کنیم که خودشان را گم کنند؛ «نَسُوا اللَّهَ»(حشر/19) مردم خدا را فراموش می‌کنند، ما هم کاری می‌کنیم که «فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ»(حشر/19) خودشان را فراموش کنند.

نکته 5) درباره غفلت از خدا در قرآن داریم: «وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً»(انفال/45) زیاد یاد خدا کنید «فَاذْکُرُوا آلاءَ اللَّهِ»(اعراف/69) یاد نعمت‌های خدا باشید؛ «وَ اذْکُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلیلٌ»(انفال/26)‌ای مستضعفین! یادتان باشد که قلیل بودید، هم کم و هم مستضعف بودید.

نکته 6) خدا فرموده است: «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِبْراهیم»(مریم/41) «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِسْماعیل»(مریم/54) در قرآن کلمه‌ واذکر بسیار آمده است، یعنی یادتان نرود؛ «یا بَنی‏ إِسْرائیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتی‏ أَنْعَمْتُ عَلَیْکُم»(بقره/40) یادتان باشد که به شما نعمت و فضیلت دادم؛ خلاصه این که انسان به خدا توجه کند.

رابطه یأس و غفلت از خدا با گناهان کبیره

نکته 7) یأس از خدا از گناهان کبیره است و غفلت از خدا و لطف خدا باعث یأس است. در آیات زیادی خدا به پیغمبرش می‌گوید: محمد! از من غافل نشوی، «أَ لَمْ یَجِدْکَ یَتیماً فَآوى‏»(ضحى/6) یادت باشد، یتیم بودی و جایی نداشتی، من به تو مأوی دادم. «وَ وَجَدَکَ عائِلاً فَأَغْنى‏»(ضحى/8) یادت هست عائله‌مند و فقیر بودی، تو را غنی کردیم. «وَ وَجَدَکَ ضَالاًّ فَهَدى‏»(ضحى/7) یادت هست که متحیر بودی، من به تو خط دادم؟ بنابراین باید مراقب غفلت از هدف هم باشیم.

نکته 8) رمز سقوط هر ملت تفرقه، تزلزل و یأس، قانون شکنی، غفلت از خود و خدا و الطاف خدا و هدف، فرار از جنگ و عدم اطاعت از رهبری است که برای رسیدن به جامعه متعالی باید از آن‌ها اجتناب کرد.

 منبع:فارس

211008